గత్యంతరమాయురంతరంచ తే ప్రాప్నువన్తి. ఏవం క్షీణాక్షీణాభ్యామపి పునః పునర్నవీభూతాభ్యాం గతినామాయుఃకర్మభ్యామనాత్మస్వభావభూతాభ్యామపి చిరమనుగమ్యమానాః సంసరంత్యాత్మానమచేతయమానా జీవా ఇతి.. ౧౧౯..
దేహవిహూణా సిద్ధా భవ్వా సంసారిణో అభవ్వా య.. ౧౨౦..
దేహవిహీనాః సిద్ధాః భవ్యాః సంసారిణోభవ్యాశ్చ.. ౧౨౦..
----------------------------------------------------------------------------- గతి ఔర అన్య ఆయుషకా బీజ హోతీ హై [అర్థాత్ లేశ్యా అన్య గతినామకర్మ ఔర అన్య ఆయుషకర్మకా కారణ హోతీ హై], ఇసలియే ఉసకే ఉచిత హీ అన్య గతి తథా అన్య ఆయుష వే ప్రాప్త కరతే హైం. ఇస ప్రకార క్షీణ–అక్షీణపనేకో ప్రాప్త హోనే పర భీ పునః–పునః నవీన ఉత్పన్న హోేవాలే గతినామకర్మ ఔర ఆయుషకర్మ [ప్రవాహరూపసే] యద్యపిే వే అనాత్మస్వభావభూత హైం తథాపి–చిరకాల [జీవోంకే] సాథ సాథ రహతే హైం ఇసలియే, ఆత్మాకో నహీం చేతనేవాలే జీవ సంసరణ కరతే హైం [అర్థాత్ ఆత్మాకా అనుభవ నహీం కరనేవాలే జీవ సంసారమేం పరిభ్రమణ కరతే హైం].
భావార్థః– జీవోంకో దేవత్వాదికీ ప్రాప్తిమేం పౌద్గలిక కర్మ నిమిత్తభూత హైం ఇసలియే దేవత్వాది జీవకా స్వభావ నహీం హై.
[పునశ్చ, దేవ మరకర దేవ హీ హోతా రహే ఔర మనుష్య మరకర మనుష్య హీ హోతా రహే ఇస మాన్యతాకా భీ యహాఁ నిషేధ హుఆ. జీవోంకో అపనీ లేశ్యాకే యోగ్య హీ గతినామకర్మ ఔర ఆయుషకర్మకా బన్ధ హోతా హై ఔర ఇసలియే ఉసకే యోగ్య హీ అన్య గతి–ఆయుష ప్రాప్త హోతీ హై] .. ౧౧౯..
అన్వయార్థః– [ఏతే జీవనికాయాః] యహ [పూర్వోక్త] జీవనికాయ [దేహప్రవీచారమాశ్రితాః] దేహమేం వర్తనేవాలే అర్థాత్ దేహసహిత [భణితాః] కహే గయే హైం; [దేహవిహీనాః సిద్ధాః] దేహరహిత ఐసే సిద్ధ హైం. -------------------------------------------------------------------------- పహలేకే కర్మ క్షీణ హోతే హైం ఔర బాదకే అక్షీణరూపసే వర్తతే హైం.
నే దేహవిరహిత సిద్ధ ఛే; సంసారీ భవ్య–అభవ్య ఛే. ౧౨౦.
౧౭౮