കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ] നവപദാര്ഥപൂര്വക–മോക്ഷമാര്ഗപ്രപംചവര്ണന
ഇഹ ഹി സ്വഭാവപ്രാതികൂല്യാഭാവഹേതുകം സൌഖ്യമ്. ആത്മനോ ഹി ദ്രശി–ജ്ഞപ്തീ സ്വഭാവഃ. തയോര്വിഷയപ്രതിബന്ധഃ പ്രാതികൂല്യമ്. മോക്ഷേ ഖല്വാത്മനഃ സര്വം വിജാനതഃ പശ്യതശ്ച തദഭാവഃ. തതസ്തദ്ധേതുകസ്യാനാകുലത്വലക്ഷണസ്യ പരമാര്ഥസുഖസ്യ മോക്ഷേനുഭൂതിരചലിതാസ്തി. ഇത്യേതദ്ഭവ്യ ഏവ ഭാവതോ വിജാനാതി, തതഃ സ ഏവ മോക്ഷമാര്ഗാര്ഹഃ. നൈതദഭവ്യഃ ശ്രദ്ധത്തേ, തതഃ സ മോക്ഷമാര്ഗാനര്ഹ ഏവേതി. അതഃ കതിപയേ ഏവ സംസാരിണോ മോക്ഷമാര്ഗാര്ഹാ ന സര്വ ഏവേതി.. ൧൬൩.. -----------------------------------------------------------------------------
വാസ്തവമേം സൌഖ്യകാ കാരണ സ്വഭാവകീ പ്രതികൂലതാകാ അഭാവ ഹൈ. ആത്മാകാ ‘സ്വഭാവ’ വാസ്തവമേം
ദ്രശി–ജ്ഞപ്തി [ദര്ശന ഔര ജ്ഞാന] ഹൈ. ഉന ദോനോംകോ വിഷയപ്രതിബന്ധ ഹോനാ സോ ‘പ്രതികൂലതാ’ ഹൈ. മോക്ഷമേം വാസ്തവമേം ആത്മാ സര്വകോ ജാനതാ ഔര ദേഖതാ ഹോനേസേ ഉസകാ അഭാവ ഹോതാ ഹൈ [അര്ഥാത് മോക്ഷമേം സ്വഭാവകീ പ്രതികൂലതാകാ അഭാവ ഹോതാ ഹൈ]. ഇസലിയേ ഉസകാ അഭാവ ജിസകാ കാരണ ഹൈ ഐസേ
അനാകുലതാലക്ഷണവാലേ പരമാര്ഥ–സുഖകീ മോക്ഷമേം അചലിത അനുഭൂതി ഹോതീ ഹൈ. –ഇസ പ്രകാര ഭവ്യ ജീവ ഹീ ഭാവസേ ജാനതാ ഹൈ, ഇസലിയേ വഹീ മോക്ഷമാര്ഗകേ യോഗ്യ ഹൈ; അഭവ്യ ജീവ ഇസ പ്രകാര ശ്രദ്ധാ നഹീം കരതാ, ഇസലിയേ വഹ മോക്ഷമാര്ഗകേ അയോഗ്യ ഹീ ഹൈ.
ഇസസേ [ഐസാ കഹാ കി] കതിപയ ഹീ സംസാരീ മോക്ഷമാര്ഗകേ യോഗ്യ ഹൈം, സര്വ നഹീം.. ൧൬൩..
-------------------------------------------------------------------------
൪
൫
൧. പ്രതികൂലതാ = വിരുദ്ധതാ; വിപരീതതാ; ഊലടാപന.
൨. വിഷയപ്രതിബന്ധ = വിഷയമേം രുകാവട അര്ഥാത് മര്യാദിതപനാ. [ദര്ശന ഔര ജ്ഞാനകേ വിഷയമേം മര്യാദിതപനാ ഹോനാ വഹ സ്വഭാവകീ പ്രതികൂലതാ ഹൈ.]
൩. പാരമാര്ഥിക സുഖകാ കാരണ സ്വഭാവകീ പ്രതികൂലതാകാ അഭാവ ഹൈ.
൪. പാരമാര്ഥിക സുഖകാ ലക്ഷണ അഥവാ സ്വരൂപ അനാകുലതാ ഹൈ.
൫. ശ്രീ ജയസേനാചാര്യദേവകൃത ടീകാമേം കഹാ ഹൈ കി ‘ഉസ അനന്ത സുഖകോ ഭവ്യ ജീവ ജാനതേ ഹൈ, ഉപാദേയരൂപസേ ശ്രദ്ധതേ ഹൈം ഔര അപനേ–അപനേ ഗുണസ്ഥാനാനുസാര അനുഭവ കരതേ ഹൈം.’