କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ନଵପଦାର୍ଥପୂର୍ଵକ–ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରପଂଚଵର୍ଣନ
ଅଥ ବଂଧପଦାର୍ଥଵ୍ଯାଖ୍ଯାନମ୍.
ସୋ ତେଣ ହଵଦି ବଦ୍ଧୋ ପୋଗ୍ଗଲକମ୍ମେଣ ଵିଵିହେଣ.. ୧୪୭..
ସ ତେନ ଭଵତି ବଦ୍ଧଃ ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମଣା ଵିଵିଧେନ.. ୧୪୭..
ବନ୍ଧସ୍ଵରୂପାଖ୍ଯାନମେତତ୍.
ଯଦି ଖଲ୍ଵଯମାତ୍ମା ପରୋପାଶ୍ରଯେଣାନାଦିରକ୍ତଃ କର୍ମୋଦଯପ୍ରଭାଵତ୍ଵାଦୁଦୀର୍ଣଂ ଶୁଭମଶୁଭଂ ଵା ଭାଵଂ କରୋତି, ତଦା ସ ଆତ୍ମା ତେନ ନିମିତ୍ତଭୂତେନ ଭାଵେନ ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମଣା ଵିଵିଧେନ ବଦ୍ଧୋ ଭଵତି. ତଦତ୍ର ମୋହରାଗଦ୍ଵେଷସ୍ନିଗ୍ଧଃ ଶୁଭୋଽଶୁଭୋ ଵା ପରିଣାମୋ ଜୀଵସ୍ଯ ଭାଵବନ୍ଧଃ, ତନ୍ନିମିତ୍ତେନ ଶୁଭାଶୁଭକର୍ମତ୍ଵପରିଣତାନାଂ ଜୀଵେନ ସହାନ୍ଯୋନ୍ଯମୂର୍ଚ୍ଛନଂ ପୁଦ୍ଗଲାନାଂ ଦ୍ରଵ୍ଯବନ୍ଧ ଇତି.. ୧୪୭.. -----------------------------------------------------------------------------
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥଃ– [ଯଦି] ଯଦି [ଆତ୍ମା] ଆତ୍ମା [ରକ୍ତଃ] ରକ୍ତ [ଵିକାରୀ] ଵର୍ତତା ହୁଆ [ଉଦୀର୍ଣଂ] ଉଦିତ [ଯମ୍ ଶୁଭମ୍ ଅଶୁଭମ୍ ଭାଵମ୍] ଶୁଭ ଯା ଅଶୁଭ ଭାଵକୋ [କରୋତି] କରତା ହୈ, ତୋ [ସଃ] ଵହ ଆତ୍ମା [ତେନ] ଉସ ଭାଵ ଦ୍ଵାରା [–ଉସ ଭାଵକେ ନିମିତ୍ତସେ] [ଵିଵିଧେନ ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମଣା] ଵିଵିଧ ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମୋଂସେ [ବଦ୍ଧଃ ଭଵତି] ବଦ୍ଧ ହୋତା ହୈ.
ଟୀକାଃ– ଯହ, ବନ୍ଧକେ ସ୍ଵରୂପକା କଥନ ହୈ.
ଯଦି ଵାସ୍ତଵମେଂ ଯହ ଆତ୍ମା ଅନ୍ଯକେ [–ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମକେ] ଆଶ୍ରଯ ଦ୍ଵାରା ଅନାଦି କାଲସେ ରକ୍ତ ରହକର କର୍ମୋଦଯକେ ପ୍ରଭାଵଯୁକ୍ତରୂପ ଵର୍ତନେସେ ଉଦିତ [–ପ୍ରଗଟ ହୋନେଵାଲେ] ଶୁଭ ଯା ଅଶୁଭ ଭାଵକୋ କରତା ହୈ, ତୋ ଵହ ଆତ୍ମା ଉସ ନିମିତ୍ତଭୂତ ଭାଵ ଦ୍ଵାରା ଵିଵିଧ ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମସେ ବଦ୍ଧ ହୋତା ହୈ. ଇସଲିଯେ ଯହାଁ [ଐସା କହା ହୈ କି], ମୋହରାଗଦ୍ଵେଷ ଦ୍ଵାରା ସ୍ନିଗ୍ଧ ଐସେ ଜୋ ଜୀଵକେ ଶୁଭ ଯା ଅଶୁଭ ପରିଣାମ ଵହ ଭାଵବନ୍ଧ ହୈ ଔର ଉସକେ [–ଶୁଭାଶୁଭ ପରିଣାମକେ] ନିମିତ୍ତସେ ଶୁଭାଶୁଭ କର୍ମରୂପ ପରିଣତ ପୁଦ୍ଗଲୋଂକା ଜୀଵକେ ସାଥ ଅନ୍ଯୋନ୍ଯ ଅଵଗାହନ [–ଵିଶିଷ୍ଟ ଶକ୍ତି ସହିତ ଏକକ୍ଷେତ୍ରାଵଗାହସମ୍ବନ୍ଧ] ଵହ ଦ୍ରଵ୍ଯ ବନ୍ଧ ହୈ.. ୧୪୭.. -------------------------------------------------------------------------