ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਰ੍ਣਨ
[
੬੯
ਨ ਕੁਤਸ਼੍ਚਿਦਪ੍ਯੁਤ੍ਪਨ੍ਨੋ ਯਸ੍ਮਾਤ੍ ਕਾਰ੍ਯਂ ਨ ਤੇਨ ਸਃ ਸਿਦ੍ਧਃ.
ਉਤ੍ਪਾਦਯਤਿ ਨ ਕਿਂਚਿਦਪਿ ਕਾਰਣਮਪਿ ਤੇਨ ਨ ਸ ਭਵਤਿ.. ੩੬..
ਸਿਦ੍ਧਸ੍ਯ ਕਾਰ੍ਯਕਾਰਣਭਾਵਨਿਰਾਸੋਯਮ੍.
ਯਥਾ ਸਂਸਾਰੀ ਜੀਵੋ ਭਾਵਕਰ੍ਮਰੂਪਯਾਤ੍ਮਪਰਿਣਾਮਸਂਤਤ੍ਯਾ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਰੂਪਯਾ ਚ ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਸਂਤਤ੍ਯਾ
ਕਾਰਣਭੂਤਯਾ ਤੇਨ ਤੇਨ ਦੇਵਮਨੁਸ਼੍ਯਤਿਰ੍ਯਗ੍ਨਾਰਕਰੂਪੇਣ ਕਾਰ੍ਯਭੂਤ ਉਤ੍ਪਦ੍ਯਤੇ ਨ ਤਥਾ ਸਿਦ੍ਧਰੂਪੇਣਾਪੀਤਿ. ਸਿਦ੍ਧੋ
ਹ੍ਯੁਭਯਕਰ੍ਮਕ੍ਸ਼ਯੇ ਸ੍ਵਯਮੁਤ੍ਪਦ੍ਯਮਾਨੋ ਨਾਨ੍ਯਤਃ ਕੁਤਸ਼੍ਚਿਦੁਤ੍ਪਦ੍ਯਤ ਇਤਿ. ਯਥੈਵ ਚ ਸ ਏਵ ਸਂਸਾਰੀ
ਭਾਵਕਰ੍ਮਰੂਪਾਮਾਤ੍ਮਪਰਿਣਾਮਸਂਤਤਿਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਰੂਪਾਂ ਚ ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਸਂਤਤਿਂ ਕਾਰ੍ਯਭੂਤਾਂ ਕਾਰਣਭੂਤਤ੍ਵੇਨ
ਨਿਰ੍ਵਰ੍ਤਯਨ੍ ਤਾਨਿ ਤਾਨਿ ਦੇਵਮਨੁਸ਼੍ਯਤਿਰ੍ਯਗ੍ਨਾਰਕਰੂਪਾਣਿ ਕਾਰ੍ਯਾਣ੍ਯੁਤ੍ਪਾਦਯਤ੍ਯਾਤ੍ਮਨੋ ਨ ਤਥਾ ਸਿਦ੍ਧਰੂਪਮਪੀਤਿ.
ਸਿਦ੍ਧੋ ਹ੍ਯੁਭਯਕਰ੍ਮਕ੍ਸ਼ਯੇ ਸ੍ਵਯਮਾਤ੍ਮਾਨਮੁਤ੍ਪਾਦਯਨ੍ਨਾਨ੍ਯਤ੍ਕਿਞ੍ਚਿਦੁਤ੍ਪਾਦਯਤਿ.. ੩੬..
-----------------------------------------------------------------------------
ਗਾਥਾ ੩੬
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਯਸ੍ਮਾਤ੍ ਸਃ ਸਿਦ੍ਧਃ] ਵੇ ਸਿਦ੍ਧ [ਕੁਤਸ਼੍ਚਿਤ੍ ਅਪਿ] ਕਿਸੀ [ਅਨ੍ਯ] ਕਾਰਣਸੇ [ਨ
ਉਤ੍ਪਨ੍ਨਃ] ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਨਹੀਂ ਹੋਤੇ [ਤੇਨ] ਇਸਲਿਯੇ [ਕਾਰ੍ਯਂ ਨ] ਕਾਰ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈਂ, ਔਰ [ਕਿਂਚਿਤ੍ ਅਪਿ] ਕੁਛ ਭੀ
[ਅਨ੍ਯ ਕਾਰ੍ਯਕੋ] [ਨ ਉਤ੍ਪਾਦਯਤਿ] ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਨਹੀਂ ਕਰਤੇ [ਤੇਨ] ਇਸਲਿਯੇ [ਸਃ] ਵੇ [ਕਾਰਣਮ੍ ਅਪਿ]
ਕਾਰਣ ਭੀ [ਨ ਭਵਤਿ] ਨਹੀਂ ਹੈਂ.
