സംവരണം തസ്സ തദാ സുഹാസുഹകദസ്സ
സംവരണം തസ്യ തദാ ശുഭാശുഭകൃതസ്യ കര്മണഃ.. ൧൪൩..
വിശേഷേണ സംവരസ്വരൂപാഖ്യാനമേതത്.
യസ്യ യോഗിനോ വിരതസ്യ സര്വതോ നിവൃത്തസ്യ യോഗേ വാങ്മനഃകായകര്മണി ശുഭപരിണാമരൂപം പുണ്യമശുഭപരിണാമരൂപം പാപഞ്ച യദാ ന ഭവതി തസ്യ തദാ ശുഭാശുഭഭാവകൃതസ്യ ദ്രവ്യകര്മണഃ സംവരഃ സ്വകാരണാഭാവാത്പ്രസിദ്ധയതി. തദത്ര ശുഭാശുഭപരിണാമനിരോധോ ഭാവപുണ്യപാപസംവരോ ദ്രവ്യപുണ്യപാപ–സംവരസ്യ ഹേതുഃ പ്രധാനോവധാരണീയ ഇതി.. ൧൪൩..
-----------------------------------------------------------------------------
അന്വയാര്ഥഃ– [യസ്യ] ജിസേ [–ജിസ മുനികോ], [വിരതസ്യ] വിരത വര്തതേ ഹുഏ [യോഗേ] യോഗമേം [പുണ്യം പാപം ച] പുണ്യ ഔര പാപ [യദാ] ജബ [ഖലു] വാസ്തവമേം [ന അസ്തി] നഹീം ഹോതേ, [തദാ] തബ [തസ്യ] ഉസേ [ശുഭാശുഭകൃതസ്യ കര്മണാഃ] ശുഭാശുഭഭാവകൃത കര്മകാ [സംവരണമ്] സംവര ഹോതാ ഹൈ.
ടീകാഃ– യഹ, വിശേഷരൂപസേ സംവരകാ സ്വരൂപകാ കഥന ഹൈ.
ജിസ യോഗീകോ, വിരത അര്ഥാത് സര്വഥാ നിവൃത്ത വര്തതേ ഹുഏ, യോഗമേം–വചന, മന ഔര കായസമ്ബന്ധീ ക്രിയാമേംം–ശുഭപരിണാമരൂപ പുണ്യ ഔര അശുഭപരിണാമരൂപ പാപ ജബ നഹീം ഹോതേ, തബ ഉസേ ശുഭാശുഭഭാവകൃത ദ്രവ്യകര്മകാ [–ശുഭാശുഭഭാവ ജിസകാ നിമിത്ത ഹോതാ ഹൈ ഐസേ ദ്രവ്യകര്മകാ], സ്വകാരണകേ അഭാവകേ കാരണ സംവര ഹോതാ ഹൈ. ഇസലിയേ യഹാ [ഇസ ഗാഥാമേം] ശുഭാശുഭ പരിണാമകാ നിരോധ–ഭാവപുണ്യപാപസംവര– ദ്രവ്യപുണ്യപാപസംവരകാ പ്രധാന ഹേതു അവധാരനാ [–സമഝനാ].. ൧൪൩..
ഇസ പ്രകാര സംവരപദാര്ഥകാ വ്യാഖ്യാന സമാപ്ത ഹുആ. ------------------------------------------------------------------------- പ്രധാന ഹേതു = മുഖ്യ നിമിത്ത. [ദ്രവ്യസംവരമേം ‘മുഖ്യ നിമിത്ത’ ജീവകേ ശുഭാശുഭ പരിണാമകാ നിരോധ ഹൈ. യോഗകാ നിരോധ നഹീം ഹൈ. [ യഹാ യഹ ധ്യാന രഖനേ യോഗ്യ ഹൈ കി ദ്രവ്യസംവരകാ ഉപാദാന കാരണ– നിശ്ചയ കാരണ തോ പുദ്ഗല സ്വയം ഹീ ഹൈ.]
ത്യാരേ ശുഭാശുഭകൃത കരമനോ ഥായ സംവര തേഹനേ. ൧൪൩.
൨൦൬