கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா] ஷட்த்ரவ்ய–பஂசாஸ்திகாயவர்ணந
குணா ஹி க்வசிதாஶ்ரிதாஃ. யத்ராஶ்ரிதாஸ்தத்ர்ரவ்யம். தச்சேதந்யத்குணேப்யஃ. புநரபி குணாஃ க்வசிதாஶ்ரிதாஃ. யத்ராஶ்ரிதாஸ்தத்ர்ரவ்யம். ததபி அந்யச்சேத்குணேப்யஃ. புநரபி குணாஃ க்வசிதாஶ்ரிதாஃ. யத்ராஶ்ரிதாஃ தத்ர்ரவ்யம். ததப்யந்யதேவ குணேப்யஃ. ஏவஂ த்ரவ்யஸ்ய குணேப்யோ பேதே பவதி த்ரவ்யா நஂத்யம். த்ரவ்யஂ ஹி குணாநாஂ ஸமுதாயஃ. குணாஶ்சேதந்யே ஸமுதாயாத், கோ நாம ஸமுதாயஃ. ஏவ குணாநாஂ த்ரவ்யாத்பேதே பவதி த்ரவ்யாபாவ இதி.. ௪௪..
நேச்சந்தி நிஶ்சயஜ்ஞாஸ்தத்விபரீதஂ ஹி வா தேஷாம்.. ௪௫..
த்ரவ்யகுணாநாஂ ஸ்வோசிதாநந்யத்வோக்திரியம். -----------------------------------------------------------------------------
குண வாஸ்தவமேஂ கிஸீகே ஆஶ்ரயஸே ஹோதே ஹைஂ; [வே] ஜிஸகே ஆஶ்ரித ஹோஂ வஹ த்ரவ்ய ஹோதா ஹை. வஹ [–த்ரவ்ய] யதி குணோஂஸே அந்ய [–பிந்ந] ஹோ தோ–பிர பீ, குண கிஸீகே ஆஶ்ரித ஹோஂகே; [வே] ஜிஸகே ஆஶ்ரித ஹோஂ வஹ த்ரவ்ய ஹோதா ஹை. வஹ யதி குணோஂஸே அந்ய ஹோ தோ– பிர பீ குண கிஸீகே ஆஶ்ரித ஹோஂகே; [வே] ஜிஸகே ஆஶ்ரித ஹோஂ வஹ த்ரவ்ய ஹோதா ஹை. வஹ பீ குணோஸே அந்ய ஹீ ஹோ.–– இஸ ப்ரகார, யதி த்ரவ்யகா குணோஂஸே பிந்நத்வ ஹோ தோ, த்ரவ்யகீ அநந்ததா ஹோ.
வாஸ்தவமேஂ த்ரவ்ய அர்தாத் குணோஂகா ஸமுதாய. குண யதி ஸமுதாயஸே அந்ய ஹோ தோ ஸமுதாய கைஸா? [அர்தாத் யதி குணோஂகோ ஸமுதாயஸே பிந்ந மாநா ஜாயே தோ ஸமுதாய கஹாஸே கடித ஹோகா? அர்தாத் த்ரவ்ய ஹீ கஹாஸே கடித ஹோகா?] இஸ ப்ரகார, யதி குணோஂகா த்ரவ்யஸே பிந்நத்வ ஹோ தோ, த்ரவ்யகா அபாவ ஹோ.. ௪௪..
அநந்யபநா ஹை; [நிஶ்சயஜ்ஞாஃ ஹி] நிஶ்சயகே ஜ்ஞாதா [தேஷாம்] உந்ஹேஂ [விபக்தம் அந்யத்வம்] விபக்தபநேரூப அந்யபநா [வா] யா [தத்விபரீதஂ] [விபக்தபநேரூப] அநந்யபநா [ந இச்சந்தி] நஹீஂ மாநதே. --------------------------------------------------------------------------
பண த்யாஂ விபக்த அநந்யதா வா அந்யதா நஹி மாந்ய சே. ௪௫.