ਸਦਿਤ੍ਯਭਿਧਾਨਸ੍ਯ ਸਦਿਤਿ ਪ੍ਰਤ੍ਯਯਸ੍ਯ ਚ ਸਰ੍ਵਪਦਾਰ੍ਥੇਸ਼ੁ ਤਨ੍ਮੂਲਸ੍ਯੈਵੋਪਲਮ੍ਭਾਤ੍. ਸਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਾ ਚ ਵਿਸ਼੍ਵਸ੍ਯ
ਸਮਸ੍ਤਵਸ੍ਤੁਵਿਸ੍ਤਾਰਸ੍ਯਾਪਿ ਰੂਪੈਸ੍ਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣੈਃ ਸ੍ਵਭਾਵੈਃ ਸਹ ਵਰ੍ਤਮਾਨਤ੍ਵਾਤ੍. ਅਨਨ੍ਤਪਰ੍ਯਾਯਾ
ਚਾਨਨ੍ਤਾਭਿਰ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯਵ੍ਯਕ੍ਤਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣਾਭਿਃ ਪਰਿਗਮ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਤ੍ ਏਵਂਭੂਤਾਪਿ ਸਾ ਨ ਖਲੁ ਨਿਰਕੁਸ਼ਾ ਕਿਨ੍ਤੁ
ਸਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼ਾ. ਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼ੋ ਹ੍ਯਸਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਾਯਾਃ ਅਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣਤ੍ਵਂ ਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣਾਯਾਃ, ਅਨੇਕਤ੍ਵਮੇਕਸ੍ਯਾਃ,
ਏਕਪਦਾਰ੍ਥਸ੍ਥਿਤਤ੍ਵਂ ਸਰ੍ਵਪਦਾਰ੍ਥਸ੍ਥਿਤਾਯਾਃ, ਏਕਰੂਪਤ੍ਵਂ ਸਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਾਯਾਃ, ਏਕਪਰ੍ਯਾਯਤ੍ਵਮਨਨ੍ਤਪਰ੍ਯਾਯਾਯਾ
ਇਤਿ.
‘ਉਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯਾਤ੍ਮਕ’ [ਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣਾ] ਜਾਨਨਾ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ
ਸੂਚਿਤ ਕਰਤੀ ਹੈ. ਔਰ ਵਹ [ਸਤ੍ਤਾ] ‘ਸਰ੍ਵਪਦਾਰ੍ਥਸ੍ਥਿਤ’ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਉਸਕੇ ਕਾਰਣ ਹੀ [–ਸਤ੍ਤਾਕੇ ਕਾਰਣ
ਹੀ] ਸਰ੍ਵ ਪਦਾਰ੍ਥੋਮੇਂ ਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣਕੀ [–ਉਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯਕੀ], ‘ਸਤ੍’ ਐਸੇ ਕਥਨਕੀ ਤਥਾ ‘ਸਤ’ ਐਸੀ
ਪ੍ਰਤੀਤਿਕੀ ਉਪਲਬ੍ਧਿ ਹੋਤੀ ਹੈ. ਔਰ ਵਹ [ਸਤ੍ਤਾ] ‘ਸਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪ’ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਵਹ ਵਿਸ਼੍ਵਕੇ ਰੂਪੋਂ ਸਹਿਤ
ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸਮਸ੍ਤ ਵਸ੍ਤੁਵਿਸ੍ਤਾਰਕੇ ਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣਵਾਲੇ ਸ੍ਵਭਾਵੋਂ ਸਹਿਤ ਵਰ੍ਤਤੀ ਹੈ. ਔਰ ਵਹ [ਸਤ੍ਤਾ]
‘ਅਨਂਤਪਰ੍ਯਾਯਮਯ’ ਹੈ. ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਵਹ ਤ੍ਰਿਲਕ੍ਸ਼ਣਵਾਲੀ ਅਨਨ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪਰ੍ਯਾਯਰੂਪ ਵ੍ਯਕ੍ਤਿਯੋਂਸੇ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਹੈ. [ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ
ਸਰ੍ਵਪਦਾਰ੍ਥਸ੍ਥਿਤਕੋ ਏਕਪਦਾਰ੍ਥਸ੍ਥਿਤਪਨਾ ਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼ ਹੈ; [੫] ਸਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਕੋ ਏਕਰੂਪਪਨਾ ਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼ ਹੈ;
[੬]ਅਨਨ੍ਤਪਰ੍ਯਾਯਮਯਕੋ ਏਕਪਰ੍ਯਾਯਮਯਪਨਾ ਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼ ਹੈ.
੨. ਯਹਾਁ ‘ਸਾਮਾਨ੍ਯਾਤ੍ਮਕ’ਕਾ ਅਰ੍ਥ ‘ਮਹਾ’ ਸਮਝਨਾ ਚਾਹਿਯੇ ਔਰ ‘ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਤ੍ਮਕ’ ਕਾ ਅਰ੍ਥ ‘ਅਵਾਨ੍ਤਰ’ ਸਮਝਨਾ ਚਾਹਿਯੇ.
੩. ਨਿਰਂਕੁਸ਼=ਅਂਕੁਸ਼ ਰਹਿਤ; ਵਿਰੁਦ੍ਧ ਪਕ੍ਸ਼ ਰਹਿਤ ; ਨਿਃਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼. [ਸਾਮਾਨ੍ਯਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਤ੍ਮਕ ਸਤ੍ਤਾਕਾ ਊਪਰ ਜੋ ਵਰ੍ਣਨ ਕਿਯਾ
ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ] ਵਿਰੁਦ੍ਧ ਪ੍ਰਕਾਰਕੀ ਹੈੇ.]
੪. ਸਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼=ਪ੍ਰਤਿਪਕ੍ਸ਼ ਸਹਿਤ; ਵਿਪਕ੍ਸ਼ ਸਹਿਤ; ਵਿਰੁਦ੍ਧ ਪਕ੍ਸ਼ ਸਹਿਤ.