கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா] நவபதார்தபூர்வக–மோக்ஷமார்கப்ரபஂசவர்ணந
[
௨௧௫
மோஹநீயவிபாகஸஂபாதிதவிகார இத்யர்தஃ. ததத்ர மோஹநீயவிபாகஸஂபாதிதவிகார இத்யர்தஃ. ததத்ர
புத்கலாநாஂ க்ரஹணஹேதுத்வாத்பஹிரங்ககாரணஂ யோகஃ, விஶிஷ்டஶக்திஸ்திதிஹேதுத்வாதந்தரங்ககாரணஂ ஜீவபாவ
ஏவேதி.. ௧௪௮..
ஹேதூ சதுவ்வியப்போ அட்டவியப்பஸ்ஸ காரணஂ பணிதஂ.
தேஸிஂ பி ய ராகாதீ தேஸிமபாவே ண பஜ்ஜஂதி.. ௧௪௯..
ஹேதுஶ்சதுர்விகல்போஷ்டவிகல்பஸ்ய காரணஂ பணிதம்.
தேஷாமபி ச ராகாதயஸ்தேஷாமபாவே ந பத்யந்தே.. ௧௪௯..
-----------------------------------------------------------------------------
ஜீவகே கிஸீ பீ பரிணாமமேஂ வர்ததா ஹுஆ யோக கர்மகே ப்ரக்ருதி–ப்ரதேஶகா அர்தாத் ‘க்ரஹண’ கா
நிமித்த ஹோதா ஹை ஔர ஜீவகே உஸீ பரிணாமமேஂ வர்ததா ஹுஆ மோஹராகத்வேஷபாவ கர்மகே ஸ்திதி–அநுபாககா
அர்தாத் ‘பஂத’ கா நிமித்த ஹோதா ஹை; இஸலியே மோஹராகத்வேஷபாவகோ ‘பந்த’ கா அஂதரஂக காரண [அஂதரஂக
நிமித்த] கஹா ஹை ஔர யோககோ – ஜோ கி ‘க்ரஹண’ கா நிமித்த ஹை உஸே–‘பந்த’ கா பஹிரஂக காரண
[பாஹ்ய நிமித்த] கஹா ஹை.. ௧௪௮..
இஸலியே யஹா [பந்தமேஂஂ], பஹிரஂக காரண [–நிமித்த] யோக ஹை க்யோஂகி வஹ புத்கலோஂகே க்ரஹணகா
ஹேது ஹை, ஔர அஂதரஂக காரண [–நிமித்த] ஜீவபாவ ஹீ ஹை க்யோஂகி வஹ [கர்மபுத்கலோஂகீ] விஶிஷ்ட ஶக்தி
ததா ஸ்திதிகா ஹேது ஹை.. ௧௪௮..
பாவார்தஃ– கர்மபந்தபர்யாயகே சார விஶேஷ ஹைஂஃ ப்ரக்ருதிபந்த, ப்ரதேஶபந்த, ஸ்திதிபந்த ஔர அநுபாகபந்த.
இஸமேஂ ஸ்திதி–அநுபாக ஹீ அத்யந்த முக்ய விஶேஷ ஹைஂ, ப்ரக்ருதி–ப்ரதேஶ தோ அத்யந்த கௌண விஶேஷ ஹைஂ; க்யோஂகி
ஸ்திதி–அநுபாக பிநா கர்மபந்தபர்யாய நாமமாத்ர ஹீ ரஹதீ ஹை. இஸலியே யஹா ப்ரக்ருதி–ப்ரதேஶபந்தகா மாத்ர
‘க்ரஹண’ ஶப்தஸே கதந கியா ஹை ஔர ஸ்திதி–அநுபாகபந்தகா ஹீ ‘பந்த’ ஶப்தஸே கஹா ஹை.
காதா ௧௪௯
அந்வயார்தஃ– [சதுர்விகல்பஃ ஹேதுஃ] [த்ரவ்யமித்யாத்வாதி] சார ப்ரகாரகே ஹேது [அஷ்டவிகல்பஸ்ய
காரணம்] ஆட ப்ரகாரகே கர்மோஂகே காரண [பணிதம்] கஹே கயே ஹைஂ; [தேஷாம் அபி ச] உந்ஹேஂ பீ
[ராகாதயஃ] [ஜீவகே] ராகாதிபாவ காரண ஹைஂ; [தேஷாம் அபாவே] ராகாதிபாவோஂகே அபாவமேஂ [ந பத்யந்தே]
ஜீவ நஹீஂஂ பததே.
-------------------------------------------------------------------------
ஹேது சதுர்வித அஷ்டவித கர்மோ தணாஂ காரண கஹ்யா,
தேநாஂய சே ராகாதி, ஜ்யாஂ ராகாதி நஹி த்யாஂ பஂத நா. ௧௪௯.