ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਰ੍ਣਨ
ਸ ਖਲੁ ਜੀਵੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਨਿਤ੍ਯਚੈਤਨ੍ਯੋਪਯੁਕ੍ਤਤ੍ਵਾਦੇਕ ਏਵ, ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਭੇਦਾਦ੍ਵਿਵਿਕਲ੍ਪਃ, ਕਰ੍ਮਫਲਕਾਰ੍ਯਜ੍ਞਾਨਚੇਤਨਾਭੇਦੇਨ ਲਕ੍ਸ਼੍ਯਮਾਣਤ੍ਵਾਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣਃ ਧ੍ਰੌਵ੍ਯੋਤ੍ਪਾਦਵਿਨਾਸ਼ਭੇਦੇਨ ਵਾ, ਚਤਸ੍ਰੁਸ਼ੁ ਗਤਿਸ਼ੁ ਚਂਕ੍ਰਮਣਤ੍ਵਾਚ੍ਚਤੁਸ਼੍ਚਂਕ੍ਰਮਣਃ, ਪਞ੍ਚਭਿਃ ਪਾਰਿਣਾਮਿਕੌਦਯਿਕਾਦਿਭਿਰਗ੍ਰਗੁਣੈਃ ਪ੍ਰਧਾਨਤ੍ਵਾਤ੍ਪਞ੍ਚਾਗ੍ਰਗੁਣਪ੍ਰਧਾਨਃ, ਚਤਸ੍ਰੁਸ਼ੁ ਦਿਕ੍ਸ਼ੂਰ੍ਧ੍ਵਮਧਸ਼੍ਚੇਤਿ ਭਵਾਂਤਰਸਂਕ੍ਰਮਣਸ਼ਟ੍ਕੇਨਾਪਕ੍ਰਮੇਣ ਯੁਕ੍ਤਤ੍ਵਾਤ੍ਸ਼ਟ੍ਕਾਪਕ੍ਰਮਯੁਕ੍ਤਃ, ਅਸਿਤ– ਨਾਸ੍ਤ੍ਯਾਦਿਭਿਃ ਸਪ੍ਤਭਙ੍ਗੈਃ ਸਦ੍ਭਾਵੋ ਯਸ੍ਯੇਤਿ ਸਪ੍ਤਭਙ੍ਗਸਦ੍ਭਾਵਃ ਅਸ਼੍ਟਾਨਾਂ ਕਰ੍ਮਣਾਂ ਗੁਣਾਨਾਂ ਵਾ ਆਸ਼੍ਰਯਤ੍ਵਾਦਸ਼੍ਟਾਸ਼੍ਰਯਃ, ਨਵਪਦਾਰ੍ਥਰੂਪੇਣ ਵਰ੍ਤਨਾਨ੍ਨਵਾਰ੍ਥਃ, ਪ੍ਰੁਥਿਵ੍ਯਪ੍ਤੇਜੋਵਾਯੁਵਨਸ੍ਪਤਿਸਾਧਾਰਣਪ੍ਰਤ੍ਯੇਕ–ਦ੍ਵਿਤ੍ਰਿਚਤੁਃ ਪਞ੍ਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰੂਪੇਸ਼ੁ ਦਸ਼ਸੁ ਸ੍ਥਾਨੇਸ਼ੁ ਗਤਤ੍ਵਾਦ੍ਰਸ਼ਸ੍ਥਾਨਗ ਇਤਿ.. ੭੧–੭੨..
ਉਡ੍ਢਂ ਗਚ੍ਛਦਿ ਸੇਸਾ ਵਿਦਿਸਾਵਜ੍ਜਂ ਗਦਿਂ ਜਂਤਿ.. ੭੩..
