കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ] ഷഡ്ദ്രവ്യ–പംചാസ്തികായവര്ണന
യദി ഖല്വാകാശമവഗാഹിനാമവഗാഹഹേതുരിവ ഗതിസ്ഥിതിമതാം ഗതിസ്ഥിതിഹേതുരപി സ്യാത്, തദാ സര്വോത്കൃഷ്ടസ്വാഭാവികോര്ധ്വഗതിപരിണതാ ഭഗവംതഃ സിദ്ധാ ബഹിരങ്ഗാംതരങ്ഗസാധനസാമഗ്രയാം സത്യാമപി കൃതസ്തത്രാകാശേ തിഷ്ഠംതി ഇതി.. ൯൨..
തമ്ഹാ ഗമണട്ഠാണം ആയാസേ ജാണ ണത്ഥി ത്തി.. ൯൩..
തസ്മാദ്ഗമനസ്ഥാനമാകാശേ ജാനീഹി നാസ്തീതി.. ൯൩..
-----------------------------------------------------------------------------
യദി ആകാശ, ജിസ പ്രകാര അവഗാഹവാലോംകോ അവഗാഹഹേതു ഹൈ ഉസീ പ്രകാര, ഗതിസ്ഥിതിവാലോംകോ ഗതി–സ്ഥിതിഹേതു ഭീ ഹോ, തോ സര്വോത്കൃഷ്ട സ്വാഭാവിക ഊര്ധ്വഗതിസേ പരിണത സിദ്ധഭഗവന്ത, ബഹിരംഗ–അംതരംഗ സാധനരൂപ സാമഗ്രീ ഹോനേ പര ഭീ ക്യോം [–കിസ കാരണ] ഉസമേം–ആകാശമേം–സ്ഥിര ഹോം? ൯൨..
അന്വയാര്ഥഃ– [യസ്മാത്] ജിസസേ [ജിനവരൈഃ] ജിനവരോംംംനേ [സിദ്ധാനാമ്] സിദ്ധോംകീ [ഉപരിസ്ഥാനം] ലോകകേ ഉപര സ്ഥിതി [പ്രജ്ഞപ്തമ്] കഹീ ഹൈ, [തസ്മാത്] ഇസലിയേ [ഗമനസ്ഥാനമ് ആകാശേ ന അസ്തി] ഗതി–സ്ഥിതി ആകാശമേം നഹീം ഹോതീ [അര്ഥാത് ഗതിസ്ഥിതിഹേതുത്വ ആകാശമേം നഹീം ഹൈ] [ഇതി ജാനീഹി] ഐസാ ജാനോ.
ടീകാഃ– [ഗതിപക്ഷ സമ്ബന്ധീ കഥന കരനേകേ പശ്ചാത്] യഹ, സ്ഥിതിപക്ഷ സമ്ബന്ധീ കഥന ഹൈ.
ജിസസേ സിദ്ധഭഗവന്ത ഗമന കരകേ ലോകകേ ഉപര സ്ഥിര ഹോതേ ഹൈം [അര്ഥാത് ലോകകേ ഉപര ഗതിപൂര്വക സ്ഥിതി കരതേ ഹൈം], ഉസസേ ഗതിസ്ഥിതിഹേതുത്വ ആകാശമേം നഹീം ഹൈ ഐസാ നിശ്ചയ കരനാ; ലോക ഔര അലോകകാ വിഭാഗ കരനേവാലേ ധര്മ തഥാ അധര്മകോ ഹീ ഗതി തഥാ സ്ഥിതികേ ഹേതു മാനനാ.. ൯൩.. -------------------------------------------------------------------------- അവഗാഹ=ലീന ഹോനാ; മജ്ജിത ഹോനാ; അവകാശ പാനാ.
തേ കാരണേ ജാണോ–ഗതിസ്ഥിതി ആഭമാം ഹോതീ നഥീ. ൯൩.