] പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ
[ഭഗവാനശ്രീകുന്ദകുന്ദ
ചേത്, സര്വേ ഹി ഗതിസ്ഥിതിമംതഃ പദാര്ഥാഃ സ്വപരിണാമൈരേവ നിശ്ചയേന ഗതിസ്ഥിതീ കുര്വംതീതി.. ൮൯..
–ഇതി ധര്മാധര്മദ്രവ്യാസ്തികായവ്യാഖ്യാനം സമാപ്തമ്.
അഥ ആകാശദ്രവ്യാസ്തികായവ്യാഖ്യാനമ്.
സവ്വേസിം ജീവാണം സേസാസം തഹ യ പുഗ്ഗലാണം ച.
ജം ദേദി വിവരമഖിലം തം ലോഗേ ഹവദി ആഗാസം.. ൯൦..
സര്വേഷാം ജീവാനാം ശേഷാണാം തഥൈവ പുദ്ഗലാനാം ച.
യദ്രദാതി വിവരമഖിലം തല്ലോകേ ഭവത്യാകാശമ്.. ൯൦..
യദ്രദാതി വിവരമഖിലം തല്ലോകേ ഭവത്യാകാശമ്.. ൯൦..
-----------------------------------------------------------------------------
പ്രശ്നഃ– ഐസാ ഹോ തോ ഗതിസ്ഥിതിമാന പദാര്ഥോംകോ ഗതിസ്ഥിതി കിസ പ്രകാര ഹോതീ ഹൈ?
ഉത്തരഃ– വാസ്തവമേം സമസ്ത ഗതിസ്ഥിതിമാന പദാര്ഥ അപനേ പരിണാമോംസേ ഹീ നിശ്ചയസേ ഗതിസ്ഥിതി കരതേ ഹൈം.. ൮൯..
ഇസ പ്രകാര ധര്മദ്രവ്യാസ്തികായ ഔര അധര്മദ്രവ്യാസ്തികായകാ വ്യാഖ്യാന സമാപ്ത ഹുആ.
അബ ആകാശദ്രവ്യാസ്തികായകാ വ്യാഖ്യാന ഹൈ.
ഗാഥാ ൯൦
അന്വയാര്ഥഃ– [ലോകേ] ലോകമേം [ജീവാനാമ്] ജീവോംകോ [ച] ഔര [പുദ്ഗലാനാമ്] പുദ്ഗലോംകോ [തഥാ ഏവ] വൈസേ ഹീ [സര്വേഷാമ് ശേഷാണാമ്] ശേഷ സമസ്ത ദ്രവ്യോംകോ [യദ്] ജോ [അഖിലം വിവരം] സമ്പൂര്ണ അവകാശ [ദദാതി] ദേതാ ഹൈ, [തദ്] വഹ [ആകാശമ് ഭവതി] ആകാശ ഹൈ. --------------------------------------------------------------------------
ജേ ലോകമാം ജീവ–പുദ്ഗലോനേ, ശേഷ ദ്രവ്യ സമസ്തനേ
അവകാശ ദേ ഛേ പൂര്ണ, തേ ആകാശനാമക ദ്രവ്യ ഛേ. ൯൦.
അവകാശ ദേ ഛേ പൂര്ണ, തേ ആകാശനാമക ദ്രവ്യ ഛേ. ൯൦.
൧൪൨