കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ] ഷഡ്ദ്രവ്യ–പംചാസ്തികായവര്ണന
തേ ഹോംതി അത്ഥികായാ ണിപ്പിണ്ണം ജേഹിം തഇല്ലുക്കം.. ൫..
തേ ഭവന്ത്യസ്തികായാഃ നിഷ്പന്നം യൈസ്ത്രൈലോക്യമ്.. ൫..
-----------------------------------------------------------------------------
പുനശ്ച, യഹ പാ ചോം ദ്രവ്യ കായത്വവാലേ ഹൈം കാരണ ക്യോംകി വേ അണുമഹാന ഹൈ. വേ അണുമഹാന കിസപ്രകാര ഹൈം സോ ബതലാതേ ഹൈംഃ––‘അണുമഹാന്തഃ’ കീ വ്യുത്പത്തി തീന പ്രകാരസേ ഹൈഃ [൧] അണുഭിഃ മഹാന്തഃ അണുമഹാന്തഃ അര്ഥാത ജോ ബഹു പ്രദേശോം ദ്വാരാ [– ദോ സേ അധിക പ്രദേശോം ദ്വാരാ] ബഡേ ഹോം വേ അണുമഹാന ഹൈം. ഇസ വ്യുത്പത്തികേ അനുസാര ജീവ, ധര്മ ഔര അധര്മ അസംഖ്യപ്രദേശീ ഹോനേസേ അണുമഹാന ഹൈം; ആകാശ അനംതപ്രദേശീ ഹോനേസേ അണുമഹാന ഹൈ; ഔര ത്രി–അണുക സ്കംധസേ ലേകര അനന്താണുക സ്കംധ തകകേ സര്വ സ്കന്ധ ബഹുപ്രദേശീ ഹോനേസേ അണുമഹാന ഹൈ. [൨] അണുഭ്യാമ് മഹാന്തഃ അണുമഹാന്തഃ അര്ഥാത ജോ ദോ പ്രദേശോം ദ്വാരാ ബഡേ ഹോം വേ അണുമഹാന ഹൈം. ഇസ വ്യുത്പത്തികേ അനുസാര ദ്വി–അണുക സ്കംധ അണുമഹാന ഹൈം. [൩] അണവശ്ച മഹാന്തശ്ച അണുമഹാന്തഃ അര്ഥാത് ജോ അണുരൂപ [–ഏക പ്രദേശീ] ഭീ ഹോം ഔര മഹാന [അനേക പ്രദേശീ] ഭീ ഹോം വേ അണുമഹാന ഹൈം. ഇസ വ്യുത്പത്തികേ അനുസാര പരമാണു അണുമഹാന ഹൈ, ക്യോംകി വ്യക്തി–അപേക്ഷാസേ വേ ഏകപ്രദേശീ ഹൈം ഔര ശക്തി–അപേക്ഷാസേ അനേകപ്രദേശീ ഭീ [ഉപചാരസേ] ഹൈം. ഇസപ്രകാര ഉപര്യുക്ത പാ ചോം ദ്രവ്യ അണുമഹാന ഹോനേസേ കായത്വവാലേ ഹൈം ഐസാ സിദ്ധ ഹുആ.
കാലാണുകോ അസ്തിത്വ ഹൈ കിന്തു കിസീ പ്രകാര ഭീ കായത്വ നഹീം ഹൈ, ഇസലിയേ വഹ ദ്രവ്യ ഹൈ കിന്തു അസ്തികായ നഹീം ഹൈ.. ൪..
അന്വയാര്ഥഃ– [യേഷാമ്] ജിന്ഹേം [വിവിധൈഃ] വിവിധ [ഗുണൈഃ] ഗുണോം ഔര [പര്യയൈഃ] പര്യായോംകേ [– പ്രവാഹക്രമനകേ തഥാ വിസ്താരക്രമകേ അംശോംകേ] [സഹ] സാഥ [സ്വഭാവഃ] അപനത്വ [അസ്തി] ഹൈ [തേ] വേ [അസ്തികായാഃ ഭവന്തി] അസ്തികായ ഹൈ [യൈഃ] കി ജിനസേ [ത്രൈലോക്യമ്] തീന ലോക [നിഷ്പന്നമ്] നിഷ്പന്ന ഹൈ. -------------------------------------------------------------------------- പര്യായേം = [പ്രവാഹക്രമകേ തഥാ വിസ്താരക്രമകേ] നിര്വിഭാഗ അംശ. [പ്രവാഹക്രമകേ അംശ തോ പ്രത്യേക ദ്രവ്യകേ ഹോതേ ഹൈം, കിന്തു വിസ്താരക്രമകേ അംശ അസ്തികായകേ ഹീ ഹോതേ ഹൈം.]
തേ അസ്തികായോ ജാണവാ, ത്രൈലോക്യരചനാ ജേ വഡേ. ൫.