Panchastikay Sangrah-Hindi (Punjabi transliteration). Gatha: 19.

< Previous Page   Next Page >


Page 39 of 264
PDF/HTML Page 68 of 293

 

background image
ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਰ੍ਣਨ
[
੩੯
ਦ੍ਰਵ੍ਯਮਾਲਕ੍ਸ਼੍ਯਤੇ, ਤਦੇਵ ਤਥਾਵਿਧੋਭਯਾਵਸ੍ਥਾਵ੍ਯਾਪਿਨਾ ਪ੍ਰਤਿਨਿਯਤੈਕ– ਵਸ੍ਤੁਤ੍ਵਨਿਬਨ੍ਧਨਭੂਤੇਨ
ਸ੍ਵਭਾਵੇਨਾਵਿਨਸ਼੍ਟਮਨੁਤ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵਾ ਵੇਦ੍ਯਤੇ. ਪਰ੍ਯਾਯਾਸ੍ਤੁ ਤਸ੍ਯ ਪੂਰ੍ਵਪੂਰ੍ਵਪਰਿਣਾਮੋ–ਪਮਰ੍ਦੋਤ੍ਤਰੋਤ੍ਤਰਪਰਿਣਾਮੋਤ੍ਪਾਦਰੂਪਾਃ
ਪ੍ਰਣਾਸ਼ਸਂਭਵਧਰ੍ਮਾਣੋਭਿਧੀਯਨ੍ਤੇ. ਤੇ ਚ ਵਸ੍ਤੁਤ੍ਵੇਨ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਦਪ੍ਰੁਥਗ੍ਭੂਤਾ ਏਵੋਕ੍ਤਾਃ. ਤਤਃ ਪਰ੍ਯਾਯੈਃ
ਸਹੈਕਵਸ੍ਤੁਤ੍ਵਾਜ੍ਜਾਯਮਾਨਂ ਮ੍ਰਿਯਮਾਣਮਤਿ ਜੀਵਦ੍ਰਵ੍ਯਂ ਸਰ੍ਵਦਾਨੁਤ੍ਪਨ੍ਨਾ ਵਿਨਸ਼੍ਟਂ ਦ੍ਰਸ਼੍ਟਵ੍ਯਮ੍. ਦੇਵਮਨੁਸ਼੍ਯਾਦਿਪਰ੍ਯਾਯਾਸ੍ਤੁ
ਕ੍ਰਮਵਰ੍ਤਿਤ੍ਵਾਦੁਪਸ੍ਥਿਤਾਤਿਵਾਹਿਤਸ੍ਵਸਮਯਾ ਉਤ੍ਪਦ੍ਯਨ੍ਤੇ ਵਿਨਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਚੇਤਿ.. ੧੮..
ਏਵਂ ਸਦੋ ਵਿਣਾਸੋ ਅਸਦੋ ਜੀਵਸ੍ਸ ਣਤ੍ਥਿ ਉਪ੍ਪਾਦੋ.
ਤਾਵਦਿਓ ਜੀਵਾਣਂ ਦੇਵੋ ਮਣੁਸੋ ਤ੍ਤਿ ਗਦਿਣਾਮੋ.. ੧੯..
ਏਵਂ ਸਤੋ ਵਿਨਾਸ਼ੋਸਤੋ ਜੀਵਸ੍ਯ ਨਾਸ੍ਤ੍ਯੁਤ੍ਪਾਦਃ.
ਤਾਵਜ੍ਜੀਵਾਨਾਂ ਦੇਵੋ ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਇਤਿ ਗਤਿਨਾਮ.. ੧੯..
-----------------------------------------------------------------------------

ਜੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯ
ਪੂਰ੍ਵ ਪਰ੍ਯਾਯਕੇ ਵਿਯੋਗਸੇ ਔਰ ਉਤ੍ਤਰ ਪਰ੍ਯਾਯਕੇ ਸਂਯੋਗਸੇ ਹੋਨੇਵਾਲੀ ਉਭਯ ਅਵਸ੍ਥਾਕੋ ਆਤ੍ਮਸਾਤ੍
[ਅਪਨੇਰੂਪ] ਕਰਤਾ ਹੁਆ ਵਿਨਸ਼੍ਟ ਹੋਤਾ ਔਰ ਉਪਜਤਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਤਾ ਹੈ, ਵਹੀ [ਦ੍ਰਵ੍ਯ] ਵੈਸੀ ਉਭਯ
ਅਵਸ੍ਥਾਮੇਂ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਹੋਨੇਵਾਲਾ ਜੋ ਪ੍ਰਤਿਨਿਯਤ ਏਕਵਸ੍ਤੁਤ੍ਵਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ ਸ੍ਵਭਾਵ ਉਸਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ [–ਉਸ
ਸ੍ਵਭਾਵਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ] ਅਵਿਨਸ਼੍ਟ ਏਵਂ ਅਨੁਤ੍ਪਨ੍ਨ ਜ੍ਞਾਤ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਉਸਕੀ ਪਰ੍ਯਾਯੇਂ ਪੂਰ੍ਵ–ਪੂਰ੍ਵ ਪਰਿਣਾਮਕੇ ਨਾਸ਼ਰੂਪ
ਔਰ ਉਤ੍ਤਰ–ਉਤ੍ਤਰ ਪਰਿਣਾਮਕੇ ਉਤ੍ਪਾਦਰੂਪ ਹੋਨੇਸੇ ਵਿਨਾਸ਼–ਉਤ੍ਪਾਦਧਰ੍ਮਵਾਲੀ [–ਵਿਨਾਸ਼ ਏਵਂ ਉਤ੍ਪਾਦਰੂਪ
ਧਰ੍ਮਵਾਲੀ] ਕਹੀ ਜਾਤੀ ਹੈ, ਔਰ ਵੇ [ਪਰ੍ਯਾਯੇਂ] ਵਸ੍ਤੁਰੂਪਸੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯਸੇ ਅਪ੍ਰੁਥਗ੍ਭੂਤ ਹੀ ਕਹੀ ਗਈ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ,
ਪਰ੍ਯਾਯੋਂਕੇ ਸਾਥ ਏਕਵਸ੍ਤੁਪਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਜਨ੍ਮਤਾ ਔਰ ਮਰਤਾ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਜੀਵਦ੍ਰਵ੍ਯ ਸਰ੍ਵਦਾ ਅਨੁਤ੍ਪਨ੍ਨ ਏਵਂ
ਅਵਿਨਸ਼੍ਟ ਹੀ ਦੇਖਨਾ [–ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਕਰਨਾ]; ਦੇਵ ਮਨੁਸ਼੍ਯਾਦਿ ਪਰ੍ਯਾਯੇਂ ਉਪਜਤੀ ਹੈ ਔਰ ਵਿਨਸ਼੍ਟ ਹੋਤੀ ਹੈਂ ਕ੍ਯੋਂਕਿ
ਵੇ ਕ੍ਰਮਵਰ੍ਤੀ ਹੋਨੇਸੇ ਉਨਕਾ ਸ੍ਵਸਮਯ ਉਪਸ੍ਥਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਔਰ ਬੀਤ ਜਾਤਾ ਹੈ.. ੧੮..
ਗਾਥਾ ੧੯
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਏਵਂ] ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ [ਜੀਵਸ੍ਯ] ਜੀਵਕੋ [ਸਤਃ ਵਿਨਾਸ਼ਃ] ਸਤ੍ਕਾ ਵਿਨਾਸ਼ ਔਰ
[ਅਸਤਃ ਉਤ੍ਪਾਦਃ] ਅਸਤ੍ਕਾ ਉਤ੍ਪਾਦ [ਨ ਅਸ੍ਤਿ] ਨਹੀਂ ਹੈ; [‘ਦੇਵ ਜਨ੍ਮਤਾ ਹੈੇ ਔਰ ਮਨੁਸ਼੍ਯ ਮਰਤਾ ਹੈ’ –
ਐਸਾ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਉਸਕਾ ਯਹ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿ] [ਜੀਵਾਨਾਮ੍] ਜੀਵੋਂਕੀ [ਦੇਵਃ ਮਨੁਸ਼੍ਯਃ] ਦੇਵ, ਮਨੁਸ਼੍ਯ
[ਇਤਿ ਗਤਿਨਾਮ] ਐਸਾ ਗਤਿਨਾਮਕਰ੍ਮ [ਤਾਵਤ੍] ਉਤਨੇ ਹੀ ਕਾਲਕਾ ਹੋਤਾ ਹੈ.
--------------------------------------------------------------------------
੧. ਪੂਰ੍ਵ = ਪਹਲੇਕੀ. ੨. ਉਤ੍ਤਰ = ਬਾਦਕੀ
ਏ ਰੀਤੇ ਸਤ੍–ਵ੍ਯਯ ਨੇ ਅਸਤ੍–ਉਤ੍ਪਾਦ ਹੋਯ ਨ ਜੀਵਨੇ;
ਸੁਰਨਰਪ੍ਰਮੁਖ ਗਤਿਨਾਮਨੋ ਹਦਯੁਕ੍ਤ ਕਾਲ਼ ਜ ਹੋਯ ਛੇ. ੧੯.