കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ] നവപദാര്ഥപൂര്വക–മോക്ഷമാര്ഗപ്രപംചവര്ണന
സോ ചാരിത്തം ണാണം ദംസണമിദി ണിച്ഛിദോ ഹോദി.. ൧൬൨..
സ ചാരിത്രം ജ്ഞാനം ദര്ശനമിതി നിശ്ചിതോ ഭവതി.. ൧൬൨..
ആത്മനശ്ചാരിത്രജ്ഞാനദര്ശനത്വദ്യോതനമേതത്.
യഃ ഖല്വാത്മാനമാത്മമയത്വാദനന്യമയമാത്മനാ ചരതി–സ്വഭാവനിയതാസ്തിത്വേനാനുവര്തതേ, ആത്മനാ ജാനാതി–സ്വപരപ്രകാശകത്വേന ചേതയതേ, ആത്മനാ പശ്യതി–യാഥാതഥ്യേനാവലോകയതേ, സ ഖല്വാത്മൈവ ചാരിത്രം
-----------------------------------------------------------------------------
അന്വയാര്ഥഃ– [യഃ] ജോ [ആത്മാ] [അനന്യമയമ് ആത്മാനമ്] അനന്യമയ ആത്മാകോ [ആത്മനാ] ആത്മാസേ [ചരതി] ആചരതാ ഹൈ, [ജാനാതി] ജാനതാ ഹൈ, [പശ്യതി] ദേഖതാ ഹൈ, [സഃ] വഹ [ആത്മാ ഹീ] [ചാരിത്രം] ചാരിത്ര ഹൈ, [ജ്ഞാനം] ജ്ഞാന ഹൈ, [ദര്ശനമ്] ദര്ശന ഹൈ–[ഇതി] ഐസാ [നിശ്ചിതഃ ഭവതി] നിശ്ചിത ഹൈ.
ടീകാഃ– യഹ, ആത്മാകേ ചാരിത്ര–ജ്ഞാന–ദര്ശനപനേകാ പ്രകാശന ഹൈ [അര്ഥാത് ആത്മാ ഹീ ചാരിത്ര, ജ്ഞാന ഔര ദര്ശന ഹൈ ഐസാ യഹാ സമഝായാ ഹൈ].
ജോ [ആത്മാ] വാസ്തവമേം ആത്മാകോ– ജോ കി ആത്മമയ ഹോനേസേ അനന്യമയ ഹൈ ഉസേ–ആത്മാസേ
ആചരതാ ഹൈ അര്ഥാത് സ്വഭാവനിയത അസ്തിത്വ ദ്വാരാ അനുവര്തതാ ഹൈ [–സ്വഭാവനിയത അസ്തിത്വരൂപസേ പരിണമിത ഹോകര അനുസരതാ ഹൈ], [അനന്യമയ ആത്മാകോ ഹീ] ആത്മാസേ ജാനതാ ഹൈ അര്ഥാത് സ്വപരപ്രകാശകരൂപസേ ചേതതാ ഹൈ, [അനന്യമയ ആത്മാകോ ഹീ] ആത്മാസേ ദേഖതാ ഹൈ അര്ഥാത് യഥാതഥരൂപസേ -------------------------------------------------------------------------
തേ ജീവ ദര്ശന, ജ്ഞാന നേ ചാരിത്ര ഛേ നിശ്ചിതപണേ. ൧൬൨.
൧. സ്വഭാവനിയത = സ്വഭാവമേം അവസ്ഥിത; [ജ്ഞാനദര്ശനരൂപ] സ്വഭാവമേം ദ്രഢരൂപസേ സ്ഥിത. [‘സ്വഭാവനിയത അസ്തിത്വ’കീ വിശേഷ സ്പഷ്ടതാകേ ലിഏ ൧൪൪ വീം ഗാഥാകീ ടീകാ ദേഖോ.]