స్పరకార్యకారణీభూతానాదిరాగద్వేషపరిణామకర్మబంధసంతతి–సమారోపితస్వరూపవికారం తదాత్వేనుభూయమానమవలోక్య తత్కాలోన్మీలితవివేకజ్యోతిః కర్మబంధసంతతి–ప్రవర్తికాం రాగద్వేషపరిణతిమత్యస్యతి, స ఖలు జీర్యమాణస్నేహో జఘన్యస్నేహగుణాభిముఖపరమాణు– బద్భావిబంధపరాఙ్ముఖః పూర్వబంధాత్ప్రచ్యవమానః శిఖితప్తోదకదౌస్థ్యానుకారిణో దుఃఖస్య పరిమోక్షం విగాహత ఇతి.. ౧౦౩.. -----------------------------------------------------------------------------
ఇసీమేం కహే హుఏ జీవాస్తికాయమేం ౧అన్తర్గత స్థిత అపనేకో [నిజ ఆత్మాకో] స్వరూపసే అత్యన్త విశుద్ధ చైతన్యస్వభావవాలా నిశ్చిత కరకే ౨పరస్పర కార్యకారణభూత ఐసే అనాది రాగద్వేషపరిణామ ఔర కర్మబన్ధకీ పరమ్పరాసే జిసమేం ౩స్వరూపవికార ౪ఆరోపిత హై ఐసా అపనేకో [నిజ ఆత్మాకో] ఉస కాల అనుభవమేం ఆతా దేఖకర, ఉస కాల వివేకజ్యోతి ప్రగట హోనేసే [అర్థాత్ అత్యన్త విశుద్ధ చైతన్యస్వభావకా ఔర వికారకా భేదజ్ఞాన ఉసీ కాల ప్రగట ప్రవర్తమాన హోనేసే] కర్మబన్ధకీ పరమ్పరాకా ప్రవర్తన కరనేవాలీ రాగద్వేషపరిణతికో ఛోడతా హై, వహ పురుష, వాస్తవమేం జిసకా ౫స్నేహ జీర్ణ హోతా జాతా హై ఐసా, జఘన్య ౬స్నేహగుణకే సన్ముఖ వర్తతే హుఏ పరమాణుకీ భాఁతి భావీ బన్ధసే పరాఙ్ముఖ వర్తతా హుఆ, పూర్వ బన్ధసే ఛూటతా హుఆ, అగ్నితప్త జలకీ ౭దుఃస్థితి సమాన జో దుఃఖ ఉససే పరిముక్త హోతా హై.. ౧౦౩.. --------------------------------------------------------------------------
౧౫౮
౧. జీవాస్తికాయమేం స్వయం [నిజ ఆత్మా] సమా జాతా హై, ఇసలియే జైసా జీవాస్తికాయకే స్వరూపకా వర్ణన కియా గయా హై వైసా హీ అపనా స్వరూప హై అర్థాత్ స్వయం భీ స్వరూపసే అత్యన్త విశుద్ధ చైతన్యస్వభావవాలా హై.
౨. రాగద్వేషపరిణామ ఔర కర్మబన్ధ అనాది కాలసే ఏక–దూసరేకో కార్యకారణరూప హైం.
౩. స్వరూపవికార = స్వరూపకా వికార. [స్వరూప దో ప్రకారకా హైః [౧] ద్రవ్యార్థిక నయకే విషయభూత స్వరూప, ఔర
[౨] పర్యాయార్థిక నయకే విషయభూత స్వరూప. జీవమేం జో వికార హోతా హై వహ పర్యాయార్థిక నయకే విషయభూత స్వరూపమేం
హోతా హై, ద్రవ్యార్థిక నయకే విషయభూత స్వరూపమేం నహీం; వహ [ద్రవ్యార్థిక నయకే విషయభూత] స్వరూప తో సదైవ అత్యన్త
విశుద్ధ చైతన్యాత్మక హై.]
౪. ఆరోపిత = [నయా అర్థాత్ ఔపాధికరూపసే] కియా గయా. [స్ఫటికమణిమేం ఔపాధికరూపసే హోనేవాలీ రంగిత
దశాకీ భాఁతి జీవమేం ఔపాధికరూపసే వికారపర్యాయ హోతీ హుఈ కదాచిత్ అనుభవమేం ఆతీ హై.]
౫. స్నేహ = రాగాదిరూప చికనాహట.
౬. స్నేహ = స్పర్శగుణకీ పర్యాయరూప చికనాహట. [జిస ప్రకార జఘన్య చికనాహటకే సన్ముఖ వర్తతా హుఆ పరమాణు
భావీ బన్ధసే పరాఙ్ముఖ హై, ఉసీ ప్రకార జిసకే రాగాది జీర్ణ హోతే జాతే హైం ఐసా పురుష భావీ బన్ధసే పరాఙ్ముఖ
హై.]
౭. దుఃస్థితి = అశాంత స్థితి [అర్థాత్ తలే–ఉపర హోనా, ఖద్బద్ హోనా]ః అస్థిరతా; ఖరాబ–బురీ స్థితి. [జిస
ప్రకార అగ్నితప్త జల ఖద్బద్ హోతా హై, తలే–ఉపర హోతా రహతా హై, ఉసీ ప్రకార దుఃఖ ఆకులతామయ హై.]