கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா] நவபதார்தபூர்வக–மோக்ஷமார்கப்ரபஂசவர்ணந
பிந்நஸ்வபாவபூதௌ மூலபதார்தௌ. ஜீவபுத்கலஸஂயோகபரிணாமநிர்வ்ருத்தாஃ ஸப்தாந்யே பதார்தாஃ. ஶுபபரிணாமோ ஜீவஸ்ய, தந்நிமித்தஃ கர்மபரிணாமஃ புத்கலாநாஞ்ச புண்யம். அஶுபபரிணாமோ ஜீவஸ்ய, தந்நிமித்தஃ கர்ம– பரிணாமஃ புத்கலாநாஞ்ச பாபம். மோஹராகத்வேஷபரிணாமோ ஜீவஸ்ய, தந்நிமித்தஃ கர்மபரிணாமோ யோகத்வாரேண ப்ரவிஶதாஂ புத்கலாநாஞ்சாஸ்ரவஃ. மோஹராகத்வேஷபரிணாமநிரோதோ ஜீவஸ்ய, தந்நிமித்தஃ கர்மபரிணாமநிரோதோ யோகத்வாரேண ப்ரவிஶதாஂ புத்கலாநாஞ்ச ஸஂவரஃ. கர்மவீர்யஶாதநஸமர்தோ பஹிரங்காஂதரங்கதபோபிர்ப்ருஂஹித–ஶுத்தோபயோகோ ஜீவஸ்ய, ததநுபாவநீரஸீபூதாநாமேகதேஶஸஂக்ஷயஃ ஸமுபாத்தகர்மபுத்கலாநாஞ்ச நிர்ஜரா. மோஹராகத்வேஷஸ்நிக்தபரிணாமோ ஜீவஸ்ய, தந்நிமித்தேந கர்மத்வபரிணதாநாஂ ஜீவேந ஸஹாந்யோந்யஸஂமூர்ச்சநஂ புத்கலாநாஞ்ச பஂதஃ. அத்யஂதஶுத்தாத்மோபலம்போ ஜீவஸ்ய, ஜீவேந ஸஹாத்யஂத– விஶ்லேஷஃ கர்மபுத்கலாநாஂ ச மோக்ஷ இதி.. ௧௦௮.. -----------------------------------------------------------------------------
ஜீவ ஔர புத்கலகே ஸஂயோகபரிணாமஸே உத்பந்ந ஸாத அந்ய பதார்த ஹைஂ. [உநகா ஸஂக்ஷிப்த ஸ்வரூப நிம்நாநுஸார ஹைஃ–] ஜீவகே ஶுப பரிணாம [வஹ புண்ய ஹைஂ] ததா வே [ஶுப பரிணாம] ஜிஸகா நிமித்த ஹைஂ ஐஸே புத்கலோஂகே கர்மபரிணாம [–ஶுபகர்மரூப பரிணாம] வஹ புண்ய ஹைஂ. ஜீவகே அஶுப பரிணாம [வஹ பாப ஹைஂ] ததா வே [அஶுப பரிணாம] ஜிஸகா நிமித்த ஹைஂ ஐஸே புத்கலோஂகே கர்மபரிணாம [–அஶுபகர்மரூப பரிணாம] வஹ பாப ஹைஂ. ஜீவகே மோஹராகத்வேஷரூப பரிணாம [வஹ ஆஸ்ரவ ஹைஂ] ததா வே [மோஹராகத்வேஷரூப பரிணாம] ஜிஸகா நிமித்த ஹைஂ ஐஸே ஜோ யோகத்வாரா ப்ரவிஷ்ட ஹோநேவாலே புத்கலோஂகே கர்மபரிணாம வஹ ஆஸ்ரவ ஹைஂ. ஜீவகே மோஹராகத்வேஷரூப பரிணாமகா நிரோத [வஹ ஸஂவர ஹைஂ] ததா வஹ [மோஹராகத்வேஷரூப பரிணாமகா நிரோத] ஜிஸகா நிமித்த ஹைஂ ஐஸா ஜோ யோகத்வாரா ப்ரவிஷ்ட ஹோநேவாலே புத்கலோஂகே கர்மபரிணாமகா நிரோத வஹ ஸஂவர ஹை. கர்மகே வீர்யகா [–கர்மகீ ஶக்திகா] ௧ஶாதந கரநேமேஂ ஸமர்த ஐஸா ஜோ பஹிரஂக ஔர அந்தரஂக [பாரஹ ப்ரகாரகே] தபோஂ த்வாரா வ்ருத்திகோ ப்ராப்த ஜீவகா ஶுத்தோபயோக [வஹ நிர்ஜரா ஹை] ததா உஸகே ப்ரபாவஸே [–வ்ருத்திகோ ப்ராப்த ஶுத்தோபயோககே நிமித்தஸே] நீரஸ ஹுஏ ஐஸே உபார்ஜித கர்மபுத்கலோஂகா ஏகதேஶ ௨ஸஂக்ஷய வஹ நிர்ஜரா ஹைே. ஜீவகே, மோஹராகத்வேஷ த்வாரா ஸ்நிக்த பரிணாம [வஹ பந்த ஹை] ததா உஸகே [–ஸ்நிக்த பரிணாமகே] நிமித்தஸே கர்மரூப பரிணத புத்கலோஂகா ஜீவகே ஸாத அந்யோந்ய அவகாஹந [–விஶிஷ்ட ஶக்தி ஸஹித ஏகக்ஷேத்ராவகாஹஸம்பந்த] வஹ பந்த ஹை. ஜீவகீ அத்யந்த ஶுத்த ஆத்மோபலப்தி [வஹ மோக்ஷ ஹை] ததா கர்மபுத்கலோஂகா ஜீவஸே அத்யந்த விஶ்லேஷ [வியோக] வஹ மோக்ஷ ஹை.. ௧௦௮.. -------------------------------------------------------------------------- ௧. ஶாதந கரநா = பதலா கரநா; ஹீந கரநா; க்ஷீண கரநா; நஷ்ட கரநா. ௨. ஸஂக்ஷய = ஸம்யக் ப்ரகாரஸே க்ஷய.