କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ଷଡ୍ଦ୍ରଵ୍ଯ–ପଂଚାସ୍ତିକାଯଵର୍ଣନ
ନସ୍ଯ, ଭିନ୍ନସଂଖ୍ଯଂ ଭିନ୍ନସଂଖ୍ଯସ୍ଯ, ଭିନ୍ନଵିଷଯଲବ୍ଧଵୃତ୍ତିକଂ ଭିନ୍ନଵିଷଯଲବ୍ଧଵୃତ୍ତିକସ୍ଯ ପୁରୁଷସ୍ଯ ଧନୀତି ଵ୍ଯପଦେଶଂ ପୃଥକ୍ତ୍ଵପ୍ରକାରେଣ କୁରୁତେ, ଯଥା ଚ ଜ୍ଞାନମଭିନ୍ନାସ୍ତିତ୍ଵନିର୍ଵୃତ୍ତମଭିନ୍ନାସ୍ତିତ୍ଵନିର୍ଵୃତ୍ତସ୍ଯାଭିନ୍ନ– ସଂସ୍ଥାନମଭିନ୍ନସଂସ୍ଥାନସ୍ଯାଭିନ୍ନସଂଖ୍ଯମଭିନ୍ନସଂଖ୍ଯସ୍ଯାଭିନ୍ନଵିଷଯଲବ୍ଧଵୃତ୍ତିକମଭିନ୍ନଵିଷଯଲବ୍ଧଵୃତ୍ତିକସ୍ଯ ପୁରୁଷସ୍ଯ ଜ୍ଞାନୀତି ଵ୍ଯପଦେଶମେକତ୍ଵପ୍ରକାରେଣ କୁରୁତେ; ତଥାନ୍ଯତ୍ରାପି. ଯତ୍ର ଦ୍ରଵ୍ଯସ୍ଯ ଭେଦେନ ଵ୍ଯପଦେଶାଦିଃ ତତ୍ର ପୃଥକ୍ତ୍ଵଂ, ଯତ୍ରାଭେଦେନ ତତ୍ରୈକତ୍ଵମିତି.. ୪୭..
ଦୋଣ୍ହଂ ଅଚେଦଣତ୍ତଂ ପସଜଦି ସମ୍ମଂ ଜିଣାଵମଦଂ.. ୪୮..
ଦ୍ଵଯୋରଚେତନତ୍ଵଂ ପ୍ରସଜତି ସମ୍ଯଗ୍ ଜିନାଵମତମ୍.. ୪୮..
-----------------------------------------------------------------------------
ଜିସ ପ୍ରକାର[୧] ଭିନ୍ନ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ ରଚିତ, [୨] ଭିନ୍ନ ସଂସ୍ଥାନଵାଲା, [୩] ଭିନ୍ନ ସଂଖ୍ଯାଵାଲା ଔର [୪] ଭିନ୍ନ ଵିଷଯମେଂ ସ୍ଥିତ ଐସା ଧନ [୧] ଭିନ୍ନ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ ରଚିତ, [୨] ଭିନ୍ନ ସଂସ୍ଥାନଵାଲେ, [୩] ଭିନ୍ନ ସଂଖ୍ଯାଵାଲେ ଔର [୪] ଭିନ୍ନ ଵିଷଯମେଂ ସ୍ଥିତ ଐସେ ପୁରୁଷକୋ ‘ଧନୀ’ ଐସା ଵ୍ଯପଦେଶ ପୃଥକ୍ତ୍ଵପ୍ରକାରସେ କରତା ହୈଂ, ତଥା ଜିସ ପ୍ରକାର [୧] ଅଭିନ୍ନ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ ରଚିତ, [୨] ଅଭିନ୍ନ ସଂସ୍ଥାନଵାଲା, [୩] ଅଭିନ୍ନ ସଂଖ୍ଯାଵାଲା ଔର [୪] ଅଭିନ୍ନ ଵିଷଯମେଂ ସ୍ଥିତ ଐସା ଜ୍ଞାନ [୧] ଅଭିନ୍ନ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ ରଚିତ, [୨] ଅଭିନ୍ନ ସଂସ୍ଥାନଵାଲେ, [୩] ଅଭିନ୍ନ ସଂଖ୍ଯାଵାଲେ ଔର [୪] ଅଭିନ୍ନ ଵିଷଯମେଂ ସ୍ଥିତ ଐସେ ପୁରୁଷକୋ ‘ଜ୍ଞାନୀ’ ଐସା ଵ୍ଯପଦେଶ ଏକତ୍ଵପ୍ରକାରସେ କରତା ହୈ, ଉସୀ ପ୍ରକାର ଅନ୍ଯତ୍ର ଭୀ ସମଝନା ଚାହିଯେ. ଜହାଁ ଦ୍ରଵ୍ଯକେ ଭେଦସେ ଵ୍ଯପଦେଶ ଆଦି ହୋଂ ଵହାଁ ପୃଥକ୍ତ୍ଵ ହୈ, ଜହାଁ [ଦ୍ରଵ୍ଯକେ] ଅଭେଦସେ [ଵ୍ଯପଦେଶ ଆଦି] ହୋଂ ଵହାଁ ଏକତ୍ଵ ହୈ.. ୪୭..
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥଃ– [ଜ୍ଞାନୀ] ଯଦି ଜ୍ଞାନୀ [–ଆତ୍ମା] [ଚ] ଔର [ଜ୍ଞାନଂ] ଜ୍ଞାନ [ସଦା] ସଦା [ଅନ୍ଯୋଽନ୍ଯସ୍ଯ] ପରସ୍ପର [ଅର୍ଥାଂତରିତେ ତୁ] ଅର୍ଥାଂତରଭୂତ [ଭିନ୍ନପଦାର୍ଥଭୂତ] ହୋଂ ତୋ [ଦ୍ଵଯୋଃ] ଦୋନୋଂକୋ [ଅଚେତନତ୍ଵଂ ପ୍ରସଜତି] ଅଚେତନପନେକା ପ୍ରସଂଗ ଆଯେ– [ସମ୍ଯଗ୍ ଜିନାଵମତମ୍] ଜୋ କି ଜିନୋଂକୋ ସମ୍ଯକ୍ ପ୍ରକାରସେ ଅସଂମତ ହୈ. --------------------------------------------------------------------------
ବନ୍ନେ ଅଚେତନତା ଲହେ–ଜିନଦେଵନେ ନହି ମାନ୍ଯ ଜେ. ୪୮.