౧౭౦
త్వాన్మోహబహులమేవ స్పర్శోపలంభం సంపాదయన్తీతి.. ౧౧౦..
మణపరిణామవిరహిదా జీవా ఏఇందియా ణేయా.. ౧౧౧..
మనఃపరిణామవిరహితా జీవా ఏకేన్ద్రియా జ్ఞేయాః.. ౧౧౧..
మణపరిణామవిరహిదా జీవా ఏగేందియా భణియా.. ౧౧౨..
-----------------------------------------------------------------------------
రచనాభూత వర్తతే హుఏ, కర్మఫలచేతనాప్రధానపనేకే కారణే అత్యన్త మోహ సహిత హీ స్పర్శోపలబ్ధి సంప్రాప్త కరాతే హైం.. ౧౧౦..
అన్వయార్థః– [తేషు] ఉనమేం, [త్రయః] తీన [పృథ్వీకాయిక, అప్కాయిక ఔర వనస్పతికాయిక] జీవ [స్థావరతనుయోగాః] స్థావర శరీరకే సంయోగవాలే హైం [చ] తథా [అనిలానలకాయికాః] వాయుకాయిక ఔర అగ్నికాయిక జీవ [త్రసాః] త్రస హైం; [మనఃపరిణామవిరహితాః] వే సబ మనపరిణామరహిత [ఏకేన్ద్రియాః జీవాః] ఏకేన్ద్రియ జీవ [జ్ఞేయాః] జాననా.. ౧౧౧..
-------------------------------------------------------------------------- ౧. స్పర్శోపలబ్ధి = స్పర్శకీ ఉపలబ్ధి; స్పర్శకా జ్ఞాన; స్పర్శకా అనుభవ. [పృథ్వీకాయిక ఆది జీవోంకో
రచనారూప హోతీ హైం, ఇసలియే వే–వే కాయేం ఉన–ఉన జీవోంకో స్పర్శకీ ఉపలబ్ధిమేం నిమిత్తభూత హోతీ హైం. ఉన
జీవోంకో హోనేవాలీ స్పర్శోపలబ్ధి ప్రబల మోహ సహిత హీ హోతీ హైం, క్యోంకి వే జీవ కర్మఫలచేతనాప్రధాన హోతే హైం.]
౨. వాయుకాయిక ఔర అగ్నికాయిక జీవోంకో చలనక్రియా దేఖకర వ్యవహారసే త్రస కహా జాతా హై; నిశ్చయసే తో వే భీ
త్యాం జీవ త్రణ స్థావరతను, త్రస జీవ అగ్ని–సమీరనా;
ఏ సర్వ మనపరిణామవిరహిత ఏక–ఇన్ద్రియ జాణవా. ౧౧౧.
ఆ పృథ్వీకాయిక ఆది జీవనికాయ పాఁచ ప్రకారనా,
సఘళాయ మనపరిణామవిరహిత జీవ ఏకేన్ద్రియ కహ్యా. ౧౧౨.