କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ଷଡ୍ଦ୍ରଵ୍ଯ–ପଂଚାସ୍ତିକାଯଵର୍ଣନ
ନୁପପଦ୍ଯମାନଂ ମୁକ୍ତୌ ଜୀଵସ୍ଯ ସଦ୍ଭାଵମାଵେଦଯତୀତି.. ୩୭..
ଚେଦଯଦି ଜୀଵରାସୀ ଚେଦଗଭାଵେଣ ତିଵିହେଣ.. ୩୮..
ଚେତଯତି ଜୀଵରାଶିଶ୍ଚେତକଭାଵେନ ତ୍ରିଵିଧେନ.. ୩୮..
ଚେତଯିତୃତ୍ଵଗୁଣଵ୍ଯାଖ୍ଯେଯମ୍.
ଏକେ ହି ଚେତଯିତାରଃ ପ୍ରକୃଷ୍ଟତରମୋହମଲୀମସେନ ପ୍ରକୃଷ୍ଟତରଜ୍ଞାନାଵରଣମୁଦ୍ରିତାନୁଭାଵେନ ----------------------------------------------------------------------------- ଜୀଵଦ୍ରଵ୍ଯମେଂ ଅନନ୍ତ ଅଜ୍ଞାନ ଔର କିସୀମେଂ ସାନ୍ତ ଅଜ୍ଞାନ ହୈ – ଯହ ସବ, ୧ଅନ୍ଯଥା ଘଟିତ ନ ହୋତା ହୁଆ, ମୋକ୍ଷମେଂ ଜୀଵକେ ସଦ୍ଭାଵକୋ ପ୍ରଗଟ କରତା ହୈ.. ୩୭..
[କର୍ମଣାଂ ଫଲମ୍] କର୍ମୋଂକେ ଫଲକୋ, [ଏକଃ ତୁ] ଏକ ଜୀଵରାଶି [କାର୍ଯଂ] କାର୍ଯକୋ [ଅଥ] ଔର [ଏକଃ] ଏକ ଜୀଵରାଶି [ଜ୍ଞାନମ୍] ଜ୍ଞାନକୋ [ଚେତଯତି] ଚେତତୀ [–ଵେଦତୀ] ହୈ. --------------------------------------------------------------------------
ଦ୍ରଵ୍ଯରୂପସେ ଶାଶ୍ଵତ ହୈ–ଯହ ବାତ କୈସେ ଘଟିତ ହୋଗୀ? [୨] ପ୍ରତ୍ଯେକ ଦ୍ରଵ୍ଯ ନିତ୍ଯ ରହକର ଉସମେଂ ପର୍ଯାଯକା ନାଶ
ହୋତା ରହତା ହୈ– ଯହ ବାତ କୈସେ ଘଟିତ ହୋଗୀ? [୩–୬] ପ୍ରତ୍ଯେକ ଦ୍ରଵ୍ଯ ସର୍ଵଦା ଅନାଗତ ପର୍ଯାଯସେ ଭାଵ୍ଯ, ସର୍ଵଦା
ଅତୀତ ପର୍ଯାଯସେ ଅଭାଵ୍ଯ, ସର୍ଵଦା ପରସେ ଶୂନ୍ଯ ଔର ସର୍ଵଦା ସ୍ଵସେ ଅଶୂନ୍ଯ ହୈ– ଯହ ବାତେଂ କୈସେ ଘଟିତ ହୋଂଗୀ?
[୭] କିସୀ ଜୀଵଦ୍ରଵ୍ଯମେଂ ଅନନ୍ତ ଜ୍ଞାନ ହୈେ– ଯହ ବାତ କୈସେ ଘଟିତ ହୋଗୀ? ଔର [୮] କିସୀ ଜୀଵଦ୍ରଵ୍ଯମେଂ ସାନ୍ତ
ଅଜ୍ଞାନ ହୈ [ଅର୍ଥାତ୍ ଜୀଵଦ୍ରଵ୍ଯ ନିତ୍ଯ ରହକର ଉସମେଂ ଅଜ୍ଞାନପରିଣାମକା ଅନ୍ତ ଆତା ହୈ]– ଯହ ବାତ କୈସେ ଘଟିତ
ହୋଗୀ? ଇସଲିଯେ ଇନ ଆଠ ଭାଵୋଂ ଦ୍ଵାରା ମୋକ୍ଷମେଂ ଜୀଵକା ଅସ୍ତିତ୍ଵ ସିଦ୍ଧ ହୋତା ହୈ.]
କୋ ଜୀଵରାଶି ‘କର୍ମଫଳ’ନେ, କୋଈ ଚେତେ ‘ଜ୍ଞାନ’ନେ. ୩୮.