ਟੀਕਾਃ– ਯਹ, ਸਿਦ੍ਧਕੋ ਕਾਰ੍ਯਕਾਰਣਭਾਵ ਹੋਨੇਕਾ ਨਿਰਾਸ ਹੈ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸਿਦ੍ਧਭਗਵਾਨਕੋ ਕਾਰ੍ਯਪਨਾ ਔਰ
ਕਾਰਣਪਨਾ ਹੋਨੇਕਾ ਨਿਰਾਕਰਣ–ਖਣ੍ਡਨ ਹੈ].
ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਂਸਾਰੀ ਜੀਵ ਕਾਰਣਭੂਤ ਐਸੀ ਭਾਵਕਰ੍ਮਰੂਪ ਆਤ੍ਮਪਰਿਣਾਮਸਂਤਤਿ ਔਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਰੂਪ
ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਸਂਤਤਿ ਦ੍ਵਾਰਾ ਉਨ–ਉਨ ਦੇਵ–ਮਨੁਸ਼੍ਯ–ਤਿਰ੍ਯਂਚ–ਨਾਰਕਕੇ ਰੂਪਮੇਂ ਕਾਰ੍ਯਭੂਤਰੂਪਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਤਾ
ਹੈ, ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਿਦ੍ਧਰੂਪਸੇ ਭੀ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਤਾ ਹੈ–– ਐੇਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ; [ਔਰ] ਸਿਦ੍ਧ [–ਸਿਦ੍ਧਭਗਵਾਨ]
ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ, ਦੋਨੋਂ ਕਰ੍ਮੋਂ ਕਾ ਕ੍ਸ਼ਯ ਹੋਨੇ ਪਰ, ਸ੍ਵਯਂ [ਸਿਦ੍ਧਰੂਪਸੇ] ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਤੇ ਹੁਏ ਅਨ੍ਯ ਕਿਸੀ ਕਾਰਣਸੇ
[–ਭਾਵਕਰ੍ਮਸੇ ਯਾ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਸੇ] ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਨਹੀਂ ਹੋਤੇ.
ਪੁਨਸ਼੍ਚ, ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਹੀ ਸਂਸਾਰੀ [ਜੀਵ] ਕਾਰਣਭੂਤ ਹੋਕਰ ਕਾਰ੍ਯਭੂਤ ਐਸੀ ਭਾਵਕਰ੍ਮਰੂਪ
ਆਤ੍ਮਪਰਿਣਾਮਸਂਤਤਿ ਔਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਰੂਪ ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਸਂਤਤਿ ਰਚਤਾ ਹੁਆ ਕਾਰ੍ਯਭੂਤ ਐਸੇ ਵੇ–ਵੇ ਦੇਵ–
ਮਨੁਸ਼੍ਯ–ਤਿਰ੍ਯਂਚ–ਨਾਰਕਕੇ ਰੂਪ ਅਪਨੇਮੇਂ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਿਦ੍ਧਕਾ ਰੂਪ ਭੀ [ਅਪਨੇਮੇਂ] ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ
ਕਰਤਾ ਹੈ–– ਐੇਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ; [ਔਰ] ਸਿਦ੍ਧ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ, ਦੋਨੋਂ ਕਰ੍ਮੋਂਕਾ ਕ੍ਸ਼ਯ ਹੋਨੇ ਪਰ, ਸ੍ਵਯਂ ਅਪਨੇਕੋ
[ਸਿਦ੍ਧਰੂਪਸੇ] ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਕਰਤੇ ਹੁਏ ਅਨ੍ਯ ਕੁਛ ਭੀ [ਭਾਵਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪ ਅਥਵਾ ਦੇਵਾਦਿਸ੍ਵਰੂਪ ਕਾਰ੍ਯ] ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ
ਨਹੀਂ ਕਰਤੇ.. ੩੬..
--------------------------------------------------------------------------
ਆਤ੍ਮਪਰਿਣਾਮਸਂਤਤਿ = ਆਤ੍ਮਾਕੇ ਪਰਿਣਾਮੋਂਕੀ ਪਰਮ੍ਪਰਾ.