୮୨
ଦ୍ଵଯୋରପ୍ଯଭିନ୍ନପ୍ରଦେଶତ୍ଵେନୈକକ୍ଷେତ୍ରତ୍ଵାତ୍, ଦ୍ଵଯୋରପ୍ଯେକସମଯନିର୍ଵୃତ୍ତତ୍ଵେନୈକକାଲତ୍ଵାତ୍, ଦ୍ଵଯୋରପ୍ଯେକସ୍ଵଭାଵ– ତ୍ଵେନୈକଭାଵତ୍ଵାତ୍. ନ ଚୈଵମୁଚ୍ଯମାନେପ୍ଯେକସ୍ମିନ୍ନାତ୍ମନ୍ଯାଭିନିବୋଧିକାଦୀନ୍ଯନେକାନି ଜ୍ଞାନାନି ଵିରୁଧ୍ଯଂତେ, ଦ୍ରଵ୍ଯସ୍ଯ ଵିଶ୍ଵରୂପତ୍ଵାତ୍. ଦ୍ରଵ୍ଯଂ ହି ସହକ୍ରମପ୍ରଵୃତ୍ତାନଂତଗୁଣପର୍ଯାଯାଧାରତଯାନଂତରୂପତ୍ଵାଦେକମପି ଵିଶ୍ଵ– ରୂପମଭିଧୀଯତ ଇତି.. ୪୩..
ଦଵ୍ଵାଣଂତିଯମଧଵା ଦଵ୍ଵାଭାଵଂ ପକୁଵ୍ଵଂତି.. ୪୪..
ଦ୍ରଵ୍ଯାନଂତ୍ଯମଥଵା ଦ୍ରଵ୍ଯାଭାଵଂ ପ୍ରକୃର୍ଵନ୍ତି.. ୪୪..
----------------------------------------------------------------------------- ଦୋନୋଂକୋ ଏକଦ୍ରଵ୍ଯପନା ହୈ, ଦୋନୋଂକେ ଅଭିନ୍ନ ପ୍ରଦେଶ ହୋନେସେ ଦୋନୋଂକୋ ଏକକ୍ଷେତ୍ରପନା ହୈ, ଦୋନୋଂ ଏକ ସମଯମେେଂ ରଚେ ଜାତେ ହୋନେସେ ଦୋନୋଂକୋ ଏକକାଲପନା ହୈ, ଦୋନୋଂକା ଏକ ସ୍ଵଭାଵ ହୋନେସେ ଦୋନୋଂକୋ ଏକଭାଵପନା ହୈ. କିନ୍ତୁ ଐସା କହା ଜାନେ ପର ଭୀ, ଏକ ଆତ୍ମାମେଂ ଆଭିନିବୋଧିକ [–ମତି] ଆଦି ଅନେକ ଜ୍ଞାନ ଵିରୋଧ ନହୀଂ ପାତେ, କ୍ଯୋଂକି ଦ୍ରଵ୍ଯ ଵିଶ୍ଵରୂପ ହୈ. ଦ୍ରଵ୍ଯ ଵାସ୍ତଵମେଂ ସହଵର୍ତୀ ଔର କ୍ରମଵର୍ତୀ ଐସେ ଅନନ୍ତ ଗୁଣୋଂ ତଥା ପର୍ଯାଯୋଂକା ଆଧାର ହୋନେକେ କାରଣ ଅନନ୍ତରୂପଵାଲା ହୋନେସେ, ଏକ ହୋନେ ପର ଭୀ, ୧ଵିଶ୍ଵରୂପ କହା ଜାତା ହୈ .. ୪୩..
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥଃ– [ଯଦି] ଯଦି [ଦ୍ରଵ୍ଯଂ] ଦ୍ରଵ୍ଯ [ଗୁଣତଃ] ଗୁଣୋଂସେ [ଅନ୍ଯତ୍ ଚ ଭଵତି] ଅନ୍ଯ [–ଭିନ୍ନ] ହୋ [ଗୁଣାଃ ଚ] ଔର ଗୁଣ [ଦ୍ରଵ୍ଯତଃ ଅନ୍ଯେ] ଦ୍ରଵ୍ଯସେ ଅନ୍ଯ ହୋ ତୋ [ଦ୍ରଵ୍ଯାନଂତ୍ଯମ୍] ଦ୍ରଵ୍ଯକୀ ଅନନ୍ତତା ହୋ [ଅଥଵା] ଅଥଵା [ଦ୍ରଵ୍ଯାଭାଵଂ] ଦ୍ରଵ୍ଯକା ଅଭାଵ [ପ୍ରକୁର୍ଵନ୍ତି] ହୋ.
ଟୀକାଃ– ଦ୍ରଵ୍ଯକା ଗୁଣୋଂସେ ଭିନ୍ନତ୍ଵ ହୋ ଔର ଗୁଣୋଂକା ଦ୍ରଵ୍ଯସେ ଭିନ୍ନତ୍ଵ ହୋ ତୋ ଦୋଷ ଆତା ହୈ ଉସକା ଯହ କଥନ ହୈ. -------------------------------------------------------------------------- ୧. ଵିଶ୍ଵରୂପ = ଅନେକରୂପ. [ଏକ ଦ୍ରଵ୍ଯ ସହଵର୍ତୀ ଅନନ୍ତ ଗୁଣୋଂକା ଔର କ୍ରମଵର୍ତୀ ଅନନ୍ତ ପର୍ଯାଯୋଂକା ଆଧାର ହୋନେକେ
ଅନେକ ଜ୍ଞାନାତ୍ମକ ହୋନେମେଂ ଵିରୋଧ ନହୀଂ ହୈ.]
ତୋ ଥାଯ ଦ୍ରଵ୍ଯ–ଅନନ୍ତତା ଵା ଥାଯ ନାସ୍ତି ଦ୍ରଵ୍ଯନୀ. ୪୪.