స్కంధప్రదేశో నామ పర్యాయః. ఏవం భేదవశాత్ ద్వయణుకస్కంధాదనంతాః స్కంధప్రదేశపర్యాయాః నిర్విభాగైకప్రదేశః స్కంధస్యాంత్యో భేదః పరమాణురేకః. పునరపి ద్వయోః పరమాణ్వోః సంధాతాదేకో ద్వయణుకస్కంధపర్యాయః. ఏవం సంధాతవశాదనంతాః స్కంధపర్యాయాః. ఏవం భేదసంధాతాభ్యామప్యనంతా భవంతీతి.. ౭౫.. -----------------------------------------------------------------------------
టీకాః– యహ, పుద్గల భేదోంకా వర్ణన హై అనన్తానన్త పరమాణుఓంసే నిర్మిత హోనే పర భీ జో ఏక హో వహ స్కంధ నామకీ పర్యాయ హై; ఉసకీ ఆధీ స్కంధదేశ నామక పర్యాయ హై; ఆధీకీ ఆధీ స్కంధప్రదేశ నామకీ పర్యాయ హై. ఇస ప్రకార భేదకే కారణ [పృథక హోనకే కారణ] ద్వి–అణుక స్కంధపర్యంత అనన్త స్కంధప్రదేశరూప పర్యాయేం హోతీ హైం. నిర్విభాగ–ఏక–ప్రదేశవాలా, స్కంధకా అన్తిమ అంశ వహ ఏక పరమాణు హై. [ఇస ప్రకార భేదసే హోనేవాలే పుద్గలవికల్పోంకా వర్ణన హుఆ.]
పునశ్చ, దో పరమాణుఓంకే సంఘాతసే [మిలనేసే] ఏక ద్విఅణుక–స్కంధరూప పర్యాయ హోతీ హై. ఇస ప్రకార సంఘాతకే కారణ [ద్విఅణుకస్కంధకీ భాఁతి త్రిఅణుక–స్కంధ, చతురణుక–స్కంధ ఇత్యాది] అనన్త స్కంధరూప పర్యాయేం హోతీ హై. [ఇస ప్రకార సంఘాతసే హోనేవాలే పుద్గలవికల్పకా వర్ణన హుఆ. ]
ఇస ప్రకార భేద–సంఘాత దోనోంసే భీ [ఏక సాథ భేద ఔర సంఘాత దోనో హోనేసే భీ] అనన్త [స్కంధరూప పర్యాయేం] హోతీ హైం. [ఇస ప్రకార భేద–సంఘాతసే హోనేవాలే పుద్గలవికల్పకా వర్ణన హుఆ..] ౭౫.. -------------------------------------------------------------------------- భేదసే హోనేభాలే పుద్గలవికల్పోంకా [పుద్గలభేదోంకా] టీకాకార శ్రీ జయసేనాచార్యనేే జో వర్ణన కియా హై ఉసకా
హైే. భేద ద్వారా ఉసకే జో పుద్గలవికల్ప హోతే హైం వే నిమ్నోక్త ద్రష్టాన్తానుసార సమఝనా. మానలో కి ౧౬
పరమాణుఓంసే నిర్మిత ఏక పుద్గలపిణ్డ హై ఔర వహ టూటకర ఉసకే టుకడే హోతే హై. వహాఁ ౧౬ పరమాణుాోంకే పూర్ణ
పుద్గలపిణ్డకో ‘స్కంధ’ మానే తో ౮ పరమాణుఓంవాలా ఉసకా అర్ధభాగరూప టుకడా వహ ‘దేశ’ హై, ౪
పరమాణుఓంవాలా ఉసకా చతుర్థభాగరూప టుకడా వహ ‘ప్రదేశ’ హై ఔర అవిభాగీ ఛోటే–సే–ఛోటా టుకడా వహ
‘పరమాణు’ హై. పునశ్చ, జిస ప్రకార ౧౬ పరమాణువాలే పూర్ణ పిణ్డకో ‘స్కంధ’ సంజ్ఞా హై, ఉసీ ప్రకార ౧౫ సే లేకర
౯ పరమాణుఓం తకకే కిసీ భీ టుకడేకో భీ ‘స్కంధ’ సంజ్ఞా హైే; జిస ప్రకార ౮ పరమాణుఓంవాలే ఉసకే
అర్ధభాగరూప టుకడేకో ‘దేశ’ సంజ్ఞా హైే, ఉసీ ప్రకార ౭ సే లేకర ౫ పరమాణఓుం తకకే ఉసకే కిసీ భీ
టుకడేకో భీ ‘దేశ’ సంజ్ఞా హై; జిస ప్రకార ౪ పరమాణువాలే ఉసకే చతుర్థభాగరూప టుకడేకో ‘ప్రదేశ’ సంజ్ఞా హై,
ఉసీ ప్రకార ౩ సే లేకర ౨ పరమాణు తకకే ఉసకే కిసీ భీ టుకడేకో భీ ‘ప్రదేశ’ సంజ్ఞా హై. – ఇస ద్రష్టాన్తకే
అనుసార, భేద ద్వారా హోనేవాలే పుద్గలవికల్ప సమఝనా.
౧౨౦