கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா] நவபதார்தபூர்வக–மோக்ஷமார்கப்ரபஂசவர்ணந
அத பஂதபதார்தவ்யாக்யாநம்.
ஸோ தேண ஹவதி பத்தோ போக்கலகம்மேண விவிஹேண.. ௧௪௭..
ஸ தேந பவதி பத்தஃ புத்கலகர்மணா விவிதேந.. ௧௪௭..
பந்தஸ்வரூபாக்யாநமேதத்.
யதி கல்வயமாத்மா பரோபாஶ்ரயேணாநாதிரக்தஃ கர்மோதயப்ரபாவத்வாதுதீர்ணஂ ஶுபமஶுபஂ வா பாவஂ கரோதி, ததா ஸ ஆத்மா தேந நிமித்தபூதேந பாவேந புத்கலகர்மணா விவிதேந பத்தோ பவதி. ததத்ர மோஹராகத்வேஷஸ்நிக்தஃ ஶுபோஶுபோ வா பரிணாமோ ஜீவஸ்ய பாவபந்தஃ, தந்நிமித்தேந ஶுபாஶுபகர்மத்வபரிணதாநாஂ ஜீவேந ஸஹாந்யோந்யமூர்ச்சநஂ புத்கலாநாஂ த்ரவ்யபந்த இதி.. ௧௪௭.. -----------------------------------------------------------------------------
அந்வயார்தஃ– [யதி] யதி [ஆத்மா] ஆத்மா [ரக்தஃ] ரக்த [விகாரீ] வர்ததா ஹுஆ [உதீர்ணஂ] உதித [யம் ஶுபம் அஶுபம் பாவம்] ஶுப யா அஶுப பாவகோ [கரோதி] கரதா ஹை, தோ [ஸஃ] வஹ ஆத்மா [தேந] உஸ பாவ த்வாரா [–உஸ பாவகே நிமித்தஸே] [விவிதேந புத்கலகர்மணா] விவித புத்கலகர்மோஂஸே [பத்தஃ பவதி] பத்த ஹோதா ஹை.
டீகாஃ– யஹ, பந்தகே ஸ்வரூபகா கதந ஹை.
யதி வாஸ்தவமேஂ யஹ ஆத்மா அந்யகே [–புத்கலகர்மகே] ஆஶ்ரய த்வாரா அநாதி காலஸே ரக்த ரஹகர கர்மோதயகே ப்ரபாவயுக்தரூப வர்தநேஸே உதித [–ப்ரகட ஹோநேவாலே] ஶுப யா அஶுப பாவகோ கரதா ஹை, தோ வஹ ஆத்மா உஸ நிமித்தபூத பாவ த்வாரா விவித புத்கலகர்மஸே பத்த ஹோதா ஹை. இஸலியே யஹா [ஐஸா கஹா ஹை கி], மோஹராகத்வேஷ த்வாரா ஸ்நிக்த ஐஸே ஜோ ஜீவகே ஶுப யா அஶுப பரிணாம வஹ பாவபந்த ஹை ஔர உஸகே [–ஶுபாஶுப பரிணாமகே] நிமித்தஸே ஶுபாஶுப கர்மரூப பரிணத புத்கலோஂகா ஜீவகே ஸாத அந்யோந்ய அவகாஹந [–விஶிஷ்ட ஶக்தி ஸஹித ஏகக்ஷேத்ராவகாஹஸம்பந்த] வஹ த்ரவ்ய பந்த ஹை.. ௧௪௭.. -------------------------------------------------------------------------