கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா] ஷட்த்ரவ்ய–பஂசாஸ்திகாயவர்ணந
ச. ககநமணிகமநாயத்தோ திவாராத்ரஃ. தத்ஸஂக்யாவிஶேஷதஃ மாஸஃ, »ுதுஃ அயநஂ, ஸஂவத்ஸரமிதி. ஏவஂவிதோ ஹி வ்யவஹாரகாலஃ கேவலகாலபர்யாயமாத்ரத்வேநாவதாரயிதுமஶக்யத்வாத் பராயத்த இத்யுபமீயத இதி.. ௨௫..
போக்கலதவ்வேண விணா தம்ஹா காலோ பட்டச்சபவோ.. ௨௬..
புத்கலத்ரவ்யேண விநா தஸ்மாத்கால ப்ரதீத்யபவஃ.. ௨௬..
----------------------------------------------------------------------------- கேவல காலகீ பர்யாயமாத்ரரூபஸே அவதாரநா அஶகய ஹோநஸே [அர்தாத் பரகீ அபேக்ஷா பிநா– பரமாணு, ஆஂக, ஸூர்ய ஆதி பர பதார்தோகீ அபேக்ஷா பிநா–வ்யவஹாரகாலகா மாப நிஶ்சித கரநா அஶகய ஹோநேஸே] உஸே ‘பராஶ்ரித’ ஐஸீ உபமா தீ ஜாதீ ஹை.
பாவார்தஃ– ‘ஸமய’ நிமித்தபூத ஐஸே மஂத கதிஸே பரிணத புத்கல–பரமாணு த்வாரா ப்ரகட ஹோதா ஹை– மாபா ஜாதா ஹை [அர்தாத் பரமாணுகோ ஏக ஆகாஶப்ரதேஶஸே தூஸரே அநந்தர ஆகாஶப்ரதேஶமேஂ மஂதகதிஸே ஜாநேமேஂ ஜோ ஸமய லகே உஸே ஸமய கஹா ஜாதா ஹை]. ‘நிமேஷ’ ஆககே மிசநேஸே ப்ரகட ஹோதா ஹை [அர்தாத் குலீ ஆககே மிசநேமேஂ ஜோ ஸமய லகே உஸே நிமேஷ கஹா ஜாதா ஹை ஔர வஹ ஏக நிமேஷ அஸஂக்யாத ஸமயகா ஹோதா ஹை]. பந்த்ரஹ நிமேஷகா ஏக ‘காஷ்டா’, தீஸ காஷ்டாகீ ஏக ‘கலா’, பீஸஸே குச அதிக கலாகீ ஏக ‘கீ’ ஔர தோ கீகா ஏக ‘மஹூர்த பநதா ஹை]. ‘அஹோராத்ர’ ஸூர்யகே கமநஸே ப்ரகட ஹோதா ஹை [ஔர வஹ ஏக அஹோராத்ர தீஸ முஹூர்தகா ஹோதா ஹை] தீஸ அஹோராத்ரகா ஏக ‘மாஸ’, தோ மாஸகீ ஏக ‘»ுது’ தீந »ுதுகா ஏக ‘அயந’ ஔர தோ அயநகா ஏக ‘வர்ஷ’ பநதா ஹை. – யஹ ஸப வ்யவஹாரகால ஹைே. ‘பல்யோபம’, ‘ஸாகரோபம’ ஆதி பீ வ்யவஹாரகாலகே பேத ஹைஂ.
உபரோக்த ஸமய–நிமேஷாதி ஸப வாஸ்தவமேஂ மாத்ர நிஶ்சயகாலகீ ஹீ [–காலத்ரவ்யகீ ஹீ] பர்யாயேஂ ஹைஂ பரந்து வே பரமாணு ஆதி த்வாரா ப்ரகட ஹோதீ ஹைஂ இஸலியே [அர்தாத் பர பதார்தோஂ த்வாரா மாபீ ஸகதீ ஹைஂ இஸலியே] உந்ஹேஂ உபசாரஸே பராஶ்ரித கஹா ஜாதா ஹை.. ௨௫.. --------------------------------------------------------------------------
‘சிர’ ‘ஶீத்ர’ நஹி மாத்ரா பிநா, மாத்ரா நஹீஂ புத்கல பிநா,
தே காரணே பர–ஆஶ்ரயே உத்பந்ந பாக்யோ கால ஆ. ௨௬.