൧൫൨
ഇഹ ഹി ജീവൈഃ സ്പര്ശനരസനധ്രാണചക്ഷുര്ഭിരിന്ദ്രിയൈസ്തദ്വിഷയഭൂതാഃ സ്പര്ശരസഗംധവര്ണസ്വഭാവാ അര്ഥാ ഗൃഹ്യംതേ.ഃ. ശ്രോത്രേന്ദ്രിയേണ തു ത ഏവ തദ്വിഷയഹേതുഭൂതശബ്ദാകാരപരിണതാ ഗൃഹ്യംതേ. തേ കദാചിത്സ്ഥൂല– സ്കംധത്വമാപന്നാഃ കദാചിത്സൂക്ഷ്മത്വമാപന്നാഃ കദാചിത്പരമാണുത്വമാപന്നാഃ ഇന്ദ്രിയഗ്രഹണയോഗ്യതാസദ്ഭാവാദ് ഗൃഹ്യമാണാ അഗൃഹ്യമാണാ വാ മൂര്താ ഇത്യുച്യംതേ. ശേഷമിതരത് സമസ്തമപ്യര്ഥജാതം സ്പര്ശരസ– ഗംധവര്ണാഭാവസ്വഭാവമിന്ദ്രിയഗ്രഹണയോഗ്യതായാ അഭാവാദമൂര്തമിത്യുച്യതേ. ചിത്തഗ്രഹണയോഗ്യതാസദ്ഭാവ– ഭാഗ്ഭവതി തദുഭയമപി, ചിതം, ഹ്യനിയതവിഷയമപ്രാപ്യകാരി മതിശ്രുതജ്ഞാനസാധനീഭൂതം മൂര്തമമൂര്തം ച സമാദദാതീതി.. ൯൯..
-----------------------------------------------------------------------------
ടീകാഃ– യഹ, മൂര്ത ഔര അമൂര്തകേ ലക്ഷണകാ കഥന ഹൈ.
ഇസ ലോകമേം ജീവോം ദ്വാരാ സ്പര്ശനേന്ദ്രിയ, രസനേന്ദ്രിയ, ധ്രാണേന്ദ്രിയ ഔര ചക്ഷുരിന്ദ്രിയ ദ്വാരാ ഉനകേ [–ഉന ഇന്ദ്രിയോംകേ] വിഷയഭൂത, സ്പര്ശ–രസ–ഗംധ–വര്ണസ്വഭാവവാലേ പദാര്ഥ [–സ്പര്ശ, രസ, ഗംധ ഔര വര്ണ ജിനകാ സ്വഭാവ ഹൈ ഐസേ പദാര്ഥ] ഗ്രഹണ ഹോതേ ഹൈം [–ജ്ഞാത ഹോതേ ഹൈം]; ഔര ശ്രോത്രേന്ദ്രിയ ദ്വാരാ വഹീ പദാര്ഥ ഉസകേ [ശ്രോത്രൈന്ദ്രിയകേ] ൧വിഷയഹേതുഭൂത ശബ്ദാകാര പരിണമിത ഹോതേ ഹുഏ ഗ്രഹണ ഹോതേ ഹൈം. വേ [വേ പദാര്ഥ], കദാചിത് സ്ഥൂലസ്കന്ധപനേകോ പ്രാപ്ത ഹോതേ ഹുഏ, കദാചിത് സൂക്ഷ്മത്വകോ [സൂക്ഷ്മസ്കംധപനേകോ] പ്രാപ്ത ഹോതേ ഹുഏ ഔര കദാചിത് പരമാണുപനേകോ പ്രാപ്ത ഹോതേ ഹുഏ ഇന്ദ്രിയോം ദ്വാരാ ഗ്രഹണ ഹോതേ ഹോം യാ ന ഹോതേ ഹോം, ഇന്ദ്രിയോം ദ്വാരാ ഗ്രഹണ ഹോനേകീ യോഗ്യതാകാ [സദൈവ] സദ്ഭാവ ഹോനേസേ ‘മൂര്ത’ കഹലാതേ ഹൈം.
സ്പര്ശ–രസ–ഗംധ–വര്ണകാ അഭാവ ജിസകാ സ്വഭാവ ഹൈ ഐസാ ശേഷ അന്യ സമസ്ത പദാര്ഥസമൂഹ ഇീനദ്രയോം ദ്വാരാ ഗ്രഹണ ഹോനേകീ യോഗ്യതാകേ അഭാവകേ കാരണ ‘അമൂര്ത’ കഹലാതാ ഹൈ.
വേ ദോനോം [–പൂര്വോക്ത ദോനോം പ്രകാരകേ പദാര്ഥ] ചിത്ത ദ്വാരാ ഗ്രഹണ ഹോനേകീ യോഗ്യതാകേ സദ്ഭാവവാലേ ഹൈം; ചിത്ത– ജോ കി ൨ അനിയത വിഷയവാലാ, ൩അജ്ജാപ്യകാരീ ഔര മതിശ്രുതജ്ഞാനകേ സാധനഭൂത [–മതിജ്ഞാന തഥാ ശ്രുതജ്ഞാനമേം നിമിത്തഭൂത] ഹൈ വഹ–മൂര്ത തഥാ അമൂര്തകോ ഗ്രഹണ കരതാ ഹൈ [–ജാനതാ ഹൈ].. ൯൯..
ഇസ പ്രകാര ചൂലികാ സമാപ്ത ഹുഈ. -------------------------------------------------------------------------- ൪. ഉന സ്പര്ശ–രസ–ഗംധ–വര്ണസവഭാവവാലേ പദാര്ഥോഹകോ [അര്ഥാത് പുദ്ഗലോംകോ] ശ്രോത്രൈന്ദ്രിയകേ വിഷയ ഹോനേമേം ഹേതുഭൂത
ഹൈം.
൫. അനിയത=അനിശ്ചിത. [ജിസ പ്രകാര പാ ച ഇന്ദ്രിയോമേംസേ പ്രതയേക ഇന്ദ്രിയകാ വിഷയ നിയത ഹൈ ഉസ പ്രകാര മനകാ
൬. അജ്ജാപ്യകാരീ=ജ്ഞേയ വിഷയോംകാ സ്പര്ശ കിയേ ബിനാ കാര്യ കരനേവാലാ യജാനനേവാലാ. [മന ഔര ചക്ഷു അജ്ജാപ്യകാരീ