Panchastikay Sangrah-Hindi (Punjabi transliteration). Gatha: 138.

< Previous Page   Next Page >


Page 200 of 264
PDF/HTML Page 229 of 293

 

] ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਸਂਗ੍ਰਹ
[ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਨ੍ਦਕੁਨ੍ਦ

ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਸ੍ਵਰੂਪਾਖ੍ਯਾਨਮੇਤਤ੍. ਕਞ੍ਚਿਦੁਦਨ੍ਯਾਦਿਦੁਃਖਪ੍ਲੁਤਮਵਲੋਕ੍ਯ ਕਰੁਣਯਾ ਤਤ੍ਪ੍ਰਤਿਚਿਕੀਰ੍ਸ਼ਾਕੁਲਿਤਚਿਤ੍ਤਤ੍ਵਮਜ੍ਞਾਨਿਨੋਨੁ–ਕਮ੍ਪਾ. ਜ੍ਞਾਨਿਨਸ੍ਤ੍ਵਧਸ੍ਤਨਭੂਮਿਕਾਸੁ ਵਿਹਰਮਾਣਸ੍ਯ ਜਨ੍ਮਾਰ੍ਣਵਨਿਮਗ੍ਨਜਗਦਵਲੋਕਨਾਨ੍ਮਨਾਗ੍ਮਨਃਖੇਦ ਇਤਿ.. ੧੩੭..

ਕੋਧੋ ਵ ਜਦਾ ਮਾਣੋ ਮਾਯਾ ਲੋਭੋ ਵ ਚਿਤ੍ਤਮਾਸੇਜ੍ਜ.
ਜੀਵਸ੍ਸ ਕੁਣਦਿ ਖੋਹਂ ਕਲੁਸੋ ਤ੍ਤਿ ਯ ਤਂ ਬੁਧਾ
ਬੇਂਤਿ.. ੧੩੮..

ਕ੍ਰੋਧੋ ਵਾ ਯਦਾ ਮਾਨੋ ਮਾਯਾ ਲੋਭੋ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਮਾਸਾਦ੍ਯ.
ਜੀਵਸ੍ਯ ਕਰੋਤਿ ਕ੍ਸ਼ੋਭਂ ਕਾਲੁਸ਼੍ਯਮਿਤਿ ਚ ਤਂ ਬੁਧਾ ਬ੍ਰੁਵਨ੍ਤਿ.. ੧੩੮..

ਚਿਤ੍ਤਕਲੁਸ਼ਤ੍ਵਸ੍ਵਰੂਪਾਖ੍ਯਾਨਮੇਤਤ੍. ਕ੍ਰੋਧਮਾਨਮਾਯਾਲੋਭਾਨਾਂ ਤੀਵ੍ਰੋਦਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਯ ਕ੍ਸ਼ੋਭਃ ਕਾਲੁਸ਼੍ਯਮ੍. ਤੇਸ਼ਾਮੇਵ ਮਂਦੋਦਯੇ ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਸਾਦੋਕਾਲੁਸ਼੍ਯਮ੍. ਤਤ੍ ਕਾਦਾਚਿਤ੍ਕਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਕਸ਼ਾਯਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮੇ ਸਤ੍ਯਜ੍ਞਾਨਿਨੋ ਭਵਤਿ. ਕਸ਼ਾਯੋਦਯਾਨੁ– ਵ੍ਰੁਤ੍ਤੇਰਸਮਗ੍ਰਵ੍ਯਾਵਰ੍ਤਿਤੋਪਯੋਗਸ੍ਯਾਵਾਂਤਰਭੂਮਿਕਾਸੁ ਕਦਾਚਿਤ੍ ਜ੍ਞਾਨਿਨੋਪਿ ਭਵਤੀਤਿ.. ੧੩੮.. ----------------------------------------------------------------------------- ਅਵਲੋਕਨਸੇ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸਂਸਾਰਸਾਗਰਮੇਂ ਡੁਬੇ ਹੁਏ ਜਗਤਕੋ ਦੇਖਨੇਸੇ] ਮਨਮੇਂ ਕਿਂਚਿਤ੍ ਖੇਦ ਹੋਨਾ ਵਹ ਹੈ..

