கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா] ஷட்த்ரவ்ய–பஂசாஸ்திகாயவர்ணந
[
௫௩
ஜீவ–புத்கலபரிணாமாந்யதாநுபபத்த்யா நிஶ்சயரூபஸ்தத்பரிணாமாயத்ததயா வ்யவஹாரரூபஃ காலோஸ்திகாயபஞ்ச–
கவல்லோகரூபேண பரிணத இதி கரதரத்ரஷ்டயாப்யுபகம்யத இதி.. ௨௬..
-----------------------------------------------------------------------------
பாவார்தஃ– ‘ஸமய’ அல்ப ஹை, ‘நிமேஷ’ அதிக ஹை ஔர ‘முஹுர்த’ உஸஸே பீ அதிக ஹை ஐஸா ஜோ
ஜ்ஞாந ஹோதா ஹை வஹ ‘ஸமய’, ‘நிமேஷ’ ஆதிகா பரிமாண ஜாநநேஸே ஹோதா ஹை; ஔர வஹ காலபரிமாண
புத்கலோஂ த்வாரா நிஶ்சித ஹோதா ஹை. இஸலியே வ்யவஹாரகாலகீ உத்பத்தி புத்கலோஂ த்வாரா ஹோதீ [உபசாரஸே]
கஹீ ஜாதீ ஹை.
இஸ ப்ரகார யத்யபி வ்யவஹாரகாலகா மாப புத்கல த்வாரா ஹோதா ஹை இஸலியே உஸே உபசாரஸே
புத்கலாஶ்ரித கஹா ஜாதா ஹை ததாபி நிஶ்சயஸே வஹ கேவல காலத்ரவ்யகீ ஹீ பர்யாயரூப ஹை, புத்கலஸே ஸர்வதா
பிந்ந ஹை–ஐஸா ஸமஜநா. ஜிஸ ப்ரகார தஸ ஸேர பாநீகே மிட்டீமய கேகா மாப பாநீ த்வாரா ஹோதா ஹை
ததாபி கா மிட்டீகீ ஹீ பர்யாயரூப ஹை, பாநீகீ பர்யாயரூப நஹீஂ ஹை, உஸீ ப்ரகார ஸமய–நிமேஷாதி
வ்யவஹாரகாலகா மாப புத்கல த்வாரா ஹோதா ஹை ததாபி வ்யவஹாரகால காலத்ரவ்யகீ ஹீ பர்யாயரூப ஹை,
புத்கலகீ பர்யாயரூப நஹீஂ ஹை.
காலஸம்பந்தீ காதாஸூத்ரோஂஂகே கதநகா ஸஂக்ஷேப இஸ ப்ரகார ஹைஃ– ஜீவபுத்கலோஂகே பரிணாமமேஂ
[ஸமயவிஶிஷ்ட வ்ருத்திமேஂ] வ்யவஹாரஸே ஸமயகீ அபேக்ஷா ஆதீ ஹை; இஸலியே ஸமயகோ உத்பந்ந கரநேவாலா கோஈ
பதார்த அவஶ்ய ஹோநா சாஹியே. வஹ பதார்த ஸோ காலத்ரவ்ய ஹை. காலத்ரவ்ய பரிணமித ஹோநேஸே வ்யவஹாரகால
ஹோதா ஹை ஔர வஹ வ்யவஹாரகால புத்கல த்வாரா மாபா ஜாநேஸே உஸே உபசாரஸே பராஶ்ரித கஹா ஜாதா ஹை.
பஂசாஸ்திகாயகீ பாதி நிஶ்சயவ்யவஹாரரூப கால பீ லோகரூபஸே பரிணத ஹை ஐஸா ஸர்வஜ்ஞோஂநே தேகா ஹை ஔர
அதி தீக்ஷ்ண த்ரஷ்டி த்வாரா ஸ்பஷ்ட ஸம்யக் அநுமாந பீ ஹோ ஸகதா ஹை.
காலஸம்பந்தீ கதநகா தாத்பர்யார்த நிம்நோக்தாநுஸார க்ரஹண கரநே யோக்ய ஹைேஃ– அதீத அநந்த காலமேஂ
ஜீவகோ ஏக சிதாநந்தரூப கால ஹீ [ஸ்வகால ஹீ] ஜிஸகா ஸ்வபாவ ஹை ஐஸே ஜீவாஸ்திகாயகீ
உபலப்தி நஹீஂ ஹுஈ ஹை; உஸ ஜீவாஸ்திகாயகா ஹீ ஸம்யக் ஶ்ரத்தாந, உஸீகா ராகாதிஸே பிந்நரூப பேதஜ்ஞாந
ஔர உஸீமேஂ ராகாதிவிபாவரூப ஸமஸ்த ஸஂகல்ப–விகல்பஜாலகே த்யாக த்வாரா ஸ்திர பரிணதி கர்தவ்ய ஹை
.. ௨௬..