௮௮
த்ரவ்யகுணாநாமர்தாஂதரபூதத்வே தோஷோயம்.
ஜ்ஞாநீ ஜ்ஞாநாத்யத்யர்தாஂதரபூதஸ்ததா ஸ்வகரணாஂஶமஂதரேண பரஶுரஹிததேவதத்தவத்கரணவ்யாபாரா– ஸமர்தத்வாதசேதயமாநோசேதந ஏவ ஸ்யாத். ஜ்ஞாநஞ்ச யதி ஜ்ஞாநிநோர்தாஂதரபூதஂ ததா தத்கர்த்ரஂஶமஂதரேண தேவதத்தரஹிதபரஶுவத்தத்கர்த்ருத்வவ்யாபாராஸமர்தத்வாதசேதயமாநமசேதநமேவ ஸ்யாத். ந ச ஜ்ஞாநஜ்ஞாநிநோ– ர்யுதஸித்தயோஸ்ஸஂயோகேந சேதநத்வஂ த்ரவ்யஸ்ய நிர்விஶேஷஸ்ய குணாநாஂ நிராஶ்ரயாணாஂ ஶூந்யத்வாதிதி.. ௪௮..
-----------------------------------------------------------------------------
டீகாஃ– த்ரவ்ய ஔர குணோஂகோ அர்தாந்தரபநா ஹோ தோ யஹ [நிம்நாநுஸார] தோஷ ஆயேகா.
யதி ஜ்ஞாநீ [–ஆத்மா] ஜ்ஞாநஸே அர்தாந்தரபூத ஹோ தோ [ஆத்மா] அபநே கரண–அஂஶ பிநா, குல்ஹாீ ரஹித தேவதத்தகீ பாதி, ௧கரணகா வ்யாபார கரநேமேஂ அஸமர்த ஹோநேஸே நஹீஂ சேததா [–ஜாநதா] ஹுஆ அசேதந ஹீ ஹோகா. ஔர யதி ஜ்ஞாந ஜ்ஞாநீஸே [–ஆத்மாஸே] அர்தாந்தரபூத ஹோ தோ ஜ்ஞாந அபநே கர்த்ரு–அஂஶகே பிநா, தேவதத்த ரஹித குல்ஹாீகீ பாதி, அபநே ௨கர்தாகா வ்யாபார கரநேமேஂ அஸமர்த ஹோநேஸே நஹீஂ சேததா [–ஜாநதா] ஹுஆ அசேதந ஹீ ஹோகா. புநஶ்ச, ௩யுதஸித்த ஐஸே ஜ்ஞாந ஔர ஜ்ஞாநீகோ [–ஜ்ஞாந ஔர ஆத்மாகோ] ஸஂயோகஸே சேதநபநா ஹோ ஐஸா பீ நஹீஂ ஹை, க்யோஂகி நிர்விஶேஷ த்ரவ்ய ஔர நிராஶ்ரய குண ஶூந்ய ஹோதே ஹைஂ.. ௪௮.. -------------------------------------------------------------------------- ௧. கரணகா வ்யாபார = ஸாதநகா கார்ய. [ஆத்மா கர்தா ஹை ஔர ஜ்ஞாந கரண ஹை. யதி ஆத்மா ஜ்ஞாநஸே பிந்ந ஹீ ஹோ தோ
அசேதநத்வ ஆ ஜாயேகா.]
௨. கர்தாகா வ்யாபார = கர்தாகா கார்ய. [ஜ்ஞாந கரண ஹைே ஔர ஆத்மா கர்தா ஹை. யதி ஜ்ஞாந ஆத்மாஸே பிந்ந ஹீ ஹோ தோ
அசேதநபநா ஆ ஜாவேகா.]
௩. யுதஸித்த = ஜுகர ஸித்த ஹுஏ; ஸமவாயஸே–ஸஂயோகஸே ஸித்த ஹுஏ. [ஜிஸ ப்ரகார லகீ ஔர மநுஷ்ய ப்ருதக் ஹோநே
ஜ்ஞாநகே ஸாத யுக்த ஹோகர ஆத்மா ‘ஜ்ஞாநவாலா [–ஜ்ஞாநீ]’ ஹோதா ஹை ஐஸா பீ நஹீஂ ஹை. லகீ ஔர மநுஷ்யகீ
பாதி ஜ்ஞாந ஔர ஆத்மா கபீ ப்ருதக் ஹோஂகே ஹீ கைஸே? விஶேஷரஹித த்ரவ்ய ஹோ ஹீ நஹீஂ ஸகதா, இஸலியே ஜ்ஞாந ரஹித
ஆத்மா கைஸா? ஔர ஆஶ்ரய பிநா குண ஹோ ஹீ நஹீஂ ஸகதா, இஸலியே ஆத்மாகே பிநா ஜ்ஞாந கைஸா? இஸலியே
‘லகீ’ ஔர ‘லகீவாலே’கீ பாதி ‘ஜ்ஞாந’ ஔர ‘ஜ்ஞாநீ’கா யுதஸித்தபநா கடித நஹீஂ ஹோதா.]