௮௪
அவிபக்தப்ரதேஶத்வலக்ஷணஂ த்ரவ்யகுணாநாமநந்யத்வமப்யுபகம்யதே. விபக்தப்ரதேஶத்வலக்ஷணஂ த்வந்யத்வ– மநந்யத்வஂ ச நாப்யுபகம்யதே. ததா ஹி–யதைகஸ்ய பரமாணோரேகேநாத்மப்ரதேஶேந ஸஹாவிபக்தத்வாதநந்ய–த்வஂ, ததைகஸ்ய பரமாணோஸ்தத்வர்திநாஂ ஸ்பர்ஶரஸகஂதவர்ணாதிகுணாநாஂ சாவிபக்தப்ரதேஶத்வாதநந்யத்வம். யதா த்வத்யஂதவிப்ரக்ருஷ்டயோஃ ஸஹ்யவிஂத்யயோரத்யஂதஸந்நிக்ருஷ்டயோஶ்ச மிஶ்ரிதயோஸ்தோயபயஸோர்விபக்தப்ரதேஶத்வலக்ஷண– மந்யத்வமநந்யத்வஂ ச, ந ததா த்ரவ்யகுணாநாஂ விபக்தப்ரதேஶத்வாபாவாதந்யத்வமநந்யத்வஂ சேதி.. ௪௫.. -----------------------------------------------------------------------------
டீகாஃ– யஹ, த்ரவ்ய ஔர குணோஂகே ஸ்வோசித அநந்யபநேகா கதந ஹை [அர்தாத் த்ரவ்ய ஔர குணோஂகோ கைஸா அநந்யபநா கடித ஹோதா ஹை வஹ யஹா கஹா ஹை].
த்ரவ்ய ஔர குணோஂகோ ௧அவிபக்தப்ரதேஶத்வஸ்வரூப அநந்யபநா ஸ்வீகார கியா ஜாதா ஹை; பரந்து விபக்தப்ரதேஶத்வஸ்வரூப அந்யபநா ததா [விபக்தப்ரதேஶத்வஸ்வரூப] அநந்யபநா ஸ்வீகார நஹீஂ கியா ஜாதா. வஹ ஸ்பஷ்ட ஸமஜாயா ஜாதா ஹைஃ– ஜிஸ ப்ரகார ஏக பரமாணுகோ ஏக ஸ்வப்ரதேஶகே ஸாத அவிபக்தபநா ஹோநேஸே அநந்யபநா ஹை, உஸீ ப்ரகார ஏக பரமாணுகோ ததா உஸமேஂ ரஹநேவாலே ஸ்பர்ஶ–ரஸ–கஂத–வர்ண ஆதி குணோஂகோ அவிபக்த ப்ரதேஶ ஹோநேஸே [அவிபக்த–ப்ரதேஶத்வஸ்வரூப] அநந்யபநா ஹை; பரந்து ஜிஸ ப்ரகார அத்யந்த தூர ஐஸே ௨ஸஹ்ய ஔர விஂத்யகோ விபக்தப்ரதேஶத்வஸ்வரூப அந்யபநா ஹை ததா அத்யந்த நிகட ஐஸே மிஶ்ரித ௩க்ஷீர–நீரகோ விபக்தப்ரதேஶத்வஸ்வரூப அநந்யபநா ஹை, உஸீ ப்ரகார த்ரவ்ய ஔர குணோஂகோ விபக்த ப்ரதேஶ ந ஹோநேஸே [விபக்தப்ரதேஶத்வஸ்வரூப] அந்யபநா ததா [விபக்தப்ரதேஶத்வஸ்வரூப] அநந்யபநா நஹீஂ ஹை.. ௪௫.. -------------------------------------------------------------------------- ௧. அவிபக்த = அபிந்ந. [த்ரவ்ய ஔர குணோஂகே ப்ரதேஶ அபிந்ந ஹை இஸலியே த்ரவ்ய ஔர குணோஂகோ அபிந்நப்ரதேஶத்வஸ்வரூப
௨. அத்யந்த தூர ஸ்தித ஸஹ்ய ஔர விஂத்ய நாமகே பர்வதோஂகோ பிந்நப்ரதேஶத்வஸ்வரூப அந்யபநா ஹை. ௩. அத்யந்த நிகட ஸ்தித மிஶ்ரித தூத–ஜலகோ பிந்நப்ரதேஶத்வஸ்வரூப அநந்யபநா ஹை. த்ரவ்ய ஔர குணோஂகோ ஐஸா