ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਰ੍ਣਨ
[
੪੭
ਅਤ੍ਰ ਸਾਮਾਨ੍ਯੇਨੋਕ੍ਤਲਕ੍ਸ਼ਣਾਨਾਂ ਸ਼ਣ੍ਣਾਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਾਂ ਮਧ੍ਯਾਤ੍ਪਸ਼੍ਚਾਨਾਮਸ੍ਤਿਕਾਯਤ੍ਵਂ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਾਪਿਤਮ੍.
ਅਕ੍ਰੁਤਤ੍ਵਾਤ੍ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਮਯਤ੍ਵਾਤ੍ ਵਿਚਿਤ੍ਰਾਤ੍ਮਪਰਿਣਤਿਰੂਪਸ੍ਯ ਲੋਕਸ੍ਯ ਕਾਰਣਤ੍ਵਾਚ੍ਚਾਭ੍ਯੁਪਗਮ੍ਯਮਾਨੇਸ਼ੁ
ਸ਼ਟ੍ਸੁ ਦਵ੍ਯੇਸ਼ੁ ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲਾਕਾਸ਼ਧਰ੍ਮਾਧਰ੍ਮਾਃ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਪ੍ਰਚਯਾਤ੍ਮਕਤ੍ਵਾਤ੍ ਪਞ੍ਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਾਃ. ਨ ਖਲੁ
ਕਾਲਸ੍ਤਦਭਾਵਾਦਸ੍ਤਿਕਾਯ ਇਤਿ ਸਾਮਰ੍ਥ੍ਯਾਦਵਸੀਯਤ ਇਤਿ.. ੨੨..
ਸਬ੍ਭਾਵਸਭਾਵਾਣਂ ਜੀਵਾਣਂ ਤਹ ਯ ਪੋਗ੍ਗਲਾਣਂ ਚ.
ਪਰਿਯਟ੍ਟਣਸਂਭੂਦੋ ਕਾਲੋ ਣਿਯਮੇਣ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤੋ.. ੨੩..
ਸਦ੍ਭਾਵਸ੍ਵਭਾਵਾਨਾਂ ਜੀਵਾਨਾਂ ਤਥੈਵ ਪੁਦ੍ਗਲਾਨਾਂ ਚ.
ਪਰਿਵਰ੍ਤਨਸਮ੍ਭੂਤਃ ਕਾਲੋ ਨਿਯਮੇਨ ਪ੍ਰਜ੍ਞਪ੍ਤ.. ੨੩..
ਅਤ੍ਰਾਸਿਤਕਾਯਤ੍ਵੇਨਾਨੁਕ੍ਤਸ੍ਯਾਪਿ ਕਾਲਸ੍ਯਾਰ੍ਥਾਪਨ੍ਨਤ੍ਵਂ ਦ੍ਯੋਤਿਤਮ੍.
-----------------------------------------------------------------------------
ਅਕ੍ਰੁਤ ਹੋਨੇਸੇ, ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਮਯ ਹੋਨੇਸੇ ਔਰ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰਕੀ ੧ਅਪਨੀ ਪਰਿਣਤਿਰੂਪ ਲੋਕਕੇ ਕਾਰਣ
ਹੋਨੇਸੇ ਜੋ ਸ੍ਵੀਕਾਰ [–ਸਮ੍ਮਤ] ਕਿਯੇ ਗਯੇ ਹੈਂ ਐਸੇ ਛਹ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਮੇਂ ਜੀਵ, ਪੁਦ੍ਗਲ, ਆਕਾਸ਼, ਧਰ੍ਮ ਔਰ
ਅਧਰ੍ਮ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਪ੍ਰਚਯਾਤ੍ਮਕ [–ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਕੇ ਸਮੂਹਮਯ] ਹੋਨੇਸੇ ਵੇ ਪਾਁਚ ਅਸ੍ਤਿਕਾਯ ਹੈਂ. ਕਾਲਕੋ
ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਪ੍ਰਚਯਾਤ੍ਮਕਪਨੇਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਨੇਸੇ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਅਸ੍ਤਿਕਾਯ ਨਹੀਂ ਹੈਂ ਐਸਾ [ਬਿਨਾ–ਕਥਨ ਕਿਯੇ ਭੀ]
ਸਾਮਰ੍ਥ੍ਯਸੇ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ.. ੨੨..
ਗਾਥਾ ੨੩
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਸਦ੍ਭਾਵਸ੍ਵਭਾਵਾਨਾਮ੍] ਸਤ੍ਤਾਸ੍ਵਭਾਵਵਾਲੇ [ਜੀਵਾਨਾਮ੍ ਤਥਾ ਏਵ ਪੁਦ੍ਗਲਾਨਾਮ੍ ਚ] ਜੀਵ
ਔਰ ਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕੇ [ਪਰਿਵਰ੍ਤਨਸਮ੍ਭੂਤਃ] ਪਰਿਵਰ੍ਤਨਸੇ ਸਿਦ੍ਧ ਹੋਨੇ ਵਾਲੇ [ਕਾਲਃ] ਐਸਾ ਕਾਲ [ਨਿਯਮੇਨ
ਪ੍ਰਜ੍ਞਪ੍ਤਃ] [ਸਰ੍ਵਜ੍ਞੋਂ ਦ੍ਵਾਰਾ] ਨਿਯਮਸੇ [ਨਿਸ਼੍ਚਯਸੇ] ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿਯਾ ਗਯਾ ਹੈ.
ਟੀਕਾਃ– ਕਾਲ ਅਸ੍ਤਿਕਾਯਰੂਪਸੇ ਅਨੁਕ੍ਤ [–ਨਹੀਂ ਕਹਾ ਗਯਾ] ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਉਸੇ ਅਰ੍ਥਪਨਾ
[ਪਦਾਰ੍ਥਪਨਾ] ਸਿਦ੍ਧ ਹੋਤਾ ਹੈ ਐਸਾ ਯਹਾਁ ਦਰ੍ਸ਼ਾਯਾ ਹੈ.
--------------------------------------------------------------------------
੧. ਲੋਕ ਛਹ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੇ ਅਨੇਕਵਿਧ ਪਰਿਣਾਮਰੂਪ [–ਉਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯਰੂਪ] ਹੈੇ; ਇਸਲਿਯੇ ਛਹ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਸਚਮੁਚ ਲੋਕਕੇ
ਕਾਰਣ ਹੈਂ.
ਸਤ੍ਤਾਸ੍ਵਭਾਵੀ ਜੀਵ ਨੇ ਪੁਦ੍ਗਲ ਤਣਾ ਪਰਿਣਮਨਥੀ
ਛੇ ਸਿਦ੍ਧਿ ਜੇਨੀ, ਕਾਲ ਤੇ ਭਾਖ੍ਯੋ ਜਿਣਂਦੇ ਨਿਯਮਥੀ . ੨੩.