ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਰ੍ਣਨ
ਅਨ੍ਯਾਕ੍ਰੁਤਕਰ੍ਮਸਂਭੂਤਿਪ੍ਰਕਾਰੋਕ੍ਤਿਰਿਯਮ੍. ਆਤ੍ਮਾ ਹਿ ਸਂਸਾਰਾਵਸ੍ਥਾਯਾਂ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਮਪਰਿਤ੍ਯਜਨ੍ਨੇਵਾਨਾਦਿਬਂਧਨਬਦ੍ਧਤ੍ਵਾਦ– ਨਾਦਿਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਸ੍ਨਿਗ੍ਧੈਰਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧੈਰੇਵ ਭਾਵੈਰ੍ਵਿਵਰ੍ਤਤੇ. ਸ ਖਲੁ ਯਤ੍ਰ ਯਦਾ ਮੋਹਰੂਪਂ ਰਾਗਰੂਪਂ ਦ੍ਵੇਸ਼ਰੂਪਂ ਵਾ ਸ੍ਵਸ੍ਯ ਭਾਵਮਾਰਭਤੇ, ਤਤ੍ਰ ਤਦਾ ਤਮੇਵ ਨਿਮਿਤ੍ਤੀਕ੍ਰੁਤ੍ਯ ਜੀਵਪ੍ਰਦੇਸ਼ੇਸ਼ੁ ਪਰਸ੍ਪਰਾਵਗਾਹੇਨਾਨੁਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਟਾ ਸ੍ਵਭਾਵੈਰੇਵ ਪੁਦ੍ਗਲਾਃ ਕਰ੍ਮਭਾਵਮਾਪਦ੍ਯਂਤ ਇਤਿ.. ੬੫..
ਅਕਦਾ ਪਰੇਹਿਂ ਦਿਟ੍ਠਾ ਤਹ ਕਮ੍ਮਾਣਂ ਵਿਯਾਣਾਹਿ.. ੬੬..
ਅਕ੍ਰੁਤਾ ਪਰੈਰ੍ਦ੍ਰਸ਼੍ਟਾ ਤਥਾ ਕਰ੍ਮਣਾਂ ਵਿਜਾਨੀਹਿ.. ੬੬..
-----------------------------------------------------------------------------
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਆਤ੍ਮਾ] ਆਤ੍ਮਾ [ਸ੍ਵਭਾਵਂ] [ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਰੂਪ] ਅਪਨੇ ਭਾਵਕੋ [ਕਰੋਤਿ] ਕਰਤਾ ਹੈ; [ਤਤ੍ਰ ਗਤਾਃ ਪੁਦ੍ਗਲਾਃ] [ਤਬ] ਵਹਾਁ ਰਹਨੇਵਾਲੇ ਪੁਦ੍ਗਲ [ਸ੍ਵਭਾਵੈਃ] ਅਪਨੇ ਭਾਵੋਂਸੇ [ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਾਵਗਾਹਾਵਗਾਢਾਃ] ਜੀਵਮੇਂ [ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ] ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯ–ਅਵਗਾਹਰੂਪਸੇ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਟ ਹੁਏ [ਕਰ੍ਮਭਾਵਮ੍ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ] ਕਰ੍ਮਭਾਵਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤੇ ਹੈਂ.
ਟੀਕਾਃ– ਅਨ੍ਯ ਦ੍ਵਾਰਾ ਕਿਯੇ ਗਯੇ ਬਿਨਾ ਕਰ੍ਮਕੀ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿ ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋਤੀ ਹੈ ਉਸਕਾ ਯਹ ਕਥਨ ਹੈ.
ਆਤ੍ਮਾ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਸਂਸਾਰ–ਅਵਸ੍ਥਾਮੇਂ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕ ਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਕੋ ਛੋੜੇ ਬਿਨਾ ਹੀ ਅਨਾਦਿ ਬਨ੍ਧਨ ਦ੍ਵਾਰਾ ਬਦ੍ਧ ਹੋਨੇਸੇ ਅਨਾਦਿ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਨਿਗ੍ਧ ਐਸੇ ਅਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧ ਭਾਵੋਂਂਰੂਪਸੇ ਹੀ ਵਿਵਰ੍ਤਨਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ [– ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ]. ਵਹ [ਸਂਸਾਰਸ੍ਥ ਆਤ੍ਮਾ] ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਜਹਾਁ ਔਰ ਜਬ ਮੋਹਰੂਪ, ਰਾਗਰੂਪ ਯਾ ਦ੍ਵੇਸ਼ਰੂਪ ਐਸੇ ਅਪਨੇ ਭਾਵਕੋ ਕਰਤਾ ਹੈ. ਵਹਾਁ ਔਰ ਉਸ ਸਮਯ ਉਸੀ ਭਾਵਕੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਬਨਾਕਰ ਪੁਦ੍ਗਲ ਅਪਨੇ ਭਾਵੋਂਸੇ ਹੀ ਜੀਵਕੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਮੇਂ [ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਤਾਪੂਰ੍ਵਕ] ਪਰਸ੍ਪਰ ਅਵਗਾਹਰੂਪਸੇ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਟ ਹੁਏ ਕਰ੍ਮਭਾਵਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤੇ ਹੈਂ.
ਭਾਵਾਰ੍ਥਃ– ਆਤ੍ਮਾ ਜਿਸ ਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਮੇਂ ਔਰ ਜਿਸ ਕਾਲਮੇਂ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਭਾਵਰੂਪ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਉਸੀ ਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਮੇਂ ਸ੍ਥਿਤ ਕਾਰ੍ਮਾਣਵਰ੍ਗਣਾਰੂਪ ਪੁਦ੍ਗਲਸ੍ਕਂਧ ਉਸੀ ਕਾਲਮੇਂ ਸ੍ਵਯਂ ਅਪਨੇ ਭਾਵੋਂਸੇ ਹੀ ਜੀਵਕੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਮੇਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਪਰਸ੍ਪਰ– ਅਵਗਾਹਰੂਪਸੇ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਟ ਹੁਏ ਕਰ੍ਮਪਨੇਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤੇ ਹੈਂ. -------------------------------------------------------------------------- ਸ੍ਨਿਗ੍ਧ=ਚੀਕਨੇ; ਚੀਕਨਾਈਵਾਲੇ. [ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ ਕਰ੍ਮਬਂਧਮੇਂ ਨਿਮਿਤਭੂਤ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਉਨ੍ਹੇਂ ਸ੍ਨਿਗ੍ਧਤਾਕੀ ਉਪਮਾ ਦੀ
ਪਰਥੀ ਅਕ੍ਰੁਤ, ਤੇ ਰੀਤ ਜਾਣੋ ਵਿਵਿਧਤਾ ਕਰ੍ਮੋ ਤਣੀ. ੬੬.