ਗਾਥਾ ੧੩੮

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਯਦਾ] ਜਬ [ਕ੍ਰੋਧਃ ਵਾ] ਕ੍ਰੋਧ, [ਮਾਨਃ] ਮਾਨ, [ਮਾਯਾ] ਮਾਯਾ [ਵਾ] ਅਥਵਾ [ਲੋਭਃ] ਲੋਭ [ਚਿਤ੍ਤਮ੍ ਆਸਾਦ੍ਯ] ਚਿਤ੍ਤਕਾ ਆਸ਼੍ਰਯ ਪਾਕਰ [ਜੀਵਸ੍ਯ] ਜੀਵਕੋ [ਕ੍ਸ਼ੋਭਂ ਕਰੋਤਿ] ਕ੍ਸ਼ੋਭ ਕਰਤੇ ਹੈੈਂ, ਤਬ [ਤਂ] ਉਸੇ [ਬੁਧਾਃ] ਜ੍ਞਾਨੀ [ਕਾਲੁਸ਼੍ਯਮ੍ ਇਤਿ ਚ ਬ੍ਰੁਵਨ੍ਤਿ] ‘ਕਲੁਸ਼ਤਾ’ ਕਹਤੇ ਹੈਂ.

ਟੀਕਾਃ– ਯਹ, ਚਿਤ੍ਤਕੀ ਕਲੁਸ਼ਤਾਕੇ ਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਕਥਨ ਹੈ. ------------------------------------------------------------------------- ਇਸ ਗਾਥਾਕੀ ਆਚਾਰ੍ਯਵਰ ਸ਼੍ਰੀ ਜਯਸੇਨਾਚਾਰ੍ਯਦੇਵਕ੍ਰੁਤ ਟੀਕਾਮੇਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਿਵਰਣ ਹੈਃ– ਤੀਵ੍ਰ ਤ੍ਰੁਸ਼ਾ, ਤੀਵ੍ਰ ਕ੍ਸ਼ੁਧਾ, ਤੀਵ੍ਰ

ਰੋਗ ਆਦਿਸੇ ਪੀੜਿਤ ਪ੍ਰਾਣੀਕੋ ਦੇਖਕਰ ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਜੀਵ ‘ਕਿਸੀ ਭੀ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਮੈਂ ਇਸਕਾ ਪ੍ਰਤਿਕਾਰ ਕਰੂਁ’ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ
ਵ੍ਯਾਕੁਲ ਹੋਕਰ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾ ਕਰਤਾ ਹੈ; ਜ੍ਞਾਨੀ ਤੋ ਸ੍ਵਾਤ੍ਮਭਾਵਨਾਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਨ ਕਰਤਾ ਹੁਆ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਨਿਜਾਤ੍ਮਾਕੇ
ਅਨੁਭਵਕੀ ਉਪਲਬ੍ਧਿ ਨ ਹੋਤੀ ਹੋ ਤਬ], ਸਂਕ੍ਲੇਸ਼ਕੇ ਪਰਿਤ੍ਯਾਗ ਦ੍ਵਾਰਾ [–ਅਸ਼ੁਭ ਭਾਵਕੋ ਛੋੜਕਰ] ਯਥਾਸਮ੍ਭਵ
ਪ੍ਰਤਿਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੈ ਤਥਾ ਉਸੇ ਦੁਃਖੀ ਦੇਖਕਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਂਵੇਗ ਔਰ ਵੈਰਾਗ੍ਯਕੀ ਭਾਵਨਾ ਕਰਤਾ ਹੈ.

ਮਦ–ਕ੍ਰੋਧ ਅਥਵਾ ਲੋਭ–ਮਾਯਾ ਚਿਤ੍ਤ–ਆਸ਼੍ਰਯ ਪਾਮੀਨੇ
ਜੀਵਨੇ ਕਰੇ ਜੇ ਕ੍ਸ਼ੋਭ, ਤੇਨੇ ਕਲੁਸ਼ਤਾ ਜ੍ਞਾਨੀ ਕਹੇ. ੧੩੮.

੨੦੦

੧੩੭..