൨൬൨
] പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ
[ഭഗവാനശ്രീകുന്ദകുന്ദ
മാര്ഗപ്രഭാവനാര്ഥം പ്രവചനഭക്തിപ്രചോദിതേന മയാ.
ഭണിതം പ്രവചനസാരം പഞ്ചാസ്തികസംഗ്രഹം സൂത്രമ്.. ൧൭൩..
കര്തുഃ പ്രതിജ്ഞാനിര്വ്യൂഢിസൂചികാ സമാപനേയമ് . മാര്ഗോ ഹി പരമവൈരാഗ്യകരണപ്രവണാ പാരമേശ്വരീ
പരമാജ്ഞാ; തസ്യാ പ്രഭാവനം പ്രഖ്യാപനദ്വാരേണ പ്രകൃഷ്ടപരിണതിദ്വാരേണ വാ സമുദ്യോതനമ്; തദര്ഥമേവ
പരമാഗമാനുരാഗവേഗപ്രചലിതമനസാ സംക്ഷേപതഃ സമസ്തവസ്തുതത്ത്വസൂചകത്വാദതിവിസ്തൃതസ്യാപി
-----------------------------------------------------------------------------
ഗാഥാ ൧൭൩
അന്വയാര്ഥഃ– [പ്രവചനഭക്തിപ്രചോദിതേന മയാ] പ്രവചനകീ ഭക്തിസേ പ്രേരിത ഐസേ മൈനേ [മാര്ഗപ്രഭാവനാര്ഥം]
മാര്ഗകീ പ്രഭാവകേ ഹേതു [പ്രവചനസാരം] പ്രവചനകേ സാരഭൂത [പഞ്ചാസ്തികസംഗ്രഹം സൂത്രമ്] ‘പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ’
സൂത്ര [ഭണിതമ്] കഹാ.
ടീകാഃ– യഹ, കര്താകീ പ്രതിജ്ഞാകീ പൂര്ണതാ സൂചിതവാലീ സമാപ്തി ഹൈ [അര്ഥാത് യഹാ
ശാസ്ത്രകര്താ
ശ്രീമദ്ഭഗവത്കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവ അപനീ പ്രതിജ്ഞാകീ പൂര്ണതാ സൂചിത കരതേ ഹുഏ ശാസ്ത്രസമാപ്തി കരതേ ഹൈം].
മാര്ഗ അര്ഥാത് പരമ വൈരാഗ്യ കീ ഓര ഢലതീ ഹുഈ പാരമേശ്വരീ പരമ ആജ്ഞാ [അര്ഥാത് പരമ വൈരാഗ്യ
കരനേകീ പരമേശ്വരകീ പരമ ആജ്ഞാ]; ഉസകീ പ്രഭാവനാ അര്ഥാത് പ്രഖ്യാപന ദ്വാരാ അഥവാ പ്രകൃഷ്ട പരിണതി ദ്വാരാ
ഉസകാ സമുദ്യോത കരനാ; [പരമ വൈരാഗ്യ കരനേകീ ജിനഭഗവാനകീ പരമ ആജ്ഞാകീ പ്രഭാവനാ അര്ഥാത് [൧]
ഉസകീ പ്രഖ്യാതി–വിജ്ഞാപന–കരനേ ദ്വാരാ അഥവാ [൨] പരമവൈരാഗ്യമയ പ്രകൃഷ്ട പരിണമന ദ്വാരാ, ഉസകാ
സമ്യക് പ്രകാരസേ ഉദ്യോത കരനാ;] ഉസകേ ഹേതു ഹീ [–മാര്ഗകീ പ്രഭാവനാകേ ലിയേ ഹീ], പരമാഗമകീ ഓരകേ
അനുരാഗകേ വേഗസേ ജിസകാ മന അതി ചലിത ഹോതാ ഥാ ഐസേ മൈംനേ യഹ ‘പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ’ നാമകാ സൂത്ര
കഹാ–ജോ കി ഭഗവാന സര്വജ്ഞ ദ്വാരാ ഉപജ്ഞ ഹോനേസേ [–വീതരാഗ സര്വജ്ഞ ജിനഭഗവാനനേ സ്വയം ജാനകര
പ്രണീത കിയാ ഹോനേസേ] ‘സൂത്ര’ ഹൈ, ഔര ജോ സംക്ഷേപസേ സമസ്തവസ്തുതത്ത്വകാ [സര്വ വസ്തുഓംകേ യഥാര്ഥ
സ്വരൂപകാ] പ്രതിപാദന കരതാ ഹോനേസേ, അതി വിസ്തൃത ഐസേ ഭീ പ്രവചനകേ സാരഭൂത ഹൈം [–ദ്വാദശാംഗരൂപസേ
വിസ്തീര്ണ ഐസേ ഭീ ജിനപ്രവചനകേ സാരഭൂത ഹൈം].