അത്ര പഞ്ചാസ്തികായാനാം കാലസ്യ ച ദ്രവ്യത്വമുക്തമ്.
വൃത്തവര്തമാനവര്തിഷ്യമാണാനാം ഭാവാനാം പര്യായാണാ സ്വരൂപേണ പരിണതത്വാദസ്തികായാനാം പരിവര്തനലിങ്ഗസ്യ കാലസ്യ ചാസ്തി ദ്രവ്യത്വമ്. ന ച തേഷാം ഭൂതഭവദ്ഭവിഷ്യദ്ഭാവാത്മനാ പരിണമമാനാനാമനിത്യത്വമ്, യതസ്തേ ഭൂതഭവദ്ഭവിഷ്യദ്ഭാവാവസ്ഥാസ്വപി പ്രതിനിയതസ്വരൂപാപരിത്യാഗാ–ന്നിത്യാ ഏവ. അത്ര കാലഃ പുദ്ഗലാദിപരിവര്തനഹേതുത്വാത്പുദ്ഗലാദിപരിവര്തനഗമ്യമാനപര്യായത്വാ–ച്ചാസ്തികായേഷ്വന്തര്ഭാവാര്ഥ സ പരിവര്തന– ലിങ്ഗ ഇത്യുക്ത ഇതി.. ൬.. -----------------------------------------------------------------------------
ദ്രവ്യ വാസ്തവമേം സഹഭാവീ ഗുണോംകോ തഥാ ക്രമഭാവീ പര്യായോംകോ ൧അനന്യരൂപസേ ആധാരഭൂത ഹൈ. ഇസലിയേ ജോ വര്ത ചൂകേ ഹൈം, വര്ത രഹേ ഹൈം ഔര ഭവിഷ്യമേം വര്തേംഗേ ഉന ഭാവോം–പര്യായോംരൂപ പരിണമിത ഹോനേകേ കാരണ [പാ ച] അസ്തികായ ഔര ൨പരിവര്തനലിംഗ കാല [വേ ഛഹോം] ദ്രവ്യ ഹൈം. ഭൂത, വര്തമാന ഔര ഭാവീ ഭാവസ്വരൂപ പരിണമിത ഹോനേസേ വേ കഹീം അനിത്യ നഹീം ഹൈ, ക്യോംകി ഭൂത, വര്തമാന ഔര ഭാവീ ഭാവരൂപ അവസ്ഥാഓംമേം ഭീ പ്രതിനിയത [–അപനേ–അപനേ നിശ്വിത] സ്വരൂപകോ നഹീം ഛോഡതേ ഇസലിയേ വേ നിത്യ ഹീ ഹൈ.
യഹാ കാല പുദ്ഗലാദികേ പരിവര്തനകാ ഹേതു ഹോനേസേ തഥാ പുദ്ഗലാദികേ പരിവര്തന ദ്വാരാ ഉസകീ പര്യായ ഗമ്യ [ജ്ഞാത] ഹോതീ ഹൈം ഇസലിയേ ഉസകാ അസ്തികായോംമേം സമാവേശ കരനേകേ ഹേതു ഉസേ ‘൩പരിവര്തനലിംഗ’ കഹാ ഹൈ. [പുദ്ഗലാദി അസ്തികായോംകാ വര്ണന കരതേ ഹുഏ ഉനകേ പരിവര്തന (പരിണമന) കാ വര്ണന കരനാ ചാഹിയേ. ഔര ഉനകേ പരിവര്തനകാ വര്ണന കരതേ ഹുഏ ഉന പരിവര്തനമേം നിമിത്തഭൂത പദാര്ഥകാ [കാലകാ] അഥവാ ഉസ പരിവര്തന ദ്വാരാ ജിനകീ പര്യായേം വ്യക്ത ഹോതീ ഹൈം ഉസ പദാര്ഥകാ [കാലകാ] വര്ണന കരനാ അനുചിത നഹീം കഹാ ജാ സകതാ. ഇസപ്രകാര പംചാസ്തികായകേ വര്ണനമേം കാലകേ വര്ണനകാ സമാവേശ കരനാ അനുചിത നഹീം ഹൈ ഐസാ ദര്ശാനേകേ ഹേതു ഇസ ഗാഥാസൂത്രമേം കാലകേ ലിയേ ‘പരിവര്തനലിംഗ’ ശബ്ദകാ ഉപയോഗ കിയാ ഹൈ.].. ൬.. --------------------------------------------------------------------------
ഇസലിയേ കാല ‘പരിവര്തനലിംഗ’ ഹൈ. [൨] ഔര പുദ്ഗലാദികേ പരിവര്തന ദ്വാരാ കാലകീ പര്യായേം [–‘കര്മ സമയ’,
‘അധിക സമയ ഐസീ കാലകീ അവസ്ഥാഏ ] ഗമ്യ ഹോതീ ഹൈം ഇസലിയേ ഭീ കാല ‘പരിവര്തനലിംഗ’ ഹൈ.
൧൮
൧. അനന്യരൂപ=അഭിന്നരൂപ [ജിസപ്രകാര അഗ്നി ആധാര ഹൈ ഔര ഉഷ്ണതാ ആധേയ ഹൈ തഥാപി വേ അഭിന്ന ഹൈം, ഉസീപ്രകാര ദ്രവ്യ ആധാര ഹൈ ഔര ഗുണ–പര്യായ ആധേയ ഹൈം തഥാപി വേ അഭിന്ന ഹൈം.]
൨. പരിവര്തനലിംഗ=പുദ്ഗലാദികാ പരിവര്തന ജിസകാ ലിംഗ ഹൈ; വഹ പുദ്ഗലാദികേ പരിണമന ദ്വാരാ ജോ ജ്ഞാന ഹോതാ ഹൈ വഹ. [ലിംഗ=ചിഹ്ന; സൂചക; ഗമക; ഗമ്യ കരാനേവാലാ; ബതലാനേവാലാ; പഹിചാന കരാനേവാലാ.]
൩. [൧] യദി പുദ്ഗലാദികാ പരിവര്തന ഹോതാ ഹൈ തോ ഉസകാ കോഈ നിമിത്ത ഹോനാ ചാഹിയേ–ഇസപ്രകാര പരിവര്തനരൂപീ ചിഹ്ന