କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ନଵପଦାର୍ଥପୂର୍ଵକ–ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରପଂଚଵର୍ଣନ
[
୨୨୫
ସ୍ଵସମଯପରସମଯୋପାଦାନଵ୍ଯୁଦାସପୁରସ୍ସରକର୍ମକ୍ଷଯଦ୍ଵାରେଣ ଜୀଵସ୍ଵଭାଵନିଯତଚରିତସ୍ଯ ମୋକ୍ଷ–
ମାର୍ଗତ୍ଵଦ୍ଯୋତନମେତତ୍.
ସଂସାରିଣୋ ହି ଜୀଵସ୍ଯ ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନାଵସ୍ଥିତତ୍ଵାତ୍ ସ୍ଵଭାଵନିଯତସ୍ଯାପ୍ଯନାଦିମୋହନୀଯୋ–
ଦଯାନୁଵୃତ୍ତିପରତ୍ଵେନୋପରକ୍ତୋପଯୋଗସ୍ଯ ସତଃ ସମୁପାତ୍ତଭାଵଵୈଶ୍ଵରୁପ୍ଯତ୍ଵାଦନିଯତଗୁଣପର୍ଯାଯତ୍ଵଂ ପରସମଯଃ
ପରଚରିତମିତି ଯାଵତ୍. ତସ୍ଯୈଵାନାଦିମୋହନୀଯୋଦଯାନୁଵୃତ୍ତିପରତ୍ଵମପାସ୍ଯାତ୍ଯନ୍ତଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗସ୍ଯ ସତଃ
ସମୁପାତ୍ତଭାଵୈକ୍ଯରୁପ୍ଯତ୍ଵାନ୍ନିଯତଗୁଣପର୍ଯାଯତ୍ଵଂ ସ୍ଵସମଯଃ ସ୍ଵଚରିତମିତି ଯାଵତ୍ ଅଥ ଖଲୁ ଯଦି
କଥଞ୍ଚନୋଦ୍ଭିନ୍ନସମ୍ଯଗ୍ଜ୍ଞାନଜ୍ଯୋତିର୍ଜୀଵଃ ପରସମଯଂ ଵ୍ଯୁଦସ୍ଯ ସ୍ଵସମଯମୁପାଦତ୍ତେ ତଦା କର୍ମବନ୍ଧାଦଵଶ୍ଯଂ ଭ୍ରଶ୍ଯତି.
ଯତୋ ହି ଜୀଵସ୍ଵଭାଵନିଯତଂ ଚରିତଂ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ଇତି.. ୧୫୫..
-----------------------------------------------------------------------------
ଟୀକାଃ– ସ୍ଵସମଯକେ ଗ୍ରହଣ ଔର ପରସମଯକେ ତ୍ଯାଗପୂର୍ଵକ କର୍ମକ୍ଷଯ ହୋତା ହୈ– ଐସେ ପ୍ରତିପାଦନ ଦ୍ଵାରା
ଯହାଁ [ଇସ ଗାଥାମେଂ] ‘ଜୀଵସ୍ଵଭାଵମେଂ ନିଯତ ଚାରିତ୍ର ଵହ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ହୈ’ ଐସା ଦର୍ଶାଯା ହୈ.
ସଂସାରୀ ଜୀଵ, [ଦ୍ରଵ୍ଯ–ଅପେକ୍ଷାସେ] ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନମେଂ ଅଵସ୍ଥିତ ହୋନେକେ କାରଣ ସ୍ଵଭାଵମେଂ ନିଯତ
[–ନିଶ୍ଚଲରୂପସେ ସ୍ଥିତ] ହୋନେ ପର ଭୀ ଜବ ଅନାଦି ମୋହନୀଯକେ ଉଦଯକା ଅନୁସରଣ କରକେ ପରିଣତି କରନେ
କେ କାରଣ ଉପରକ୍ତ ଉପଯୋଗଵାଲା [–ଅଶୁଦ୍ଧ ଉପଯୋଗଵାଲା] ହୋତା ହୈ ତବ [ସ୍ଵଯଂ] ଭାଵୋଂକା ଵିଶ୍ଵରୂପପନା
[–ଅନେକରୂପପନା] ଗ୍ରହଣ କିଯା ହୋନକେେ କାରଣ ଉସେେ ଜୋ ଅନିଯତଗୁଣପର୍ଯାଯପନା ହୋତା ହୈ ଵହ ପରସମଯ
ଅର୍ଥାତ୍ ପରଚାରିତ୍ର ହୈ; ଵହୀ [ଜୀଵ] ଜବ ଅନାଦି ମୋହନୀଯକେ ଉଦଯକା ଅନୁସରଣ କରନେ ଵାଲୀ ପରିଣତି
କରନା ଛୋଡ଼କର ଅତ୍ଯନ୍ତ ଶୁଦ୍ଧ ଉପଯୋଗଵାଲା ହୋତା ହୈ ତବ [ସ୍ଵଯଂ] ଭାଵକା ଏକରୂପପନା ଗ୍ରହଣ କିଯା
ହୋନେକେ କାରଣ ଉସେ ଜୋ ନିଯତଗୁଣପର୍ଯାଯପନା ହୋତା ହୈ ଵହ ସ୍ଵସମଯ ଅର୍ଥାତ୍ ସ୍ଵଚାରିତ୍ର ହୈ.
୧
୨
୩
ଅବ, ଵାସ୍ତଵମେଂ ଯଦି କିସୀ ଭୀ ପ୍ରକାର ସମ୍ଯଗ୍ଜ୍ଞାନଜ୍ଯୋତି ପ୍ରଗଟ କରକେ ଜୀଵ ପରସମଯକୋ ଛୋଡ଼କର
ସ୍ଵସମଯକୋ ଗ୍ରହଣ କରତା ହୈ ତୋ କର୍ମବନ୍ଧସେ ଅଵଶ୍ଯ ଛୂଟତା ହୈ; ଇସଲିଯେ ଵାସ୍ତଵମେଂ [ଐସା ନିଶ୍ଚିତ ହୋତା
ହୈ କି] ଜୀଵସ୍ଵଭାଵମେଂ ନିଯତ ଚାରିତ୍ର ଵହ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ହୈ.. ୧୫୫..
-------------------------------------------------------------------------
୧. ଉପରକ୍ତ=ଉପରାଗଯୁକ୍ତ [କିସୀ ପଦାର୍ଥମେଂ ହୋନେଵାଲା. ଅନ୍ଯ ଉପାଧିକେ ଅନୁରୂପ ଵିକାର [ଅର୍ଥାତ୍ ଅନ୍ଯ ଉପାଧି ଜିସମେଂ
ନିମିତ୍ତଭୂତ ହୋତୀ ହୈ ଐସୀ ଔପାଧିକ ଵିକୃତି–ମଲିନତା–ଅଶୁଦ୍ଧି] ଵହ ଉପରାଗ ହୈ.]
୨. ଅନିଯତ=ଅନିଶ୍ଚିତ; ଅନେକରୂପ; ଵିଵିଧ ପ୍ରକାରକେ.
୩. ନିଯତ=ନିଶ୍ଚିତ; ଏକରୂପ; ଅମୁକ ଏକ ହୀ ପ୍ରକାରକେ.