அஸ்தித்வகோ பீ பூல ரஹா ஹை ஔர பர பதார்தோஂகோ ஸுகதுஃககா காரண மாநகர உநகே ப்ரதி ராகத்வேஷ கரதா ரஹதா ஹை; ஜீவகே ஐஸே பாவோஂகே நிமித்தஸே புத்கல ஸ்வதஃ ஜ்ஞாநாவரணாதிகர்மபர்யாயரூப பரிணமித ஹோகர ஜீவகே ஸாத ஸஂயோகமேஂ ஆதே ஹைஂ ஔர இஸலியே அநாதி காலஸே ஜீவகோ பௌத்கலிக தேஹகா ஸஂயோக ஹோதா ரஹதா ஹை. பரஂது ஜீவ ஔர தேஹகே ஸஂயோகமேஂ பீ ஜீவ ஔர புத்கல பிலகுல ப்ருதக் ஹைஂ ததா உநகே கார்ய பீ ஏக தூஸரேஸே பிலகுல பிந்ந ஏவஂ நிரபேக்ஷ ஹைஂ–– ஐஸா ஜிநேஂத்ரோஂநே தேகா ஹை, ஸம்யக்ஜ்ஞாநியோநே ஜாநா ஹை ஔர அநுமாநகம்ய பீ ஹை. ஜீவ கேவல ப்ராஂதிகே காரண ஹீ தேஹகீ தஶாஸே ததா இஷ்ட–அநிஷ்ட பர பதார்தோஂஸே அபநே கோ ஸுகீ துஃகீ மாநதா ஹை. வாஸ்தவமேஂ அபநே ஸுககுணகீ விகாரீ பர்யாயரூப பரிணமித ஹோகர வஹ அநாதி காலஸே துஃகீ ஹோ ரஹா ஹை.
ஜீவ த்ரவ்ய–குணஸே ஸதா ஶுத்த ஹோநே பர பீ, வஹ பர்யாய–அபேக்ஷாஸே ஶுபாஶுபபாவரூபமேஂ, ஆஂஶிகஶுத்திரூபமேஂ, ஶுத்திகீ வ்ருத்திரூபமேஂ ததா பூர்ணஶுத்திரூபமேஂ பரிணமித ஹோதா ஹை ஔர உந பாவோஂகே நிமித்தஸே ஶுபாஶுப புத்கலகர்மோஂகா ஆஸ்ரவண ஏவஂ பஂதந ததா உநகா ருகநா, கிரநா ஔர ஸர்வதா சூடநா ஹோதா ஹை. இந பாவோஂகோ ஸமஜாநேகே லியே ஜிநேந்த்ரபகவஂதோஅநே நவ பதார்தோஹகா உபதேஶ தியா ஹை. இந நவ பதார்தோஂகோ ஸம்யக்ரூபஸே ஸமஜநேபர, ஜீவகோ க்யா ஹிதரூப ஹை, க்யா அஹிதரூப ஹை, ஶாஶ்வத பரம ஹித ப்ரகட கரநேகே லியே ஜீவகோ க்யா கரநா சாஹியே, பர பதார்தோஂகே ஸாத அபநா க்யா ஸம்பந்த ஹை–இத்யாதி பாதே யதார்தரூபஸே ஸமஜமேஂ ஆதீ ஹை ஔர அபநா ஸுக அபநேமேஂ ஹீ ஜாநகர, அபநீ ஸர்வ பர்யாயோமேஂ பீ ஜ்ஞாநாநஂதஸ்வபாவீ நிஜ ஜீவத்ரவ்யஸாமாந்ய ஸதா ஏகரூப ஜாநகர, தே அநாதி–அப்ராப்த ஐஸே கல்யாணபீஜ ஸம்யக்தர்ஶநகோ ததா ஸம்யக்ஜ்ஞாநகோ ப்ராப்த கரதா ஹை. உநகீ ப்ராப்தி ஹோநேபர ஜீவ அபநேகோ த்ரவ்ய–அபேக்ஷாஸே க்ருதக்ருத்ய மாநதா ஹை ஔர உஸ க்ருதக்ருத்ய த்ரவ்யகா பரிபூர்ண ஆஶ்ரய கரநேஸே ஹீ ஶாஶ்வத ஸுககீ ப்ராப்தி– மோக்ஷ–ஹோதீ ஹை ஐஸா ஸமஜதா ஹை.
