ਇਹ ਹਿ ਜੀਵਾਨਾਂ ਪੁਦ੍ਗਲਾਨਾਂ ਚ ਸਤ੍ਤਾਸ੍ਵਭਾਵਤ੍ਵਾਦਸ੍ਤਿ ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਸ਼ਣਮੁਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯੈਕਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰੂਪਃ ਪਰਿਣਾਮਃ. ਸ ਖਲੁ ਸਹਕਾਰਿਕਾਰਣਸਦ੍ਭਾਵੇ ਦ੍ਰਸ਼੍ਟਃ, ਗਤਿਸ੍ਥਿਤ੍ਯਵਗਾਹਪਰਿਣਾਮਵਤ੍. ਯਸ੍ਤੁ ਸਹਕਾਰਿਕਾਰਣਂ ਸ ਕਾਲਃ. ਤਤ੍ਪਰਿਣਾਮਾਨ੍ਯਥਾਨੁਪਪਤਿਗਮ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਦਨੁਕ੍ਤੋਪਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯਕਾਲੋ–ਸ੍ਤੀਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚੀਯਤੇ. ਯਸ੍ਤੁ ਨਿਸ਼੍ਚਯਕਾਲਪਰ੍ਯਾਯਰੂਪੋ ਵ੍ਯਵਹਾਰਕਾਲਃ ਸ ਜੀਵਪਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮੇਨਾਭਿ–ਵ੍ਯਜ੍ਯਮਾਨਤ੍ਵਾਤ੍ਤਦਾਯਤ੍ਤ ਏਵਾਭਿਗਮ੍ਯਤ ਏਵੇਤਿ.. ੨੩.. -----------------------------------------------------------------------------
ਇਸ ਜਗਤਮੇਂ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਜੀਵੋਂਕੋ ਔਰ ਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕੋ ਸਤ੍ਤਾਸ੍ਵਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਸ਼ਣ ਉਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯਕੀ ਏਕਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰੂਪ ਪਰਿਣਾਮ ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ. ਵਹ [–ਪਰਿਣਾਮ] ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਸਹਕਾਰੀ ਕਾਰਣਕੇ ਸਦ੍ਭਾਵਮੇਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਤਾ ਹੈ, ਗਤਿ–ਸ੍ਥਿਤ–ਅਵਗਾਹਪਰਿਣਾਮਕੀ ਭਾਁਤਿ. [ਜਿਸਪ੍ਰਕਾਰ ਗਤਿ, ਸ੍ਥਿਤਿ ਔਰ ਅਵਗਾਹਰੂਪ ਪਰਿਣਾਮ ਧਰ੍ਮ, ਅਧਰ੍ਮ ਔਰ ਆਕਾਸ਼ਰੂਪ ਸਹਕਾਰੀ ਕਾਰਣੋਂਕੇ ਸਦ੍ਭਾਵਮੇਂ ਹੋਤੇ ਹੈਂ, ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯਕੀ ਏਕਤਾਰੂਪ ਪਰਿਣਾਮ ਸਹਕਾਰੀ ਕਾਰਣਕੇ ਸਦ੍ਭਾਵਮੇਂ ਹੋਤੇ ਹੈਂ.] ਯਹ ਜੋ ਸਹਕਾਰੀ ਕਾਰਣ ਸੋ ਕਾਲ ਹੈ. ੧ਜੀਵ–ਪੁਦ੍ਗਲਕੇ ਪਰਿਣਾਮਕੀ ੨ਅਨ੍ਯਥਾ ਅਨੁਪਪਤ੍ਤਿ ਦ੍ਵਾਰਾ ਜ੍ਞਾਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਇਸਲਿਏ, ਨਿਸ਼੍ਚਯਕਾਲ–[ਅਸ੍ਤਿਕਾਯਰੂਪਸੇ] ਅਨੁਕ੍ਤ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ–[ਦ੍ਰਵ੍ਯਰੂਪਸੇ] ਵਿਦ੍ਯਮਾਨ ਹੈ ਐਸਾ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਔਰ ਜੋ ਨਿਸ਼੍ਚਯਕਾਲਕੀ ਪਰ੍ਯਾਯਰੂਪ ਵ੍ਯਵਹਾਰਕਾਲ ਵਹ, ਜੀਵ–ਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕੇ ਪਰਿਣਾਮਸੇ ਵ੍ਯਕ੍ਤ [–ਗਮ੍ਯ] ਹੋਤਾ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ਅਵਸ਼੍ਯ ਤਦਾਸ਼੍ਰਿਤ ਹੀ [–ਜੀਵ ਤਥਾ ਪੁਦ੍ਗਲਕੇ ਪਰਿਣਾਮਕੇ ਆਸ਼੍ਰਿਤ ਹੀ] ਗਿਨਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ..੨੩.. --------------------------------------------------------------------------
ਤਥਾਪਿ ਜੀਵ–ਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕੇ ਪਰਿਣਾਮ ਸ੍ਪਸ਼੍ਟ ਖ੍ਯਾਲਮੇਂ ਆਤੇ ਹੈਂ ਇਸਲਿਯੇ ਕਾਲਦ੍ਰਵ੍ਯਕੋ ਸਿਦ੍ਧ ਕਰਨੇਮੇਂ ਮਾਤ੍ਰ ਉਨ ਦੋਕੇ ਪਰਿਣਾਮਕੀ ਹੀ ਬਾਤ ਲੀ ਗਈ ਹੈ.
ਪਰਿਣਾਮ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਉਨਕੀ ਸਮਯਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ. ਵਹ ਸਮਯਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ ਸਮਯਕੋ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਕਰਨੇਵਾਲੇ ਕਿਸੀ ਪਦਾਰ੍ਥਕੇ
ਬਿਨਾ [–ਨਿਸ਼੍ਚਯਕਾਲਕੇ ਬਿਨਾ] ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤੀ. ਜਿਸਪ੍ਰਕਾਰ ਆਕਾਸ਼ ਬਿਨਾ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਅਵਗਾਹਨ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ
ਸਕਤੇ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਉਨਕਾ ਵਿਸ੍ਤਾਰ [ਤਿਰ੍ਯਕਪਨਾ] ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਿਸ਼੍ਚਯਕਾਲ ਬਿਨਾ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਪਰਿਣਾਮਕੋ
ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤੇ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਉਨਕੋ ਪ੍ਰਵਾਹ [ਊਰ੍ਧ੍ਵਪਨਾ] ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ. ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਿਸ਼੍ਚਯਕਾਲਕੇ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ
ਬਿਨਾ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤ ਕਾਲਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਸਦ੍ਭਾਵ ਬਿਨਾ] ਅਨ੍ਯ ਕਿਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੀਵ–ਪੁਦ੍ਗਲਕੇ ਪਰਿਣਾਮ ਬਨ ਨਹੀਂ
ਸਕਤੇ ਇਸਲਿਯੇ ‘ਨਿਸ਼੍ਚਯਕਾਲ ਵਿਦ੍ਯਮਾਨ ਹੈ’ ਐਸਾ ਜ੍ਞਾਤ ਹੋਤਾ ਹੈ– ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ.]
੪੮