ഖംധാണം പി യ കത്താ പവിഹത്താ കാലസംഖാണം.. ൮൦..
സ്കംധാനാമപി ച കര്താ പ്രവിഭക്താ കാലസംഖ്യായാഃ.. ൮൦..
പരമാണോരേകപ്രദേശത്വഖ്യാപനമേതത്.
പരമാണുംഃ സ ഖല്വേകേന പ്രദേശേന രൂപാദിഗുണസാമാന്യഭാജാ സര്വദൈവാവിനശ്വരത്വാന്നിത്യഃ. ഏകേന പ്രദേശേന പദവിഭക്തവൃത്തീനാം സ്പര്ശാദിഗുണാനാമവകാശദാനാന്നാനവകാശഃ. -----------------------------------------------------------------------------
അന്വയാര്ഥഃ– [പ്രദേശതഃ] പ്രദേശ ദ്വാരാ [നിത്യഃ] പരമാണു നിത്യ ഹൈ, [ന അനവകാശഃ] അനവകാശ നഹീം ഹൈ, [ന സാവകാശഃ] സാവകാശ നഹീം ഹൈ, [സ്കംധാനാമ് ഭേത്താ] സ്കന്ധോംകാ ഭേദന കരനേവാലാ [അപി ച കര്താ] തഥാ കരനേവാലാ ഹൈ ഔര [കാലസംഖ്യായാഃ പ്രവിഭക്താ] കാല തഥാ സംഖ്യാകോ വിഭാജിത കരനേവാലാ ഹൈ [അര്ഥാത് കാലകാ വിഭാജന കരതാ ഹൈ ഔര സംഖ്യാകാ മാപ കരതാ ഹൈ].
ടീകാഃ– യഹ, പരമാണുകേ ഏകപ്രദേശീപനേകാ കഥന ഹൈ.
ജോ പരമാണു ഹൈ, വഹ വാസ്തവമേം ഏക പ്രദേശ ദ്വാരാ – ജോ കി രൂപാദിഗുണസാമാന്യവാലാ ഹൈ ഉസകേ ദ്വാരാ – സദൈവ അവിനാശീ ഹോനേസേ നിത്യ ഹൈ; വഹ വാസ്തവമേം ഏക പ്രദേശ ദ്വാരാ ഉസസേ [–പ്രദേശസേ] അഭിന്ന അസ്തിത്വവാലേ സ്പര്ശാദിഗുണോംകോ അവകാശ ദേതാ ഹൈ ഇസലിയേ അനവകാശ നഹീം ഹൈ; വഹ വാസ്തവമേം ഏക പ്രദേശ ദ്വാരാ [ഉസമേം] ദ്വി–ആദി പ്രദേശോംകാ അഭാവ ഹോനേസേ, സ്വയം ഹീ ആദി, സ്വയം ഹീ മധ്യ ഔര സ്വയം ഹീ അംത ഹോനേകേ കാരണ [അര്ഥാത് നിരംശ ഹോനേകേ കാരണ], സാവകാശ നഹീം ഹൈ; വഹ വാസ്തവമേം ഏക പ്രദേശ ദ്വാരാ സ്കംധോംകേ ഭേദകാ നിമിത്ത ഹോനേസേ [അര്ഥാത് സ്കംധകേ ബിഖരനേ – ടൂടനേകാ നിമിത്ത ഹോനേസേ] സ്കംധോംകാ ഭേദന കരനേവാലാ ഹൈ; വഹ വാസ്തവമേം ഏക പ്രദേശ ദ്വാരാ സ്കംധകേ സംഘാതകാ നിമിത്ത ഹോനേസേ [അര്ഥാത് സ്കന്ധകേ മിലനേകാ –രചനാകാ നിമിത്ത ഹോനേസേ] സ്കംധോംകാ കര്താ ഹൈ; വഹ വാസ്തവമേം ഏക പ്രദേശ ദ്വാരാ – ജോ കി ഏക --------------------------------------------------------------------------
ഭേത്താ രചയിതാ സ്കംധനോ, പ്രവിഭാഗീ സംഖ്യാ–കാളനോ. ൮൦.
൧൨൮