କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ଷଡ୍ଦ୍ରଵ୍ଯ–ପଂଚାସ୍ତିକାଯଵର୍ଣନ
ଆତ୍ମା ହି ସଂସାରାଵସ୍ଥାଯାଂ କ୍ରମଵର୍ତିନ୍ଯନଵଚ୍ଛିନ୍ନଶରୀରସଂତାନେ ଯଥୈକସ୍ମିନ୍ ଶରୀରେ ଵୃତ୍ତଃ ତଥା କ୍ରମେଣାନ୍ଯେଷ୍ଵପି ଶରୀରେଷୁ ଵର୍ତତ ଇତି ତସ୍ଯ ସର୍ଵତ୍ରାସ୍ତିତ୍ଵମ୍. ନ ଚୈକସ୍ମିନ୍ ଶରୀରେ ନୀରେ କ୍ଷୀରମିଵୈକ୍ଯେନ ସ୍ଥିତୋଽପି ଭିନ୍ନସ୍ଵଭାଵତ୍ଵାତ୍ତେନ ସହୈକ ଇତି ତସ୍ଯ ଦେହାତ୍ପୃଥଗ୍ଭୂତତ୍ଵମ୍. ଅନାଦି– ବଂଧନୋପାଧିଵିଵର୍ତିତଵିଵିଧାଧ୍ଯଵସାଯଵିଶିଷ୍ଟତ୍ଵାତନ୍ମୂଲକର୍ମଜାଲମଲୀମସତ୍ଵାଚ୍ଚ ଚେଷ୍ଟମାନସ୍ଯାତ୍ମନସ୍ତ– ଥାଵିଧାଧ୍ଯଵସାଯକର୍ମନିର୍ଵର୍ତିତେତରଶରୀରପ୍ରଵେଶୋ ଭଵତୀତି ତସ୍ଯ ଦେହାଂତରସଂଚରଣକାରଣୋପନ୍ଯାସ ଇତି..୩୪..
ତେ ହୋଂତି ଭିଣ୍ଣଦେହା ସିଦ୍ଧା ଵଚିଗୋଯରମଦୀଦା.. ୩୫..
ତେ ଭଵନ୍ତି ଭିନ୍ନଦେହାଃ ସିଦ୍ଧା ଵାଗ୍ଗୋଚରମତୀତାଃ.. ୩୫..
-----------------------------------------------------------------------------
ଆତ୍ମା ସଂସାର–ଅଵସ୍ଥାମେଂ କ୍ରମଵର୍ତୀ ଅଚ୍ଛିନ୍ନ [–ଅଟୂଟ] ଶରୀରପ୍ରଵାହମେଂ ଜିସ ପ୍ରକାର ଏକ ଶରୀରମେଂ ଵର୍ତତା ହୈ ଉସୀ ପ୍ରକାର କ୍ରମସେ ଅନ୍ଯ ଶରୀରୋଂମେଂ ଭୀ ଵର୍ତତା ହୈ; ଇସ ପ୍ରକାର ଉସେ ସର୍ଵତ୍ର [–ସର୍ଵ ଶରୀରୋଂମେଂ] ଅସ୍ତିତ୍ଵ ହୈ. ଔର କିସୀ ଏକ ଶରୀରମେଂ, ପାନୀମେଂ ଦୂଧକୀ ଭାଁତି ଏକରୂପସେ ରହନେ ପର ଭୀ, ଭିନ୍ନ ସ୍ଵଭାଵକେ କାରଣ ଉସକେ ସାଥ ଏକ [ତଦ୍ରୂପ] ନହୀଂ ହୈ; ଇସ ପ୍ରକାର ଉସେ ଦେହସେ ପୃଥକ୍ପନା ହୈ. ଅନାଦି ବଂଧନରୂପ ଉପାଧିସେ ଵିଵର୍ତନ [ପରିଵର୍ତନ] ପାନେଵାଲେ ଵିଵିଧ ଅଧ୍ଯଵସାଯୋଂସେ ଵିଶିଷ୍ଟ ହୋନେକେ କାରଣ [–ଅନେକ ପ୍ରକାରକେ ଅଧ୍ଯଵସାଯଵାଲା ହୋନେକେ କାରଣ] ତଥା ଵେ ଅଧ୍ଯଵସାଯ ଜିସକା ନିମିତ୍ତ ହୈଂ ଐସେ କର୍ମସମୂହସେ ମଲିନ ହୋନେକେ କାରଣ ଭ୍ରମଣ କରତେ ହୁଏ ଆତ୍ମାକୋ ତଥାଵିଧ ଅଧ୍ଯଵସାଯୋଂ ତଥା କର୍ମୋଂସେ ରଚେ ଜାନେ ଵାଲେ [–ଉସ ପ୍ରକାରକେ ମିଥ୍ଯାତ୍ଵରାଗାଦିରୂପ ଭାଵକର୍ମୋଂ ତଥା ଦ୍ରଵ୍ଯକର୍ମୋଂସେ ରଚେ ଜାନେ ଵାଲେ] ଅନ୍ଯ ଶରୀରମେଂ ପ୍ରଵେଶ ହୋତା ହୈ; ଇସ ପ୍ରକାର ଉସେ ଦେହାନ୍ତରମେଂ ଗମନ ହୋନେକା କାରଣ କହା ଗଯା.. ୩୪..
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥଃ– [ଯେଷାଂ] ଜିନକେ [ଜୀଵସ୍ଵଭାଵଃ] ଜୀଵସ୍ଵଭାଵ [–ପ୍ରାଣଧାରଣରୂପ ଜୀଵତ୍ଵ] [ନ ଅସ୍ତି] ନହୀଂ ହୈ ଔର [ସର୍ଵଥା] ସର୍ଵଥା [ତସ୍ଯ ଅଭାଵଃ ଚ] ଉସକା ଅଭାଵ ଭୀ ନହୀଂ ହୈ, [ତେ] ଵେ [ଭିନ୍ନଦେହାଃ] ଦେହରହିତ [ଵାଗ୍ଗୋଚରମ୍ ଅତୀତାଃ] ଵଚନଗୋଚରାତୀତ [ସିଦ୍ଧାଃ ଭଵନ୍ତି] ସିଦ୍ଧ [ସିଦ୍ଧଭଗଵନ୍ତ] ହୈଂ. --------------------------------------------------------------------------
ଜୀଵତ୍ଵ ନହି ନେ ସର୍ଵଥା ତଦଭାଵ ପଣ ନହି ଜେମନେ,
ତେ ସିଦ୍ଧ ଛେ–ଜେ ଦେହଵିରହିତ ଵଚନଵିଷଯାତୀତ ଛେ. ୩୫.