௨௧௪
பாவணிமித்தோ பஂதோ பாவோ ரதிராகதோஸமோஹஜுதோ.. ௧௪௮..
பாவநிமித்தோ பந்தோ பாவோ ரதிராகத்வேஷமோஹயுதஃ.. ௧௪௮..
பஹிரங்காந்தரங்கபந்தகாரணாக்யாநமேதத். க்ரஹணஂ ஹி கர்மபுத்கலாநாஂ ஜீவப்ரதேஶவர்திகர்மஸ்கந்தாநுப்ரவேஶஃ. தத் கலு யோகநிமித்தம். யோகோ வாங்மநஃகாயகர்மவர்கணாலம்பந ஆத்மப்ரதேஶபரிஸ்பந்தஃ. பந்தஸ்து கர்மபுத்கலாநாஂ விஶிஷ்ட– ஶக்திபரிணாமேநாவஸ்தாநம். ஸ புநர்ஜீவபாவநிமித்தஃ. ஜீவபாவஃ புநா ரதிராகத்வேஷமோஹயுதஃ,
-----------------------------------------------------------------------------
அந்வயார்தஃ– [யோகநிமித்தஂ க்ரஹணம்] க்ரஹணகா [–கர்மக்ரஹணகா] நிமித்த யோக ஹை; [யோகஃ மநோவசநகாயஸஂபூதஃ] யோக மநவசநகாயஜநித [ஆத்மப்ரதேஶபரிஸ்பஂத] ஹை. [பாவநிமித்தஃ பந்தஃ] பந்தகா நிமித்த பாவ ஹை; [பாவஃ ரதிராகத்வேஷமோஹயுதஃ] பாவ ரதிராகத்வேஷமோஹஸே யுக்த [ஆத்மபரிணாம] ஹை.
டீகாஃ– யஹ, பந்தகே பஹிரஂக காரண ஔர அந்தரஂக காரணகா கதந ஹை.
க்ரஹண அர்தாத் கர்மபுத்கலோஂகா ஜீவப்ரதேஶவர்தீ [–ஜீவகே ப்ரதேஶோஂகே ஸாத ஏக க்ஷேத்ரமேஂ ஸ்தித] கர்மஸ்கந்தோமேஂ ப்ரவேஶ; உஸகா நிமித்த யோக ஹை. யோக அர்தாத் வசநவர்கணா, மநோவர்கணா, காயவர்கணா ஔர கர்மவர்கணாகா ஜிஸமேஂ ஆலம்பந ஹோதா ஹை ஐஸா ஆத்மப்ரதேஶோஂகா பரிஸ்பந்த [அர்தாத் ஜீவகே ப்ரதேஶோஂகா கஂபந.
பஂத அர்தாத் கர்மபுத்கலோஂகா விஶிஷ்ட ஶக்திரூப பரிணாம ஸஹித ஸ்தித ரஹநா [அர்தாத் கர்மபுத்கலோஂகா அமுக அநுபாகரூப ஶக்தி ஸஹித அமுக கால தக டிகநா]; உஸகா நிமித்த ஜீவபாவ ஹைே. ஜீவபாவ ரதிராகத்வேஷமோஹயுக்த [பரிணாம] ஹை அர்தாத் மோஹநீயகே விபாகஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலா விகார ஹை. -------------------------------------------------------------------------
சே பாவஹேதுக பஂத, நே மோஹாதிஸஂயுத பாவ சே. ௧௪௮.