௬௮
] பஂசாஸ்திகாயஸஂக்ரஹ
[பகவாநஶ்ரீகுந்தகுந்த
ஸித்தாநாஂ ஜீவத்வதேஹமாத்ரத்வவ்யவஸ்தேயம்.
ஸித்தாநாஂ ஹிஂ த்ரவ்யப்ராணதாரணாத்மகோ முக்யத்வேந ஜீவஸ்வபாவோ நாஸ்தி. ந ச ஜீவஸ்வபாவஸ்ய
ஸர்வதாபாவோஸ்தி பாவப்ராணதாரணாத்மகஸ்ய ஜீவஸ்வபாவஸ்ய முக்யத்வேந ஸத்பாவாத். ந ச தேஷாஂ ஶரீரேண ஸஹ
நீரக்ஷீரயோரிவைக்யேந வ்ருத்திஃ, யதஸ்தே தத்ஸஂபர்கஹேதுபூதகஷாயயோகவிப்ரயோகாததீ–
தாநஂதரஶரீரமாத்ராவகாஹபரிணதத்வேப்யத்யஂதபிந்நதேஹாஃ. வாசாஂ கோசரமதீதஶ்ச தந்மஹிமா, யதஸ்தே
லௌகிகப்ராணதாரணமஂதரேண ஶரீரஸஂபஂதமஂதரேண ச பரிப்ராப்தநிருபாதிஸ்வரூபாஃ ஸததஂ ப்ரத–பஂதீதி..௩௫..
ண குதோசி வி உப்பண்ணோ ஜம்ஹா கஜ்ஜஂ ண தேண ஸோ ஸித்தோ.
உப்பாதேதி ண கிஂசி வி காரணமவி தேண ண ஸ ஹோதி.. ௩௬..
-----------------------------------------------------------------------------
டீகாஃ– யஹ ஸித்தோஂகே [ஸித்தபகவந்தோஂகே] ஜீவத்வ ஔர தேஹப்ரமாணத்வகீ வ்யவஸ்தா ஹை.
ஸித்தோஂகோ வாஸ்தவமேஂ த்ரவ்யப்ராணகே தாரணஸ்வரூப ஜீவஸ்வபாவ முக்யரூபஸே நஹீஂ ஹை; [உந்ஹேஂ]
ஜீவஸ்வபாவகா ஸர்வதா அபாவ பீ நஹீஂ ஹை, க்யோஂகி பாவப்ராணகே தாரணஸ்வரூப ஜீவஸ்வபாவகா முக்யரூபஸே
ஸத்பாவ ஹை. ஔர உந்ஹேஂ ஶரீரகே ஸாத, நீரக்ஷீரகீ பாதி, ஏகரூப ௧வ்ருத்தி நஹீஂ ஹை; க்யோஂகி
ஶரீரஸஂயோகஸே ஹேதுபூத கஷாய ஔர யோககா வியோக ஹுஆ ஹை இஸலியே வே ௨அதீத அநந்தர ஶரீரப்ரமாண
அவகாஹரூப பரிணத ஹோநே பர பீ அத்யஂத தேஹரஹித ஹைஂ. ஔர ௩வசநகோசராதீத உநகீ மஹிமா ஹை; க்யோஂகி
லௌகிக ப்ராணகே தாரண பிநா ஔர ஶரீரகே ஸம்பந்த பிநா, ஸஂபூர்ணரூபஸே ப்ராப்த கியே ஹுஏ நிருபாதி ஸ்வரூப
த்வாரா வே ஸதத ப்ரதபதே ஹைஂ [–ப்ரதாபவந்த வர்ததே ஹைஂ].. ௩௫..
--------------------------------------------------------------------------
௧. வ்ருத்தி = வர்தந; அஸ்தித்வ.
௨. அதீத அநந்தர = பூத காலகா ஸபஸே அந்திம; சரம. [ஸித்தபகவந்தோஂகீ அவகாஹநா சரமஶரீரப்ரமாண ஹோநே கே
காரண உஸ அந்திம ஶரீரகீ அபேக்ஷா லேகர உந்ஹேஂ ‘தேஹப்ரமாணபநா’ கஹா ஜா ஸகதா ஹை ததாபி, வாஸ்தவமேஂ வே
அத்யந்த தேஹரஹித ஹைஂ.]
௩. வசநகோசராதீத = வசநகோசரதாகோ அதிக்ராந்த ; வசநவிஷயாதீத; வசந–அகோசர.
ஊபஜே நஹீஂ கோ காரணே தே ஸித்த தேதீ ந கார்ய சே,
உபஜாவதா நதீ காஂஈ பண தேதீ ந காரண பண டரே. ௩௬.