୬
] ପଂଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହ
[ଭଗଵାନଶ୍ରୀକୁନ୍ଦକୁନ୍ଦ
ଶୁଦ୍ଧ ଜୀଵାସ୍ତିକାଯାଦି ସାତ ତତ୍ତ୍ଵ, ନଵ ପଦାର୍ଥ, ଛହ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଔର ପାଁଚ ଅସ୍ତିକାଯକା ସଂଶଯ–ଵିମୋହ–
ଵିଭ୍ରମ ରହିତ ନିରୂପଣ କ୍ରତୀ ହୈ ଇସଲିଏ ଅଥଵା ପୂର୍ଵାପରଵିରୋଧାଦି ଦୋଷ ରହିତ ହୋନେସେ ଅଥଵା ଯୁଗପଦ୍ ସର୍ଵ
ଜୀଵୋଂକୋ ଅପନୀ–ଅପନୀ ଭାଷାମେଂ ସ୍ପଷ୍ଟ ଅର୍ଥକା ପ୍ରତିପାଦନ କରତୀ ହୈ ଇସଲିଏ ଵିଶଦ–ସ୍ପଷ୍ଟ– ଵ୍ଯକ୍ତ ହୈ.
ଇସପ୍ରକାର ଜିନଭଗଵାନକୀ ଵାଣୀ ହୀ ପ୍ରମାଣଭୂତ ହୈ; ଏକାନ୍ତରୂପ ଅପୌରୁଷେଯ ଵଚନ ଯା ଵିଚିତ୍ର କଥାରୂପ
କଲ୍ପିତ ପୁରାଣଵଚନ ପ୍ରମାଣଭୂତ ନହୀଂ ହୈ. [୩] ତୀସରେ, ଅନନ୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯ–କ୍ଷେତ୍ର–କାଲ–ଭାଵକା ଜାନନେଵାଲା
ଅନନ୍ତ କେଵଲଜ୍ଞାନଗୁଣ ଜିନଭଗଵନ୍ତୋଂକୋ ଵର୍ତତା ହୈ. ଇସପ୍ରକାର ବୁଦ୍ଧି ଆଦି ସାତ ଋଦ୍ଧିଯାଁ ତଥା
ମତିଜ୍ଞାନାଦି ଚତୁର୍ଵିଧ ଜ୍ଞାନସେ ସମ୍ପନ୍ନ ଗଣଧରଦେଵାଦି ଯୋଗନ୍ଦ୍ରୋଂସେ ଭୀ ଵେ ଵଂଦ୍ଯ ହୈଂ. [୪] ଚୌଥେ, ପାଁଚ ପ୍ରକାରକେ
ସଂସାରକୋ ଜିନଭଗଵନ୍ତୋଂନେ ଜୀତା ହୈ. ଇସପ୍ରକାର କୃତକୃତ୍ଯପନେକେ କାରଣ ଵେ ହୀ ଅନ୍ଯ ଅକୃତକୃତ୍ଯ ଜୀଵୋଂକୋ
ଶରଣଭୂତ ହୈ, ଦୂସରା କୋଈ ନହୀଂ.– ଇସପ୍ରକାର ଚାର ଵିଶେଷଣୋଂସେ ଯୁକ୍ତ ଜିନଭଗଵନ୍ତୋଂକୋ ଗ୍ରଂଥକେ ଆଦିମେଂ
ଭାଵନମସ୍କାର କରକେ ମଂଗଲ କିଯା.
ପ୍ରଶ୍ନଃ– ଜୋ ଶାସ୍ତ୍ର ସ୍ଵଯଂ ହୀ ମଂଗଲ ହୈଂ, ଉସକା ମଂଗଲ କିସଲିଏ କିଯା ଜାତା ହୈ?
ଉତ୍ତରଃ– ଭକ୍ତିକେ ହେତୁସେ ମଂଗଲକା ଭୀ ମଂଗଲ କିଯା ଜାତା ହୈ. ସୂର୍ଯକୀ ଦୀପକସେ , ମହାସାଗରକୀ
ଜଲସେ, ଵାଗୀଶ୍ଵରୀକୀ [ସରସ୍ଵତୀ] କୀ ଵାଣୀସେ ଔର ମଂଗଲକୀ ମଂଗଲସେ ଅର୍ଚନା କୀ ଜାତୀ ହୈ .. ୧..
--------------------------------------------------------------------------
ଇସ ଗାଥାକୀ ଶ୍ରୀଜଯସେନାଚାର୍ଯଦେଵକୃତ ଟୀକାମେଂ, ଶାସ୍ତ୍ରକା ମଂଗଲ ଶାସ୍ତ୍ରକା ନିମିତ୍ତ, ଶାସ୍ତ୍ରକା ହେତୁ [ଫଲ], ଶାସ୍ତ୍ରକା
ପରିମାଣ, ଶାସ୍ତ୍ରକା ନାମ ତଥା ଶାସ୍ତ୍ରକେ କର୍ତା– ଇନ ଛହ ଵିଷଯୋଂକା ଵିସ୍ତୃତ ଵିଵେଚନ କିଯା ହୈ.
ପୁନଶ୍ଚ, ଶ୍ରୀ ଜଯସେନାଚାର୍ଯଦେଵନେ ଇସ ଗାଥାକେ ଶବ୍ଦାର୍ଥ, ନଯାର୍ଥ, ମତାର୍ଥ, ଆଗମାର୍ଥ ଏଵଂ ଭାଵାର୍ଥ ସମଝାକର,
‘ଇସପ୍ରକାର ଵ୍ଯାଖ୍ଯାନକାଲମେ ସର୍ଵତ୍ର ଶବ୍ଦାର୍ଥ, ନଯାର୍ଥ, ମତାର୍ଥ, ଆଗମାର୍ଥ ଔର ଭାଵାର୍ଥ ପ୍ରଯୁକ୍ତ କରନେ ଯୋଗ୍ଯ ହୈଂ’ –––
ଐସା କହା ହୈ.