੧੬੪
] ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਸਂਗ੍ਰਹ
[ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਨ੍ਦਕੁਨ੍ਦ
ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਂ ਸਦ੍ਦਹਣਂ ਭਾਵਾਣਂ ਤੇਸਿਮਧਿਗਮੋ ਣਾਣਂ.
ਚਾਰਿਤ੍ਤਂ ਸਮਭਾਵੋ ਵਿਸਯੇਸੁ ਵਿਰੂਢਮਗ੍ਗਾਣਂ.. ੧੦੭..
ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਂ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਂ ਭਾਵਾਨਾਂ ਤੇਸ਼ਾਮਧਿਗਮੋ ਜ੍ਞਾਨਮ੍.
ਚਾਰਿਤ੍ਰਂ ਸਮਭਾਵੋ ਵਿਸ਼ਯੇਸ਼ੁ ਵਿਰੂਢਮਾਰ੍ਗਾਣਾਮ੍.. ੧੦੭..
ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਚਾਰਿਤ੍ਰਾਣਾਂ ਸੂਚਨੇਯਮ੍.
ਭਾਵਾਃ ਖਲੁ ਕਾਲਕਲਿਤਪਞ੍ਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਿਕਲ੍ਪਰੂਪਾ ਨਵ ਪਦਾਰ੍ਥਾਃ. ਤੇਸ਼ਾਂ ਮਿਥ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਨੋਦਯਾ–
ਵਾਦਿਤਾਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਾਭਾਵਸ੍ਵਭਾਵਂ ਭਾਵਾਂਤਰਂ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨਂ, ਸ਼ੁਦ੍ਧਚੈਤਨ੍ਯਰੂਪਾਤ੍ਮ–
-----------------------------------------------------------------------------
ਗਾਥਾ ੧੦੭
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਭਾਵਾਨਾਂ] ਭਾਵੋਂਕਾ [–ਨਵ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕਾ] [ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਂ] ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ [ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਂ] ਵਹ
ਸਮ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵ ਹੈ; [ਤੇਸ਼ਾਮ੍ ਅਧਿਗਮਃ] ਉਨਕਾ ਅਵਬੋਧ [ਜ੍ਞਾਨਮ੍] ਵਹ ਜ੍ਞਾਨ ਹੈ; [ਵਿਰੂਢਮਾਰ੍ਗਾਣਾਮ੍] [ਨਿਜ
ਤਤ੍ਤ੍ਵਮੇਂ] ਜਿਨਕਾ ਮਾਰ੍ਗ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਢ ਹੁਆ ਹੈ ਉਨ੍ਹੇਂ [ਵਿਸ਼ਯੇਸ਼ੁ] ਵਿਸ਼ਯੋਂਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੁਆ [ਸਮਭਾਵਃ]
ਸਮਭਾਵ [ਚਾਰਿਤ੍ਰਮ੍] ਵਹ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ.
ਟੀਕਾਃ– ਯਹ, ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ–ਜ੍ਞਾਨ–ਚਾਰਿਤ੍ਰਕੀ ਸੂਚਨਾ ਹੈ.
ਕਾਲ ਸਹਿਤ ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਕੇ ਭੇਦਰੂਪ ਨਵ ਪਦਾਰ੍ਥ ਵੇ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ‘ਭਾਵ’ ਹੈਂ. ਉਨ ‘ਭਾਵੋਂ’ ਕਾ
ਮਿਥ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਨਕੇ ਉਦਯਸੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਨੇਵਾਲਾ ਜੋ ਅਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ ਉਸਕੇ ਅਭਾਵਸ੍ਵਭਾਵਵਾਲਾ ਜੋ ੧ਭਾਵਾਨ੍ਤਰ–ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ
[ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਨਵ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕਾ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ], ਵਹ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਹੈ– ਜੋ ਕਿ [ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ] ਸ਼ੁਦ੍ਧਚੈਤਨ੍ਯਰੂਪ
--------------------------------------------------------------------------
੧. ਭਾਵਾਨ੍ਤਰ = ਭਾਵਵਿਸ਼ੇਸ਼; ਖਾਸ ਭਾਵ; ਦੂਸਰਾ ਭਾਵ; ਭਿਨ੍ਨ ਭਾਵ. [ਨਵ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੇ ਅਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਕਾ ਅਭਾਵ ਜਿਸਕਾ ਸ੍ਵਭਾਵ
ਹੈ ਐਸਾ ਭਾਵਾਨ੍ਤਰ [–ਨਵ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੇ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਰੂਪ ਭਾਵ] ਵਹ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਹੈ.]
‘ਭਾਵੋ’ ਤਣੀ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਸੁਦਰ੍ਸ਼ਨ, ਬੋਧ ਤੇਨੋ ਜ੍ਞਾਨ ਛੇ,
ਵਧੁ ਰੂਢ ਮਾਰ੍ਗ ਥਤਾਂ ਵਿਸ਼ਯਮਾਂ ਸਾਮ੍ਯ ਤੇ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਛੇ. ੧੦੭.