కహానజైనశాస్త్రమాలా] షడ్ద్రవ్య–పంచాస్తికాయవర్ణన
పసమియరాగద్దోసో హవది హదపరాపరో జీవో.. ౧౦౪..
ప్రశమితరాగద్వేషో భవతి హతపరాపరో జీవః.. ౧౦౪..
దుఃఖవిమోక్షకరణక్రమాఖ్యానమేతత్.
ఏతస్య శాస్త్రస్యార్థభూతం శుద్ధచైతన్యస్వభావ మాత్మానం కశ్చిజ్జీవస్తావజ్జానీతే. తతస్తమే– వానుగంతుముద్యమతే. తతోస్య క్షీయతే ద్రష్టిమోహః. తతః స్వరూపపరిచయాదున్మజ్జతి జ్ఞానజ్యోతిః. తతో రాగద్వేషౌ ప్రశామ్యతః. తతః ఉత్తరః పూర్వశ్చ బంధో వినశ్యతి. తతః పునర్బంధహేతుత్వాభావాత్ స్వరూపస్థో నిత్యం ప్రతపతీతి.. ౧౦౪..
ఇతి సమయవ్యాఖ్యాయామంతర్నీతషడ్ద్రవ్యపఞ్చాస్తికాయవర్ణనః ప్రథమః శ్రుతస్కంధః సమాప్తః.. ౧.. -----------------------------------------------------------------------------
అన్వయార్థః– [జీవః] జీవ [ఏతద్ అర్థం జ్ఞాత్వా] ఇస అర్థకో జానకర [–ఇస శాస్త్రకే అర్థంభూత శుద్ధాత్మాకో జానకర], [తదనుగమనోద్యతః] ఉసకే అనుసరణకా ఉద్యమ కరతా హుఆ [నిహతమోహః] హతమోహ హోకర [–జిసే దర్శనమోహకా క్షయ హుఆ హో ఐసా హోకర], [ప్రశమితరాగద్వేషః] రాగద్వేషకో ప్రశమిత [నివృత్త] కరకే, [హతపరాపరః భవతి] ఉత్తర ఔర పూర్వ బన్ధకా జిసే నాశ హుఆ హై ఐసా హోతా హై .
టీకాః– ఇస, దుఃఖసే విముక్త హోనేకే క్రమకా కథన హై.
ప్రథమ, కోఈ జీవ ఇస శాస్త్రకే అర్థభూత శుద్ధచైతన్యస్వభావవాలే [నిజ] ఆత్మాకో జానతా హై; అతః [ఫిర] ఉసీకే అనుసరణకా ఉద్యమ కరతా హై; అతః ఉసే ద్రష్టిమోహకా క్షయ హోతా హై; అతః స్వరూపకే పరిచయకే కారణ జ్ఞానజ్యోతి ప్రగట హోతీ హై; అతః రాగద్వేష ప్రశమిత హోతే హైం – నివృత్త హోతే హైం; అతః ఉత్తర ఔర పూర్వ [–పీఛేకా ఔర పహలేకా] బన్ధ వినష్ట హోతా హై; అతః పునః బన్ధ హోనేకే హేతుత్వకా అభావ హోనేసే స్వరూపస్థరూపసే సదైవ తపతా హై––ప్రతాపవన్త వర్తతా హై [అర్థాత్ వహ జీవ సదైవ స్వరూపస్థిత రహకర పరమానన్దజ్ఞానాదిరూప పరిణమిత హై].. ౧౦౪.. --------------------------------------------------------------------------
ప్రశమావీ రాగద్వేష, జీవ ఉత్తర–పూరవ విరహిత బనే. ౧౦౪.