కహానజైనశాస్త్రమాలా] నవపదార్థపూర్వక–మోక్షమార్గప్రపంచవర్ణన
పాఉణ్ణంతి య అణ్ణం గదిమాఉస్సం సలేస్సవసా.. ౧౧౯..
ప్రాప్నువన్తి చాన్యాం గతిమాయుష్కం స్వలేశ్యావశాత్.. ౧౧౯..
గత్యాయుర్నామోదయనిర్వృత్తత్వాద్దేవత్వాదీనామనాత్మస్వభావత్వోద్యోతనమేతత్.
క్షీయతే హి క్రమేణారబ్ధఫలో గతినామవిశేష ఆయుర్విశేషశ్చ జీవానామ్. ఏవమపి తేషాం గత్యంతరస్యాయురంతరస్య చ కషాయానురంజితా యోగప్రవృత్తిర్లేశ్యా భవతి బీజం, తతస్తదుచితమేవ ----------------------------------------------------------------------------- పంచేన్ద్రియ హోతే హైం ఔర కతిపయ ఏకేన్ద్రియ, ద్వీన్ద్రియ, త్రీన్ద్రియ ఔర చతురిన్ద్రియ భీ హోతే హైం.
భావార్థః– యహాఁ ఐసా తాత్పర్య గ్రహణ కరనా చాహియే కి చార గతిసే విలక్షణ, స్వాత్మోపలబ్ధి జిసకా లక్షణ హై ఐసీ జో సిద్ధగతి ఉసకీ భావనాసే రహిత జీవ అథవా సిద్ధసద్రశ నిజశుద్ధాత్మాకీ భావనాసే రహిత జీవ జో చతుర్గతినామకర్మ ఉపార్జిత కరతే హైం ఉసకే ఉదయవశ వే దేవాది గతియోంమేం ఉత్పన్న హోతే హైం.. ౧౧౮..
అన్వయార్థః– [పూర్వనిబద్ధే] పూర్వబద్ధ [గతినామ్ని ఆయుషి చ] గతినామకర్మ ఔర ఆయుషకర్మ [క్షీణే] క్షీణ హోనేసే [తే అపి] జీవ [స్వలేశ్యావశాత్] అపనీ లేశ్యాకే వశ [ఖలు] వాస్తవమేం [అన్యాం గతిమ్ ఆయుష్కం చ] అన్య గతి ఔర ఆయుష్య [ప్రాప్నువన్తి] ప్రాప్త కరతే హైం.
టీకాః– యహాఁ, గతినామకర్మ ఔర ఆయుషకర్మకే ఉదయసే నిష్పన్న హోతే హైం ఇసలియే దేవత్వాది అనాత్మస్వభావభూత హైం [అర్థాత్ దేవత్వ, మనుష్యత్వ, తిర్యంచత్వ ఔర నారకత్వ ఆత్మాకా స్వభావ నహీం హై] ఐసా దర్శాయా గయా హై.
జీవోంకో, జిసకా ఫల ప్రారమ్భ హోజాతా హై ఐసా అముక గతినామకర్మ ఔర అముక ఆయుషకర్మ క్రమశః క్షయకో ప్రాప్త హోతా హై. ఐసా హోనే పర భీ ఉన్హేం కషాయ–అనురంజిత యోగప్రవృత్తిరూప లేశ్యా అన్య -------------------------------------------------------------------------- కషాయ–అనురంజిత =కషాయరంజిత; కషాయసే రంగీ హుఈ. [కషాయసే అనురంజిత యోగప్రవృత్తి సో లేశ్యా హై.]
త్యాం అన్య గతి–ఆయుష్య పామే జీవ నిజలేశ్యావశే. ౧౧౯.