-----------------------------------------------------------------------------
ਟੀਕਾਃ– ਵਹ ਜੀਵ ਮਹਾਤ੍ਮਾ [੧] ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਨਿਤ੍ਯਚੈਤਨ੍ਯ–ਉਪਯੋਗੀ ਹੋਨੇਸੇ ‘ਏਕ ’ ਹੀ ਹੈ; [੨] ਜ੍ਞਾਨ ਔਰ ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਐਸੇ ਭੇਦੋਂਕੇ ਕਾਰਣ ‘ਦੋ ਭੇਦਵਾਲਾ’ ਹੈ; [੩] ਕਰ੍ਮਫਲਚੇਤਨਾ, ਕਾਰ੍ਯਚੇਤਨਾ ਔਰ ਜ੍ਞਾਨਚੇਤਨਾ ਐਸੇ ਭੇਦੋਂਂ ਦ੍ਵਾਰਾ ਅਥਵਾ ਧ੍ਰੌਵ੍ਯ, ਉਤ੍ਪਾਦ ਔਰ ਵਿਨਾਸ਼ ਐਸੇ ਭੇਦੋਂ ਦ੍ਵਾਰਾ ਲਕ੍ਸ਼ਿਤ ਹੋਨੇਸੇ ‘ਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣ [ਤੀਨ ਲਕ੍ਸ਼ਣਵਾਲਾ]’ ਹੈ; [੪] ਚਾਰ ਗਤਿਯੋਂਮੇਂ ਭ੍ਰਮਣ ਕਰਤਾ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ‘ਚਤੁਰ੍ਵਿਧ ਭ੍ਰਮਣਵਾਲਾ’ ਹੈ; [੫] ਪਾਰਿਣਾਮਿਕ ਔਦਯਿਕ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਪਾਁਚ ਮੁਖ੍ਯ ਗੁਣੋਂ ਦ੍ਵਾਰਾ ਪ੍ਰਧਾਨਤਾ ਹੋਨੇਸੇ ‘ਪਾਁਚ ਮੁਖ੍ਯ ਗੁਣੋਂਸੇ ਪ੍ਰਧਾਨਤਾਵਾਲਾ’ ਹੈ; [੬] ਚਾਰ ਦਿਸ਼ਾਓਂਮੇਂ, ਊਪਰ ਔਰ ਨੀਚੇ ਇਸ ਪ੍ਰ੍ਰਕਾਰ ਸ਼ਡ੍ਵਿਧ ਭਵਾਨ੍ਤਰਗਮਨਰੂਪ ਅਪਕ੍ਰਮਸੇ ਯੁਕ੍ਤ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਅਨ੍ਯ ਭਵਮੇਂ ਜਾਤੇ ਹੁਏ ਉਪਰੋਕ੍ਤ ਛਹ ਦਿਸ਼ਾਓਂਮੇਂ ਗਮਨ ਹੋਤਾ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ] ‘ਛਹ ਅਪਕ੍ਰਮ ਸਹਿਤ’ ਹੈ; [੭] ਅਸ੍ਤਿ, ਨਾਸ੍ਤਿ ਆਦਿ ਸਾਤ ਭਂਗੋ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜਿਸਕਾ ਸਦ੍ਭਾਵ ਹੈ ਐਸਾ ਹੋਨੇਸੇ ‘ਸਾਤ ਭਂਗਪੂਰ੍ਵਕ ਸਦ੍ਭਾਵਵਾਨ’ ਹੈ; [੮] [ਜ੍ਞਾਨਾਵਰਣੀਯਾਦਿ] ਆਠ ਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ਅਥਵਾ [ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾਦਿ] ਆਠ ਗੁਣੋਂਕੇ ਆਸ਼੍ਰਯਭੂਤ ਹੋਨੇਸੇ ‘ਆਠਕੇ ਆਸ਼੍ਰਯਰੂਪ’ ਹੈ; [੯] ਨਵ ਪਦਾਰ੍ਥਰੂਪਸੇ ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ‘ਨਵ–ਅਰ੍ਥਰੂਪ’ ਹੈ; [੧੦] ਪ੍ਰੁਥ੍ਵੀ, ਜਲ, ਅਗ੍ਨਿ, ਵਾਯੁ, ਸਾਧਾਰਣ ਵਨਸ੍ਪਤਿ, ਪ੍ਰਤ੍ਯੇਕ ਵਨਸ੍ਪਤਿ, ਦ੍ਵੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯ, ਤ੍ਰੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਚਤੁਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਔਰ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰੂਪ ਦਸ਼ ਸ੍ਥਾਨੋਮੇਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਨੇਸੇ ‘ਦਸ਼ਸ੍ਥਾਨਗਤ’ ਹੈ.. ੭੧– ੭੨.. --------------------------------------------------------------------------
ਗਤਿ ਹੋਯ ਊਂਚੇ; ਸ਼ੇਸ਼ਨੇ ਵਿਦਿਸ਼ਾ ਤਜੀ ਗਤਿ ਹੋਯ ਛੇ. ੭੩.