கதிகிரியாஜுத்தாணஂ காரணபூதஂ ஸயமகஜ்ஜஂ.. ௮௪..
கதிக்ரியாயுக்தாநாஂ காரணபூதஃ ஸ்வயமகார்யஃ.. ௮௪..
தர்மஸ்யைவாவஶிஷ்டஸ்வரூபாக்யாநமேதத்.
அபி ச தர்மஃ அகுருலகுபிர்குணைரகுருலகுத்வாபிதாநஸ்ய ஸ்வரூபப்ரதிஷ்டத்வநிபஂதநஸ்ய ஸ்வபாவ– ஸ்யாவிபாகபரிச்சேதைஃ ப்ரதிஸமயஸஂபவத்ஷட்ஸ்தாநபதிதவ்ருத்திஹாநிபிரநஂதைஃ ஸதா பரிணதத்வாதுத்பாத– வ்யயவத்த்வேபி ஸ்வரூபாதப்ரச்யவநாந்நித்யஃ. கதிக்ரியாபரிணதாநாமுதா– -----------------------------------------------------------------------------
அந்வயார்தஃ– [அநஂதஃ தைஃ அகுருகலகுகைஃ] வஹ [தர்மாஸ்திகாய] அநந்த ஐஸே ஜோ அகுருலகு [குண, அஂஶ] உந–ரூப [ஸதா பரிணதஃ] ஸதைவ பரிணமித ஹோதா ஹை, [நித்யஃ] நித்ய ஹை, [கதிக்ரியாயுக்தாநாஂ] கதிக்ரியாயுக்தகோ [காரணபூதஃ] காரணபூத [நிமித்தரூப] ஹை ஔர [ஸ்வயம் அகார்யஃ] ஸ்வயஂ அகார்ய ஹை.
டீகாஃ– யஹ, தர்மகே ஹீ ஶேஷ ஸ்வரூபகா கதந ஹை.
புநஶ்ச, தர்ம [தர்மாஸ்திகாய] அகுருலகு ௧குணோஂரூபஸே அர்தாத் அகுருலகுத்வ நாமகா ஜோ ஸ்வரூபப்ரதிஷ்டத்வகே காரணபூத ஸ்வபாவ உஸகே அவிபாக பரிச்சேதோஂரூபஸே – ஜோ கி ப்ரதிஸமய ஹோநேவாலீ --------------------------------------------------------------------------
ஜே அகுருலதுக அநந்த தே–ரூப ஸர்வதா ஏ பரிணமே,
சே நித்ய, ஆப அகார்ய சே, கதிபரிணமிதநே ஹேது சே. ௮௪.
௧௩௪
௨ஷட்ஸ்தாநபதித வ்ருத்திஹாநிவாலே அநந்த ஹைஂ உநகே ரூபஸே – ஸதா பரிணமித ஹோநேஸே உத்பாதவ்யயவாலா ஹை,
௧. குண=அஂஶ; அவிபாக பரிச்சேத [ஸர்வ த்ரவ்யோஂகீ பாதி தர்மாஸ்திகாயமேஂ அகுருலகுத்வ நாமகா ஸ்வபாவ ஹை. வஹ ஸ்வபாவ
தர்மாஸ்திகாயகோ ஸ்வரூபப்ரதிஷ்டத்வகே [அர்தாத் ஸ்வரூபமேஂ ரஹநேகே] காரணபூத ஹை. உஸகே அவிபாக பரிச்சேதோஂகோ யஹா
அகுருலகு குண [–அஂஶ] கஹே ஹைஂ.]
௨. ஷட்ஸ்தாநபதித வ்ருத்திஹாநி=சஹ ஸ்தாநமேஂ ஸமாவேஶ பாநேவாலீ வ்ருத்திஹாநி; ஷட்குண வ்ருத்திஹாநி. [அகுருலகுத்வஸ்வபாவகே அநந்த அஂஶோஂமேஂ ஸ்வபாவஸே ஹீ ப்ரதிஸமய ஷட்குண வ்ருத்திஹாநி ஹோதீ ரஹதீ ஹை.]