ஸம்யக்தர்ஶநகீ ப்ராப்தி ஹோநே பர ஜீவகோ ஶுத்தாத்மத்ரவ்யகா ஜோ அல்ப ஆலம்பந தயுஂ ஹோ ஜாதா ஹை உஸஸே வ்ருத்தி ஹோநே பர க்ரமஶஃ தேஶவிரத ஶ்ராவகத்வ ஏவஂ முநித்வ ப்ராப்த ஹோதா ஹை. ஶ்ராவககோ ததா முநிகோ ஶுத்தாத்மத்ரவ்யகே மத்யம ஆலம்பநரூப ஆஂஶிக ஶுத்தி ஹோதீ ஹை வஹ கர்மோஂகே அடகநே கிரநேமேஂ நிமித்த ஹோதீ ஹை ஔர ஜோ அஶுத்திரூப அஂஶ ஹோதா ஹை வஹ ஶ்ராவககே தேஶவ்ரதாதிரூபஸே ததா முநிகே மஹாவ்ரதாதிரூபஸே தேகாஈ தேதா ஹை, ஜோ கர்மபஂதகா நிமித்த ஹோதா ஹை. அநுக்ரமஸே வஹ ஜீவ ஜ்ஞாநாநஂதஸ்வபாவீ ஶுத்தாத்மத்ரவ்யகா அதி உக்ரரூபஸே அவலஂபந கரகே, ஸர்வ விகல்போஂஸே சூடகர, ஸர்வ ராகத்வேஷ ரஹித ஹோகர, கேவலஜ்ஞாநகோ ப்ராப்த கரகே, ஆயுஷ்ய பூர்ண ஹோநே பர தேஹாதிஸஂயோகஸே விமுக்த ஹோகர, ஸதாகால பரிபூர்ண ஜ்ஞாநதர்ஶநரூபஸே ஔர அதீந்த்ரிய அநந்த அவ்யாபாத ஆநஂதரூபஸே ரஹதா ஹை.
–யஹ, பகவாந குந்தகுந்தாசார்யதேவநே பஂசாஸ்திகாயஸஂக்ரஹ ஶாஸ்த்ரமேஂ பரம கருணாபுத்தி–பூர்வக ப்ரஸித்த கியே கயே வஸ்துதத்த்வகா ஸஂக்ஷிப்த ஸார ஹை. இஸமேஂ ஜோ ரீத பதலாஈ ஹை உஸகே அதிரிக்த அந்ய கிஸீ ப்ரகார ஜீவ அநாதிகாலீந பஂயகர துஃகஸே சூட நஹீஂ ஸகதா. ஜப தக ஜீவ வஸ்துஸ்வரூபகோ நஹீஂ ஸமஜ பாதா தப தக அந்ய லாக ப்ரயத்நோஂஸே பீ மோக்ஷகா உபாய உஸகே ஹாத நஹீஂ லாகதா. இஸலியே இஸ ஶாஸ்த்ரமேஂ ஸர்வ ப்ரதம பஂசாஸ்திகாய ஔர நவ பதார்தகா ஸ்வரூப ஸமஜாயா கயா ஹை ஜிஸஸே கி ஜீவ வஸ்துஸ்வரூபகோ ஸமஜகர மோக்ஷமார்ககே மூலபூத ஸம்யக்தர்ஶநகோ ப்ராப்த ஹோ.