ମହାସତ୍ତା ପ୍ରୋକ୍ତୈଵ. ଅନ୍ଯା ତୁ ପ୍ରତିନିଯତଵସ୍ତୁଵର୍ତିନୀ ସ୍ଵରୂପାସ୍ତିତ୍ଵସୂଚିକାଽଵାନ୍ତରସତ୍ତା. ତତ୍ର
ମହାସତ୍ତାଽଵାନ୍ତରସତ୍ତାରୂପେଣାଽ–ସତ୍ତାଽଵାନ୍ତରସତ୍ତା ଚ ମହାସତ୍ତାରୂପେଣାଽସତ୍ତେତ୍ଯସତ୍ତା ସତ୍ତାଯାଃ. ଯେନ
ସ୍ଵରୂପେଣୋତ୍ତ୍ପାଦସ୍ତତ୍ତଥୋ–ତ୍ପାଦୈକଲକ୍ଷଣମେଵ, ଯେନ ସ୍ଵରୂପେଣୋଚ୍ଛେଦସ୍ତତ୍ତଥୋଚ୍ଛେୁଦୈକଲକ୍ଷଣମେଵ, ଯେନ ସ୍ଵରୂପେଣ
ଧ୍ରୋଵ୍ଯଂ ତତ୍ତଥା ଧ୍ରୌଵ୍ଯୈକଲକ୍ଷଣମେଵ, ତତ ଉତ୍ପଦ୍ଯମାନୋଚ୍ଛିଦ୍ଯମାନାଵତିଷ୍ଠମାନାନାଂ ଵସ୍ତୁନଃ ସ୍ଵରୂପାଣାଂ ପ୍ରତ୍ଯେକଂ
ତ୍ରୈଲକ୍ଷଣ୍ଯାଭାଵାଦତ୍ରିଲକ୍ଷଣତ୍ଵଂଃ ତ୍ରିଲକ୍ଷଣାଯାଃ. ଏକସ୍ଯ ଵସ୍ତୁନଃ ସ୍ଵରୂପସତ୍ତା ନାନ୍ଯସ୍ଯ ଵସ୍ତୁନଃ ସ୍ଵରୂପସତ୍ତା
ଭଵତୀତ୍ଯନେକତ୍ଵମେକସ୍ଯାଃ. ପ୍ରତିନିଯତପଦାର୍ଥସ୍ଥିତାଭିରେଵ ସତ୍ତାଭିଃ ପଦାର୍ଥାନାଂ ପ୍ରତିନିଯମୋ
[ଉପର୍ଯୁକ୍ତ ସପ୍ରତିପକ୍ଷପନା ସ୍ପଷ୍ଟ ସମଝାଯା ଜାତା ହୈଃ–]
ସତ୍ତା ଦ୍ଵିଵିଧ ହୈଃ ମହାସତ୍ତା ଔର ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତା . ଉନମେଂ ସର୍ଵ ପଦାର୍ଥସମୂହମେଂ ଵ୍ଯାପ୍ତ ହୋନେଵାଲୀ,
ପ୍ରତିନିଶ୍ଚିତ [–ଏକ–ଏକ ନିଶ୍ଚିତ] ଵସ୍ତୁମେଂ ରହେନେଵାଲୀ, ସ୍ଵରୂପ–ଅସ୍ତିତ୍ଵକୋ ସୂଚିତ କରନେଵାଲୀ
ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତା [ଵିଶେଷସତ୍ତା] ହୈ. [୧] ଵହାଁ ମହାସତ୍ତା ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତାରୂପସେ ଅସତ୍ତା ହୈେ ଔର ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତା
ମହାସତ୍ତାରୂପସେ ଅସତ୍ତା ହୈ ଇସଲିଯେ ସତ୍ତାକୋ ଅସତ୍ତା ହୈ [ଅର୍ଥାତ୍ ଜୋ ସାମାନ୍ଯଵିଶେଷାତ୍ମକ ସତ୍ତା
