കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ] ഷഡ്ദ്രവ്യ–പംചാസ്തികായവര്ണന
ഗുണപര്യായാസ്ത്വന്വയവ്യ–തിരേകിത്വാദ്ധ്രൌവ്യോത്പത്തിവിനാശാന് സുചയന്തി, നിത്യാനിത്യസ്വഭാവം പരമാര്ഥം സച്ചോപലക്ഷയന്തീതി..൧൦..
വിഗമുപ്പാദധവത്തം കരേംതി തസ്സേവ പജ്ജായാ.. ൧൧..
വിഗമോത്പാദധുവ്രത്വം കുര്വന്തി തസ്യൈവ പര്യായാഃ.. ൧൧..
അത്രോഭയനയാഭ്യാം ദ്രവ്യലക്ഷണം പ്രവിഭക്തമ്. ----------------------------------------------------------------------------- വ്യതിരേകവാലീ ഹോനേസേ [൧] ധ്രൌവ്യകോ ഔര ഉത്പാദവ്യയകോ സൂചിത കരതേ ഹൈം തഥാ [൨] നിത്യാനിത്യസ്വഭാവവാലേ പാരമാര്ഥിക സത്കോ ബതലാതേ ഹൈം.
ഭാവാര്ഥഃ– ദ്രവ്യകേ തീന ലക്ഷണ ഹൈംഃ സത് ഉത്പാദവ്യയധ്രൌവ്യ ഔര ഗുണപര്യായേം. യേ തീനോം ലക്ഷണ പരസ്പര അവിനാഭാവീ ഹൈം; ജഹാ ഏക ഹോ വഹാ ശേഷ ദോനോം നിയമസേ ഹോതേ ഹീ ഹൈം.. ൧൦..
അന്വയാര്ഥഃ– [ദ്രവ്യസ്യ ച] ദ്രവ്യകാ [ഉത്പത്തിഃ] ഉത്പാദ [വാ] യാ [വിനാശഃ] വിനാശ [ന അസ്തി] നഹീം ഹൈ, [സദ്ഭാവഃ അസ്തി] സദ്ഭാവ ഹൈ. [തസ്യ ഏവ പര്യായാഃ] ഉസീകീ പര്യായേം [വിഗമോത്പാദധ്രുവത്വം] വിനാശ, ഉത്പാദ ഔര ധ്രുവതാ [കുര്വന്തി] കരതീ ഹൈം.
ടീകാഃ– യഹാ ദോനോേം നയോം ദ്വാരാ ദ്രവ്യകാ ലക്ഷണ വിഭക്ത കിയാ ഹൈ [അര്ഥാത് ദോ നയോംകീ അപേക്ഷാസേ ദ്രവ്യകേ ലക്ഷണകേ ദോ വിഭാഗ കിയേ ഗയേ ഹൈം].
സഹവര്തീ ഗുണോം ഔര ക്രമവര്തീ പര്യായോംകേ സദ്ഭാവരൂപ, ത്രികാല–അവസ്ഥായീ [ ത്രികാല സ്ഥിത രഹനേവാലേ], അനാദി–അനന്ത ദ്രവ്യകേ വിനാശ ഔര ഉത്പാദ ഉചിത നഹീം ഹൈ. പരന്തു ഉസീകീ പര്യായോംകേ– --------------------------------------------------------------------------
തേനാ ജ ജേ പര്യായ തേ ഉത്പാദ–ലയ–ധ്രുവതാ കരേ. ൧൧.