ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਨਵਪਦਾਰ੍ਥਪੂਰ੍ਵਕ–ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਪ੍ਰਪਂਚਵਰ੍ਣਨ
ਭਵਨ੍ਤਿ. ਯਦਾ ਤੁ ਸਮਸ੍ਤਪਰ–ਸਮਯਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰੂਪਯਾ ਸ੍ਵਸਮਯਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤ੍ਯਾ ਸਙ੍ਗਚ੍ਛਂਤੇ, ਤਦਾ ਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤਕ੍ਰੁਸ਼ਾਨੁਸਂਵਲਨਾਨੀਵ ਘ੍ਰੁਤਾਨਿ ਵਿਰੁਦ੍ਧਕਾਰ੍ਯਕਾਰਣਭਾਵਾਭਾਵਾਤ੍ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਨ੍ਮੋਕ੍ਸ਼ਕਾਰਣਾਨ੍ਯੇਵ ਭਵਨ੍ਤਿ. ਤਤਃ ਸ੍ਵਸਮਯਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਨਾਮ੍ਨੋ ਜੀਵਸ੍ਵਭਾਵਨਿਯਤਚਰਿਤਸ੍ਯ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਨ੍ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਤ੍ਵਮੁਪਪਨ੍ਨ–ਮਿਤਿ..੧੬੪..
ਭਵਤੀਤਿ ਦੁਃਖਮੋਕ੍ਸ਼ਃ ਪਰਸਮਯਰਤੋ ਭਵਤਿ ਜੀਵਃ.. ੧੬੫..
----------------------------------------------------------------------------- [ਦਰ੍ਸ਼ਨ–ਜ੍ਞਾਨ–ਚਾਰਿਤ੍ਰ], ਸਮਸ੍ਤ ਪਰਸਮਯਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਸੇ ਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰੂਪ ਐਸੀ ਸ੍ਵਸਮਯਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕੇ ਸਾਥ ਸਂਯੁਕ੍ਤ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਤਬ, ਜਿਸੇ ਅਗ੍ਨਿਕੇ ਸਾਥਕਾ ਮਿਲਿਤਪਨਾ ਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤ ਹੁਆ ਹੈ ਐਸੇ ਘ੍ਰੁਤਕੀ ਭਾਁਤਿ, ਵਿਰੁਦ੍ਧ ਕਾਰ੍ਯਕਾ ਕਾਰਣਭਾਵ ਨਿਵ੍ਰੁਤ੍ਤ ਹੋ ਗਯਾ ਹੋਨੇਸੇ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਤ੍ ਮੋਕ੍ਸ਼ਕਾ ਕਾਰਣ ਹੀ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ ‘ਸ੍ਵਸਮਯਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ’ ਨਾਮਕਾ ਜੋ ਜੀਵਸ੍ਵਭਾਵਮੇਂ ਨਿਯਤ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਉਸੇ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਤ੍ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਪਨਾ ਘਟਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ .. ੧੬੪.. ੧
ਹੋਤਾ ਹੈ [ਇਤਿ] ਐਸਾ [ਯਦਿ] ਯਦਿ [ਅਜ੍ਞਾਨਾਤ੍] ਅਜ੍ਞਾਨਕੇ ਕਾਰਣ [ਜ੍ਞਾਨੀ] ਜ੍ਞਾਨੀ [ਮਨ੍ਯਤੇ] ਮਾਨੇ, ਤੋ ਵਹ [ਪਰਸਮਯਰਤਃ ਜੀਵਃ] ਪਰਸਮਯਰਤ ਜੀਵ [ਭਵਤਿ] ਹੈ. [‘ਅਰ੍ਹਂਤਾਦਿਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਭਕ੍ਤਿ–ਅਨੁਰਾਗਵਾਲੀ ਮਂਦਸ਼ੁਦ੍ਧਿਸੇ ਭੀ ਕ੍ਰਮਸ਼ਃ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਹੋਤਾ ਹੈ’ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਯਦਿ ਅਜ੍ਞਾਨਕੇ ਕਾਰਣ [–ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸਂਵੇਦਨਕੇ ਅਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ, ਰਾਗਾਂਸ਼ਕੇੇ ਕਾਰਣ] ਜ੍ਞਾਨੀਕੋ ਭੀ [ਮਂਦ ਪੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਥਵਾਲਾ] ਝੁਕਾਵ ਵਰ੍ਤੇ, ਤੋ ਤਬ ਤਕ ਵਹ ਭੀ ਸੂਕ੍ਸ਼੍ਮ ਪਰਸਮਯਮੇਂ ਰਤ ਹੈ.]
-------------------------------------------------------------------------
ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੋਮੇਂ ਆਨੇਵਾਲੇ ਐਸੇ ਭਿਨ੍ਨਭਿਨ੍ਨ ਪਦ੍ਧਤਿਨਕੇ ਕਥਨੋਂਕੋ ਸੁਲਝਾਤੇ ਹੁਏ ਯਹ ਸਾਰਭੂਤ ਵਾਸ੍ਤਵਿਕਤਾ ਧ੍ਯਾਨਮੇਂ ਰਖਨੀ
ਚਾਹਿਯੇ ਕਿ –ਜ੍ਞਾਨੀਕੋ ਜਬ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਸ਼ੁਦ੍ਧਰੂਪ ਮਿਸ਼੍ਰਪਰ੍ਯਾਯ ਵਰ੍ਤਤੀ ਹੈ ਤਬ ਵਹ ਮਿਸ਼੍ਰਪਰ੍ਯਾਯ ਏਕਾਂਤਸੇ ਸਂਵਰ–ਨਿਰ੍ਜਰਾ–ਮੋਕ੍ਸ਼ਕੇ
ਕਾਰਣਭੂਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ , ਅਥਵਾ ਏਕਾਂਤਸੇ ਆਸ੍ਰਵ–ਬਂਧਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਉਸ ਮਿਸ਼੍ਰਪਰ੍ਯਾਯਕਾ ਸ਼ੁਦ੍ਧ
ਅਂਸ਼ ਸਂਵਰ–ਨਿਰ੍ਜਰਾ–ਮੋਕ੍ਸ਼ਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਔਰ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਅਂਸ਼ ਆਸ੍ਰਵ–ਬਂਧਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ ਹੋਤਾ ਹੈ.]
੧. ਇਸ ਨਿਰੂਪਣਕੇ ਸਾਥ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨੇਕੇ ਲਿਯੇ ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰਕੀ ੧੧ ਵੀਂ ਗਾਥਾ ਔਰ ਉਸਕੀ ਤਤ੍ਤ੍ਵਪ੍ਰਦੀਪਿਕਾ ਟੀਕਾ
ਦੇਖਿਏ.
੨. ਮਾਨਨਾ = ਝੁਕਾਵ ਕਰਨਾ; ਆਸ਼ਯ ਰਖਨਾ; ਆਸ਼ਾ ਰਖਨਾ; ਇਚ੍ਛਾ ਕਰਨਾ; ਅਭਿਪ੍ਰਾਯ ਕਰਨਾ.