ମହାସତ୍ତାରୂପ ହୋନେସେ ‘ସତ୍ତା’ ହୈ ଵହୀ ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତାରୂପ ଭୀ ହୋନେସେ ‘ଅସତ୍ତା’ ଭୀ ହୈ]. [୨] ଜିସ
ସ୍ଵରୂପସେ ଉତ୍ପାଦ ହୈ ଉସକା [–ଉସ ସ୍ଵରୂପକା] ଉସପ୍ରକାରସେ ଉତ୍ପାଦ ଏକ ହୀ ଲକ୍ଷଣ ହୈ, ଜିସ
ସ୍ଵରୂପସେ ଵ୍ଯଯ ହୈେ ଉସକା [–ଉସ ସ୍ଵରୂପକା] ଉସପ୍ରକାରସେ ଵ୍ଯଯ ଏକ ହୀ ଲକ୍ଷଣ ହୈ ଔର ଜିସ ସ୍ଵରୂପସେ
ଧ୍ରୌଵ୍ଯ ହୈ ଉସକା [–ଉସ ସ୍ଵରୂପକା] ଉସପ୍ରକାରସେ ଧ୍ରୌଵ୍ଯ ଏକ ହୀ ଲକ୍ଷଣ ହୈ ଇସଲିଯେ ଵସ୍ତୁକେ ଉତ୍ପନ୍ନ
ହୋେନେଵାଲେ, ନଷ୍ଟ ହୋେନେଵାଲେ ଔର ଧ୍ରୁଵ ରହନେତଵାଲେ ସ୍ଵରୂପୋଂମେଂସେ ପ୍ରତ୍ଯେକକୋ ତ୍ରିଲକ୍ଷଣକା ଅଭାଵ ହୋନେସେ
ତ୍ରିଲକ୍ଷଣା [ସତ୍ତା] କୋ ଅତ୍ରିଲକ୍ଷଣପନା ହୈ. [ଅର୍ଥାତ୍ ଜୋ ସାମାନ୍ଯଵିଶେଷାତ୍ମକ ସତ୍ତା ମହାସତ୍ତାରୂପ ହୋନେସେ
‘ତ୍ରିଲକ୍ଷଣା’ ହୈ ଵହୀ ଯହାଁ କହୀ ହୁଈ ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତାରୂପ ଭୀ ହୋନେସେ ‘ଅତ୍ରିଲକ୍ଷଣା’ ଭୀ ହୈ]. [୩] ଏକ
ଵସ୍ତୁକୀ ସ୍ଵରୂପସତ୍ତା ଅନ୍ଯ ଵସ୍ତୁକୀ ସ୍ଵରୂପସତ୍ତା ନହୀଂ ହୈ ଇସଲିଯେ ଏକ [ସତ୍ତା] କୋ ଅନେକପନା ହୈ.
[ଅର୍ଥାତ୍ ଜୋ ସାମାନ୍ଯଵିଶେଷାତ୍ମକ ସତ୍ତା ମହାସତ୍ତାରୂପ ହୋନେସେ ‘ଏକ’ ହୈ ଵହୀ ଯହାଁ କହୀ ହୁଈ
ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତାରୂପ ଭୀ ହୋନେସେ ‘ଅନେକ’ ଭୀ ହୈ]. [୪] ପ୍ରତିନିଶ୍ଚିତ [ଵ୍ଯକ୍ତିଗତ ନିଶ୍ଚିତ] ପଦାର୍ଥମେଂ ସ୍ଥିତ
ସତ୍ତାଓଂ ଦ୍ଵାରା ହୀ ପଦାର୍ଥୋଂକା ପ୍ରତିନିଶ୍ଚିତପନା [–ଭିନ୍ନ–ଭିନ୍ନ ନିଶ୍ଚିତ ଵ୍ଯକ୍ତିତ୍ଵ] ହୋତା ହୈ ଇସଲିଯେ
ସର୍ଵପଦାର୍ଥସ୍ଥିତ [ସତ୍ତା] କୋ ଏକପଦାର୍ଥସ୍ଥିତପନା ହୈ. [ଅର୍ଥାତ୍ ଜୋ ସାମାନ୍ଯଵିଶେଷାତ୍ମକ ସତ୍ତା
ମହାସତ୍ତାରୂପ ହୋନେସେ