ജ്ഞാനം ദര്ശനമിതി കര്തൃകര്മകരണാനാമജ്ഞാനം ദര്ശനമിതി കര്തൃകര്മകരണാനാമഭേദാന്നിശ്ചിതോ ഭവതി. അതശ്ചാരിത്രജ്ഞാനദര്ശനരൂപത്വാജ്ജീവസ്വഭാവനിയതചരിതത്വലക്ഷണം നിശ്ചയമോക്ഷമാര്ഗത്വമാത്മനോ നിതരാമുപപന്നമിതി.. ൧൬൨..
ഇദി തം ജാണദി ഭവിഓ അഭവിയസത്തോ ണ സദ്ദഹദി.. ൧൬൩..
സര്വസ്യാത്മനഃ സംസാരിണോ മോക്ഷമാര്ഗാര്ഹത്വനിരാസോയമ്. -----------------------------------------------------------------------------
അവലോകതാ ഹൈ, വഹ ആത്മാ ഹീ വാസ്തവമേം ചാരിത്ര ഹൈ, ജ്ഞാന ഹൈ, ദര്ശന ഹൈ–ഐസാ കര്താ–കര്മ–കരണകേ അഭേദകേ കാരണ നിശ്ചിത ഹൈ. ഇസസേ [ഐസാ നിശ്ചിത ഹുആ കി] ചാരിത്ര–ജ്ഞാന–ദര്ശനരൂപ ഹോനേകേ കാരണ ആത്മാകോ ജീവസ്വഭാവനിയത ചാരിത്ര ജിസകാ ലക്ഷണ ഹൈ ഐസാ നിശ്ചയമോക്ഷമാര്ഗപനാ അത്യന്ത ഘടിത ഹോതാ ഹൈ [അര്ഥാത് ആത്മാ ഹീ ചാരിത്ര–ജ്ഞാന–ദര്ശന ഹോനേകേ കാരണ ആത്മാ ഹീ ജ്ഞാനദര്ശനരൂപ ജീവസ്വഭാവമേം ദ്രഢരൂപസേ സ്ഥിത ചാരിത്ര ജിസകാ സ്വരൂപ ഹൈ ഐസാ നിശ്ചയമോക്ഷമാര്ഗ ഹൈ].. ൧൬൨..
അന്വയാര്ഥഃ– [യേന] ജിസസേ [ആത്മാ മുക്ത ഹോനേപര] [സര്വം വിജാനാതി] സര്വകോ ജാനതാ ഹൈ ഔര [പശ്യതി] ദേഖതാ ഹൈേ, [തേന] ഉസസേ [സഃ] വഹ [സൌഖ്യമ് അനുഭവതി] സൌഖ്യകാ അനുഭവ കരതാ ഹൈ; – [ഇതി തദ്] ഐസാ [ഭവ്യഃ ജാനാതി] ഭവ്യ ജീവ ജാനതാ ഹൈ, [അഭവ്യസത്ത്വഃ ന ശ്രദ്ധത്തേ] അഭവ്യ ജീവ ശ്രദ്ധാ നഹീം കരതാ.
ടീകാഃ– യഹ, സര്വ സംസാരീ ആത്മാ മോക്ഷമാര്ഗകേ യോഗ്യ ഹോനേകാ നിരാകരണ [നിഷേധ] ഹൈ -------------------------------------------------------------------------
൨൩൮
൧. ജബ ആത്മാ ആത്മാകോ ആത്മാസേ ആചരതാ ഹൈ–ജാനതാ ഹൈ–ദേഖതാ ഹൈ, തബ കര്താ ഭീ ആത്മാ, കര്മ ഭീ ആത്മാ ഔര കരണ ഭീ ആത്മാ ഹൈ; ഇസ പ്രകാര യഹാ കര്താ–കര്മ–കരണകീ അഭിന്നതാ ഹൈ.