കഹാനജൈനശാസ്ത്രമാലാ] ഷഡ്ദ്രവ്യ–പംചാസ്തികായവര്ണന
[
൩൭
ദധാനോ ദ്വേധോപയോഗശ്ച. പര്യായാസ്ത്വഗുരുലഘുഗുണഹാനിവൃദ്ധിനിര്വൃത്താഃ ശുദ്ധാഃ, സൂത്രോപാത്താസ്തു സുരനാരക–
തിര്യങ്മനുഷ്ലക്ഷണാഃ പരദ്രവ്യസമ്ബന്ധനിര്വൃത്തത്വാദശുദ്ധാശ്ചേതി.. ൧൬..
മണുസത്തണേണ ണഠ്ഠോ ദേഹീ ദേവോ ഹവേദി ഇദരോ വാ.
ഉഭയത്ഥ ജീവഭാവോ ണ ണസ്സദി ണ ജായദേ അണ്ണോ.. ൧൭..
മനുഷ്യത്വേന നഷ്ടോ ദേഹീ ദേവോ ഭവതീതരോ വാ.
ഉഭയത്ര ജീവഭാവോ ന നശ്യതി ന ജായതേന്യഃ.. ൧൭..
ഇദം ഭാവനാശാഭാവോത്പാദനിഷേധോദാഹരണമ്.
-----------------------------------------------------------------------------
അശുദ്ധതാകേ കാരണ സകലതാ–വികലതാ ധാരണ കരനേവാലാ, ദോ പ്രകാരകാ ഉപയോഗ ഹൈ [അര്ഥാത് ജീവകേ
ഗുണോം ശുദ്ധ–അശുദ്ധ ചേതനാ തഥാ ദോ പ്രകാരകേ ഉപയോഗ ഹൈം].
ജീവകീ പര്യായേം ഇസപ്രകാര ഹൈംഃ–– അഗുരുലഘുഗുണകീ ഹാനിവൃദ്ധിസേ ഉത്പന്ന പര്യായേം ശുദ്ധ പര്യായേം ഹൈം ഔര
സുത്രമേം [–ഇസ ഗാഥാമേം] കഹീ ഹുഈ, ദേവ–നാരക–തിര്യംച–മനുഷ്യസ്വരൂപ പര്യായേം പരദ്രവ്യകേ സമ്ബന്ധസേ ഉത്പന്ന
ഹോതീ ഹൈ ഇസലിയേ അശുദ്ധ പര്യായേം ഹൈം.. ൧൬..
ഗാഥാ ൧൭
അന്വയാര്ഥഃ– [മനുഷ്യത്വേന] മനുഷ്യപത്വസേ [നഷ്ടഃ] നഷ്ട ഹുആ [ദേഹീ] ദേഹീ [ജീവ]
[ദേവഃ വാ ഇതരഃ] ദേവ അഥവാ അന്യ [ഭവതി] ഹോതാ ഹൈ; [ഉഭയത്ര] ഉന ദോനോംമേം [ജീവഭാവഃ] ജീവഭാവ
[ന നശ്യതി] നഷ്ട നഹീം ഹോതാ ഔര [അന്യഃ] ദൂസരാ ജീവഭാവ [ന ജായതേ] ഉത്പന്ന നഹീം ഹോതാ.
ടീകാഃ– ‘ഭാവകാ നാശ നഹീം ഹോതാ ഔര അഭാവകാ ഉത്പാദ നഹീം ഹോതാ’ ഉസകാ യഹ ഉദാഹരണ ഹൈ.
--------------------------------------------------------------------------
പര്യായാര്ഥികനയസേ ഗുണ ഭീ പരിണാമീ ഹൈം. [ദഖിയേ, ൧൫ വീം ഗാഥാകീ ടീകാ.]
മനുജത്വഥീ വ്യയ പാമീനേ ദേവാദി ദേഹീ ഥായ ഛേ;
ത്യാം ജീവഭാവ ന നാശ പാമേ, അന്യ നഹി ഉദ്ഭവ ലഹേ. ൧൭.