
വ്യവഹാരനയസേ ശരീരാദിക പരദ്രവ്യോംകീ സാപേക്ഷതാ ദ്വാരാ നര–നാരക–പൃഥ്വീകായാദിരൂപ ജീവകേ ഭേദ കിയേ,
തബ ‘മനുഷ്യ ജീവ ഹൈ,’ നാരകീ ജീവ ഹൈ’ ഇത്യാദി പ്രകാരസേ ഉന്ഹേം ജീവകീ പഹിചാന ഹുഈ; അഥവാ അഭേദ
വസ്തുമേം ഭേദ ഉത്പന്ന കരകേ ജ്ഞാന–ദര്ശനാദി ഗുണപര്യായരൂപ ജീവകേ ഭേദ കിയേ, തബ ‘ജാനനേവാലാ ജീവ ഹൈ,’
‘ദേഖനേവാലാ ജീവ ഹൈ’ ഇത്യാദി പ്രകാരസേ ഉന്ഹേംം ജീവകീ പഹിചാന ഹുഈ. ഔര നിശ്ചയസേ തോ വീതരാഗഭാവ
മോക്ഷമാര്ഗ ഹൈ; കിന്തു ഉസേ ജോ നഹീം ജാനതേ, ഉനസേേ ഐസാ ഹീ കഹതേ രഹേം തോ വേ നഹീം സമഝേംഗേ ; ഇസലിയേ
ഉന്ഹേം സമഝാനേകേ ലിയേ, വ്യവഹാരനയസേ തത്ത്വാര്ഥശ്രദ്ധാന ജ്ഞാനപൂര്വക പരദ്രവ്യകാ നിമിത്ത മിടാനേകീ സാപേക്ഷതാ
ദ്വാരാ വ്രത–ശീല–സംയമാദിരൂപ വീതരാഗഭാവകേ വിശേഷ ദര്ശായേ, തബ ഉന്ഹേം വീതരാഗഭാവകീ പഹിചാന ഹുഈ.
ഇസീ പ്രകാര, അന്യത്ര ഭീ വ്യവഹാര ബിനാ നിശ്ചയകാ ഉപദേശ ന ഹോനാ സമഝനാ.
ഉസീകോ ജീവ മാനനാ. ജീവകേ സംയോഗസേ ശരീരാദികകോ ഭീ ജീവ കഹാ വഹ കഥനമാത്ര ഹീ ഹൈ. പരമാര്ഥസേ
ശരീരാദിക ജീവ നഹീം ഹോതേ. ഐസാ ഹീ ശ്രദ്ധാന കരനാ. ഡൂസരഭ, അഭേദ ആത്മാമേം ജ്ഞാന–ദര്ശനാദി ഭേദ
കിയേ ഇസലിയേ കഹീം ഉന്ഹേം ഭേദരൂപ ഹീ ന മാന ലേനാ; ഭേദ തോ സമഝാനേകേ ലിയേ ഹൈ. നിശ്ചയസേ ആത്മാ
അഭേദ ഹീ ഹൈ; ഉസീകോ ജീവവസ്തു മാനനാ. സംജ്ഞാ–സംഖ്യാദി ഭേദ കഹേ വേ കഥനമാത്ര ഹീ ഹൈ ; പരമാഥസേ വേ
പൃഥക– പൃഥക നഹീം ഹൈം. ഐസാ ഹീ ശ്രദ്ധാന കരനാ. പുനശ്ച, പരദ്രവ്യകാ നിമിത്ത മിടാനേകീ അപേക്ഷാസേ വ്രത–
ശീല–സംയമാദികകോ മോക്ഷമാര്ഗ കഹാ ഇസലിയേ കഹീം ഉന്ഹീംകോ മോക്ഷമാര്ഗ ന മാന ലേനാ; ക്യോംകി പരദ്രവ്യകേ
ഗ്രഹണ–ത്യാഗ ആത്മാകോ ഹോ തോ ആത്മാ പരദ്രവ്യകാ കര്താ–ഹര്താ ഹോ ജായേ, കിന്തു കോഈ ദ്രവ്യ കിസീ ദ്രവ്യകേ
ആധീന നഹീം ഹൈം. ആത്മാ തോ അപനേ ഭാവ ജോ രാഗാദിക ഹൈ ഉന്ഹേം ഛോഡകര വീതരാഗീ ഹോതാ ഹൈ, ഇസലിയേ
നിശ്ചയസേ വീതരാഗഭാവ ഹീ മോക്ഷമാര്ഗ ഹൈ. വീതരാഗഭാവോംകോ ഔര വ്രതാദികകോ കദാചിത് കാര്യകാരണപനാ ഹൈ
ഇസലിയേ വ്രതാദികകോ മോക്ഷമാര്ഗ കഹാ കിന്തു വഹ കഥനമാത്ര ഹീ ഹൈ. പരമാര്ഥസേ ബാഹ്യക്രിയാ മോക്ഷമാര്ഗ നഹീം
ഹൈ. ഐസാ ഹീ ശ്രദ്ധാന കരനാ. ഇസീ പ്രകാര, അന്യത്ര ഭീ വ്യവഹാരനയകോ അംഗീകാര ന കരനേകാ സമഝ
ലേനാ.